(V-gip ap. Etxba Eib
; Lar, Añ, A).
Siempre, eternamente.
"Perpetuamente"
Lar, Añ.
"Eternamente, eternalmente"
, "perennemente" Lar.
"
Betiro (AN, LE), siempre"
A.
"
Betiro oittu da amen, auzuak alkar laguntzia
"
Etxba Eib.
Oni gur ta erregu bear diogu betiro.
Lar STomas 2.
Zeruan betiro bizitzeko lurrean iltzan, milla ta bosteun ta irurogei ta zortzigarren urtean.
Cb Just 126.
Jauna, betiró eman bezágu ogi-gói.
LE Io 6, 34 (Lç, He bethiere, TB, Dv, EvS, Ol, Leon, Or, Ker, IBk, IBe bet(h)i).
Enegátik bizizé / betiró penaturík, / enegatik ere iltzé / penas akabaturík.
LE Kop 139.
Zuzen, artez, ziur / Igo daigun gero, / Zu ikustera betiro.
Añ
EL1
175s.
Oktabiano agaitik etzan / Emen nausia, / Ez ebalako menpean artu / Euskal-Erria, / Alperrik euki eutsan betiro / Egarri aundia.
AB AmaE 43.
Kristauaren bizitzak, betiro dirauen penitenzia izan bear du.
Ant JesBi 68.
Zu bai benetan gizaldientzat / ezkutukia / Zugaitz betiro ezea!
Jaukol Biozk 55.
Gero... ezurrak arri biurtu / Uzturre-mendi gañean / ta "ni" naizen au betiro bizi / goiko zabal urdiñean.
EA OlBe 87.
Betiro lamakaiña erabilli eben eskuak, ez eben oraingoan lan ori artuko.
Erkiag Arran 80.
BETI-BETIRO.
Intens. de betiro.
--Aen ama gero beti birjina geratu zan? --Bai, jauna, beti betiro.
Cb CatV 26.
--Aren Ama gero beti birjiña edo donzella garbia gelditu zen? --Bai, beti betiro.
Añ
CatAN
23.
Begi-belarrien usmaketa lanak beti betiro alkarrekiko [...] egin ondorean, euren mingaiñak emon ta iragarri oi eban azalpen zeatz biribil eta osoena.
Erkiag Arran 136.
BETI ETA BETIRO.
Intens. de betiro.
--Aren Ama gero beti Birjina bizitu zan? --Bai, aita, beti ta betiro.
CatBurg 18.
(en el ms. original beti betiro)
BETIROKO.
a)
(Adnom. y adj.). Eterno, perpetuo. "Perpetuo" Añ.
Sinesten duénak ene-baitan, badú bizitza betirókoa.
LE Io 6, 47 (Lç, He eternal, TB, Dv, EvS, Leon bethiereko, Ol, Or, Ker, IBk, IBe betiko
).
Berarén aténzios eman dakigúla salbaziósko senténzia betirókoa.
LE Ong 41r.
Zeñetan bizi baizera ta manatzen duzun Aita Jangoiko ta Espiritu Sanduaz betiroko denboreetan.
Añ
CatAN
82.
O, betiraun guztiko bizitzea! O, betiroko eriotza garratz miña!
Añ
EL1
31 (
EL2 36 betiko infernuko eriotzea!
).
Laburra da gozotasuna, / Azken bagea penea, / Arina nekea, / Betirokoa gloria.
Añ
LoraS
194s.
b)
(Adv.).
Para siempre, por siempre.
Sierboa ezta mantenitzen etxean betiróko; baña semea mantenitzen dá beti.
LE Io 8, 35 (Lç bethierekotz, He bethikotz, TB bethi, Ol betiko
).