1.
(Sc ap. Lrq; SP, Urt II 13, Lar, H).
Despecho; desprecio.
"Irritación, de enojo"
Lar.
Amore gogorraren despita.
E 215.
Despitez leher egiteko zeuden.
Lç Act 5, 33.
Eztitzazuela proboka despitetara zuen haurrak.
Lç Eph 6, 4.
Zer damu, zer despit eta atsekabe errezibituko du [...] kanporat egotzten dutela dakusanean?
Ax 576 (V 370).
Iauna, khen zatzu gure bihotzetik suspitxak, despitak, herrak, asarradurak, eskatimak.
Ch IV 9, 6.
Despitez eta koleraz bethea.
He Phil 238 (SP 236 despitezko).
Demoniuak, urguliaren aitak, etzirozu umilitate hura ikus ahal despit handireki bezik.
AR 398s.
Uste zuketenek hura bere tokiaz despitean zagola, ongi zakiten haren berri!
HU Aurp 116.
2.
(Tema nudo, tras genitivo).A pesar de.
v. DESPITEZ
(b).
Deabruaren despit, zure arima gaixoa salbatuko da.
Tt Onsa 120.
Xuri zazu ene arima [...] eta etsai guztien despit salba.
Harb (ed. 1690) 79.
Errankizunen, bada, despit, [...] osoki deliberatu dut obratto hunen argitara emaitera.
ES 198.
Gaitz hunen erremedioa da (eziñbertzezko herra hunen despit) presuna hura maitatzeko zure ahalen egitea.
He Gudu 108.
Haren ungi egin guzien despit, ez dut harenzat izatu bihotz bekhaizti bat baizen.
Mih 112.
Ene despit maitatu ditukan plazerak.
Brtc 124.
Hanko jaun jüjetara zen emaztia jin, / han perieraz nenzen her othoiak egin, / eta ni, haren despit, hek libratü ordin.
Etch 184.
DESPIT EGIN (Lrq).
Despechar. "Vexer (quelqu'un)" Lrq.
Laudatuko dut zure izen ederra Deabruei eta berze etsai guziei despit egiteagatik.
Harb 97.
Ziren projet hartürik / behar ziela prozesionin uhuratü Jesüs Krixt, / eta ez zük abunitü her egitia gatik despit.
Etch 482.
DESPITEZ.
a)
(Volt 7, SP).
a)
Por despecho. "Por indignación, par dédain ou despit" Volt 7.
Gero milla trufa eta burla begienean / despitez egiten dio iarririk aitziñean.
EZ Man I 107.
Othoitz gaixtoak neure buruaren kontra despitez eta pazienzia gabez egin tut.
EZ
Eliç
149.
Despitez edo hisiz [...] ezkontzen direnak burasoen baimena edo konsentimendua gabe.
CatLav 121 (V 66).
Horiek aditzean, leher egiten hari ziren bere baitan despitaz.
He Act 7, 54.
Burijesa despitez zohana herritik, / urrikariz baratu zaiku oraikotik.
(c. 1790).
BertsZB
148.
b)
(Tras gen.).
A pesar de.
Zuk, Jauna, zuk xarmatzen nauzu / Zeruko xarma puxantez; / hautsiko tut fiñean sokak / Ifernuaren despitez.
Gç 103.
DESPITEZKO
(Adnominal).
Begiratu behar gare gure hutsak gatik desplazer grinatsurik, garratzik, despitezkorik eta kolerazkorik hartzetik.
SP Phil 236 (He 238 despitez bethe).
DESPIT IZAN
(Trans.). Despechar(se).
Zeure miserikordia gatik etsaiak despit duela.
Harb 380s.
Zure aldia jin dadiñian, nahi bazira eta ez, zure bizarrak eta zure muthurrak despit diala, haiek bezala herhaustu eta hil behar duzula.
Tt Onsa 41.