(B, BN-baig, L; HtVocGr 398, Lar, Añ, Dv(sort-herri), H(+ sortherri)),
sor herri (Lecl, H),
sortuherri (Sal, R)
Ref.:
A(sorterri, sortuerri);
IzetaBHizt2
. Pueblo, país natal."Patria, pueblo de origen"A.
"
Nere sorterrien bizi naiz
"Izeta BHizt2..
Tr. Documentado en todos los dialectos literarios; hay ejs. desde principios del s. XVIII. Además de la forma más usual sort(h)erri, hay sor-herri en Joannateguy (SBi 92), Hiriart-Urruty (tbn. sort-herri ), Zalduby, J. Etchepare, Oxobi, Etchamendy (112), Iratzeder (tbn. sortherri ), Zerbitzari y J.B. Etchepare (73), y sortuerri en Lizarraga de Elcano. En DFrec hay 10 ejs. de sorterri, meridionales.
Laudorio emailen arteko legea baita, sort-herriaren abantaillen erakustea. ES 155.
Sortherriko hitzkuntza eztakienaz zer erran ahal diteke, baizik bestiak baino bestiago dela?Ib. 168.
Orroit gutaz, sort-herriko / izar pullit maitagarriak!Iraultza 162.
Ezi Jesus berak emán-zue testimonio profetak bere sortuerrián eztuela onorerík. LEIo 4, 44 (Lç, He, Leon, BiblE bere herrian, TB bere lurrean, Dv haren herrian).
Itzulize Santisima bere sortuerríra ta etxéra.LEDoc 146.
Lurreko hiri eta lekhu ederrenek ez darotzuete sort-herria ahantzarazi. DvLab I.
Zuk egun batez ordre hartako etxe bat altxatuko duzu zure sorth-herrian. Laph 102.Datxikagun hemen, gure sor-herrian, gure lurrean, gure etxeetan, gure nausitasuna. HUZez 80 (Aurp 217 sort-herri).
Haurdanik urrundua sor-herritik, gazterik Paristartua. HUAurp 172.
Ez du urthe hanbatik / sor herritik joanik, / Pattin ethorri zaiku / aberats jadanik. ZbyRIEV 1909, 226.
Uzten du, beraz, lañoki sor-herria. JEBur 143.
Hanitzak sarthu dira Nevadan, sor-herrian bezala gehienak artzaingoari jarraikiz. Ib. 205.
Aien diruagatik eure sorterria salduko eukealata nago. AgG 117.
Edozeinek ditu bi sorterri: norberarena ta Frantzia. AArdi V.
Jainkoak egin bagaitu 'Kadet' gauden sor-herrian 'Kadet'!Ox 32.
Profeta batek ere eztu arrera onik bere sorterrian. IrYKBiz 80.
Hainitz [lan] jada badu Azkaindar gazteak berari eta sor-herriari ohore egiten diotenik. ZerbAzk 73 (v. tbn. 78).
Arimaren sorterri den Gazteen Lur mirarizko hartan. MdeHaurB 65.
Lan gaitza bazukeen eginik sort-herriaren alde. LfELit 302.
Parisetik itzuli zen bere sorterrira. ArtiIpuin 47.
Gure sort herri maite hunen ohoretan. XaOdol 111.
Arras berriki sort-herriko gaieri lotu zaizkie. Lf( inCasveSGrazi 15
).
[Bertsoak] sorterriari eskeñi dizkat. MMant 63. Aita San Pedro dogu zaindari / gure sorterri maitean. FEtxeb 93.
Baigorri ene sort-herriaz ari nintzan huntan.LarreArtzainE 67.
Urrutiko Guatemalara jo beharrak ez dio sorterriaganako grina epeldu. MEIG III 109.
[Gipuzkoar batek bazituen] bi sorterri guttienez: sorterri nagusia eta sorterri ttikia. MEIG IX 151.
v. tbn. Kortazar Serm 188. RIEV 1907, 436. Echta Jos 329. Bera EEs 1915, 217. Pagoaga Itzald II 126. Mok 7. Enb 133. Aitzol in Ldi UO 10. Eguzk GizAuz 172. EA OlBe 63. SMitx Aranz 196. Etxde JJ 238. Txill Let 106. Or Aitork 85. Erkiag Arran 194. Basarri 62. Zait Plat 16. Izeta DirG 99. Vill Jaink 88. Ibiñ Virgil 115. Ataño TxanKan 114. Sortherri: LuzKant 142. Zub 51. Barb Leg 70. Iratz 31 (144 sor-herri). Larz Iru 148. Ardoy SFran 43. Balad 233.
azpiadiera-1.1
Ez billatu beste iñun ongiaren sorterria.Vill Jaink 93.
azpisarrera-1
SORTERRI-ALDE.
Patriota. Ta an dago gradan otoi bizian / sorterri-alde leiatsu. SMitxAranz 159.
azpisarrera-2
SORTERRI-MIN.
Nostalgia (del país natal). Gogoko izan dut beti, urrutiko sorterri-minak eraginda bezala, Euskal herria eta euskaldun jendea, baina, batez ere, baserria. MIH 132.
azpisarrera-3
SORTERRI-SALTZAILE.
Traidor a la patria. Orkoai ta emengoai aditzen emoten euskal-lurrean sorterri saltzailleak egozala. AgAL 79.