(V-m; Lar Sup ( RS), Añ (V), msOch 319, H (V, G)), itokin (G, itt- V-gip; Izt, H (V, G)), itukin (G, itt- G-azp), itoin (V, itt- V-gip), itoki (G), itugin (V-ger-och-oroz-m), itxogin (V-gip), itxoin (V-gip), iturin, ittuin (V-gip), itoxin (V-och-gip), itosin (itt- V-gip), itojin (G-nav, itt- V-gip), itofin (itt- V-gip), itozin (vEys (s.v. itoi), H), ituxin (V-gip), itujin (itt- V-gip), itufin (itt- V-gip), itusain (itt- V-gip), itxufin (V-gip) Ref.: A (itogin, itukin, itoin, itoki, itugin, itoxin); A Apend (ituxin); Iz Als (itojina), ArOñ (ittokiña, itukiñe, ittosiña, ittúsaiñe, itxúfin), IzG (itukiñ), UrrAnz (ittoíña); Etxba Eib (itxogiña); Elexp Berg (ittuin); Gte Erd 171; ZestErret (ittukin) .
Gotera. En la mayor parte de los casos (Añibarro, msOch, Iz IzG y Gte Erd 171) se especifica que se trata de la 'gotera interior'; lo dan como 'gotera exterior' Añ (entre paréntesis en la ed.) e Iztueta; ambos significados en Iz Als y Elexp Berg. "Itokina esaten da Gipuzkoa-aldean itoginagaitik" Ezale 1897, 44b. "Ittotea eta ittokiñe, gotera" SMuj. "La gotera (de la casa)" Iz ArOñ. "Itukiñe (G-goi), la gotera que cae al camarote" Ib. "Ittoíña, la gotera (del edificio)" Iz UrrAnz. "Neguan agertzen dira itxogiñak, eta zartzara atxekixak" Etxba Eib. "Baita teilatuko urak batera jausten diren lekua. Ittuiñak dare ganbaran eta konpontzia komeni da. Ittuiñera joan eta ura ekarri, txorrokua zikiña dator eta. Ittuiñeko ura ona (e)i da garbantzuak egosteko" Elexp Berg. v. itaxur. Tr. Sólo meridional. Documentado sobre todo en autores de la 2.a mitad del s. XX, si bien se encuentra ya en RS y Añibarro (cf. además itogintxo en Lazarraga). La forma más empleada es itogin; hay itokin en Orixe y Anduaga, itoin en Erkiaga e itukin en N. Etxaniz. No encontramos ejs. del resto de las variantes.
Betiko itoginak arria zulatu. "Gotera contínua" . RS 16. (EgutAr 13-3-1962 (ap. DRA) da betiko itxoiñak) Itogiñatik jausi dan ura. Añ LoraS 20. Itugin bat laster kenduten ezpada, denporaz etorriko da tellatua jausitera. Ur MarBi 156 (ap. DRA). Iñoiz ez aspertzen itokin antzera biotz au xulatzen. Or Poem 517. Itogin sikua. Arti MaldanB 191. Teillatuan zegoan itokiña. And AUzta 104. Itogin-zarata / saltari ta alaia, / klaustroko patio / barru ta gordean. Gand Elorri 68. Itoin-irristada. Erkiag BatB 35. Etxeak itukin asko ditu. NEtx LBB 112. Egun euritsuan itogin etengabea. Ker Prov 27, 15 (Ol ituzur ). Tellatuaren ituriña jausten zan tokian lurperatzen zituen. EgutAr 3-5-1970 (ap. DRA ). Itogiñez beterik / gela guztietan. Ayesta 20. [Etxea] al dan guztian ondo zainduaz / itokiñetik ta sutik. Insausti 33.