(BN, S; SP, Urt I 349, Dv, H (+ -alle), VocBN
),
errale (Lar, Añ, Dv),
erranle (Lar, Añ),
erle (BN ap. A
←
VocBN
; H)
Ref.:
A (erraile, erle);
Lrq
.
(El) que dice, decidor.
"Renchérisseur en une enchère. Errailerik nehor ezta, personne ne surenchérit"
H.
Cf. Lcc: "Sacerdote, [...] mezarralea". v. erranzale, esale.
Tr. Documentado desde Leiçarraga entre autores orientales. Erraile es la forma más general. Hay errale en Hiribarren (Egia VIII) y F. Irigaray.
Eta ziraden Maria Magdalena eta Ioanna [...] gauza hauén Apostoluei erraileak.
"[Ils] dirent ces choses aux Apostres"
.
Lç Lc 24, 10.
Beha ezazu meza errailleak egiten duena.
Mat 196 (v. tbn. meza erraile en Ber Trat 69r, EZ Eliç 146, UskLiB 30).
Inspira zazu lekzio erraillea / [...] epistolan irakurtzen duena / konpli dezan.
EZ Man II 57.
Orduan ihardetsi zioen erregek, hala erraile hari: [...].
Ax 394 (V 257).
Iaun handien otoia, ezetz errailen zeha-doia.
"Refusans"
.
O Pr 260.
Izan zite [...] orazione erraile.
Mst III 24, 2.
Badakígu egierrállea déla.
LE Urt 137r.
Goraintzi erraile Angleser / ni naika ezarten mezüler?
ChantP 206.
[Flasko mutur luze bat] balitz erraile, / edari zuri-gorri, zenbat suerte / ahal lakike.
LElsb (
in
Elzb Po 217
).
Berak dire gorenik erraile, bakea eta batasuna [...] hari esker dituztela.
HU Aurp 90.
Ez beha erraileari, beha erranari.
Leon Imit I 5, 1.
Apez Meza errailiareki.
Leon Imit 19 (ap. DRA; la ref. es incorrecta).
Banekien [esakera] eken erraleak [...] zeri buruz mintzo ziren.
FIr 159.
Bizpahirulau erraile galde-ihardespenka ari baitziren [ebanjelioa irakurtzen]
.
Lf (
in
Casve SGrazi 8
).
Erraileak entzutea zor.
EZBB I 98.
v. tbn. Harb 450. SP Phil 357. Ch I 5, 1. Lg II 160. Hb Egia 80. Dv Lab 176. Laph 1. HU Zez 139. Ox 36. Xa Odol 112.
GAITZ-ERRAILE.
v. gaitzerraile.
GAIZKI-ERRAILE,
ONGI-ERRAILE.
v. gaizki, ongi.
ZU ERRAILE
(En la expr. bere buruari zu erraile '(el) que se da importancia a sí mismo'). Cf. A EY III 302: "Bere buruai zu erraten dako, se da mucha importancia; litm. a sí mismo se trata de vos (BN-lab)" (v. tbn. 343).
Jende xeheaz populuaz baino are egiago da hau buruzagiez; herrietako auzapez, axuant, boz-biltzale, beren buruei zu errailez.
HU Zez 194.