OEH - Bilaketa

2946 emaitza leon bilaketarentzat

Sarrera buruan (2)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
bertute.
tradizioa
Tr. Bert(h)ute es la forma propia de la tradición septentrional, y birtute la de la meridional. Se encuentra, sin embargo, bertute (alternando con bir- ) en Lizarraga de Elcano, Añibarro, Moguel, Lardizabal (3), Arana (SIgn 6), Arrue, Arrese Beitia (AmaE 102) y Villasante (Jaink 84), y, como forma única, en Ubillos, Soroa, Mocoroa y Txillardegi. Al Norte sólo aparece un ej. aislado de birthute, en Dechepare. Eguiateguy emplea la forma berthüde, así como berdhüde, cuya grafía -dh- no está claro qué sonido representa. En Onsa de Tartas hay 6 ejs. de bertate , junto a los algo más frecuentes de bertute; podría tratarse de una var. debida a cruce con el suf. -tate . En DFrec hay 12 ejs. (5 septentrionales) de bertute, y 12, meridionales, de birtute .
sense-1
1. (SP, Lar, , Arch VocGr; -th- S; Urt Gram 39, Lecl, Gèze, Dv, H), birtute (Lar, , H), berthude, berdhude, bertate Ref.: Lh Eusk 1919-1920 (II), 79; Lrq.
Virtud (en sdo. moral); cada una de las virtudes (cristianas). "Bertutera emana, jarria, adonné a la vertu. Bertuteari iarraikitzea, suivre, pratiquer la vertu" SP. "Virtus actuosa est, berthutea bizia da" Urt I 119. v. ontasun; onoimen, onoidade. Tr. De uso general, documentado desde el s. XVI; al Sur, en la primera mitad del s. XX disminuye notablemente su frecuencia.
Erregeren adbokatu bidezko eta nobleari, birthute eta hon guziez konplituiari. E 5. Anderetan zeren baita bertutea hobenik. Ib. 125. Zure berthute handiak, Andreá, eta prinzipalki nik orain aiphatu ditudanak. Dedic * 6r. Sirena, utra birtute andizkoa. Lazarraga A, 1141r. Birtute Teologalak dira iru. Bet 15. Eta nola laur berthute, Prudenzia, Iustizia, Tenperanzia eta Borthiztasuna baitira bertze berthute guztien erroak eta zimenduak. Mat 142. Indazu fedea, esperanza eta karidadea, eta berze birtuteak. Ber Trat 75r. Ardiantxu emea baño are emeagoa, / Arren berthute indazu emetasunekoa. EZ Man I 37. Ergelkeriei itsutu / ziñaroen begia, / eta berthutera eman / zeure gogo guztia. EZ Noel 156. Hauken kontrako zazpi berthuteak. Harb 26. Bazakioz birtuteari beti jarraitu / santutzat Iaungoikoa ekusi daizu. EgiaK 90. Erranen duzu baduela berthuteak, Iainkoaren zerbitzatzeak, zenbait pena eta trabaillu. Ax 520 (V 334). Birtuteetarean zein da andiena? Cap 78. Han izaiten duzu garazia berze bertute isuriekin. Hm 202. Birtute Esperanzakoa zer da? VJ 11. Behar da bertute guziek argi dezaten Apeza baitan. SP Imit IV 5, 2. Artha iduki behar dugu bertutean iartzeaz eta haritzeaz. SP Phil 185. Etzela iagoiti izan egiazko ohore solidorik, bertutiaren moienez; ezpaliz ardiatsi, irabazi, eta akisitu, eta ohorez bethe, eta aberatz hiltzekoz, behar diala, nehork bizi mundu huntan aberatz bertatez, eta bertatia poseditu tribaillez, dolore, penaz eta tormentuz. Tt Onsa 11. Berthute guziez bethi bestitua izan zarena. Arg DevB 91. Bethi segitu baitut berthutea. 45. Berthüte berhezi zonbaiti iarraikitia. Bp I 73.
( s. XVIII) Berthutea deitzen da berthute, zeren bere indarrez eta bothere guztiez enseiatuz ez baita bentzutua etsaiez. " Virtus ex eo vocata est, quod suis viribus nitens non superatur adversis" . ES 107. Zenbat estimatu bear dan birtutea. OA VIII. Eta artha handirekiñ billhatzea gure eskasak guti eta gure berthuteak berret detzaketen guziak. Ch III 45, 5. Berthute moralak eta berthute teologalak. CatLav 185 (V 95). Bere miserikordia, da birtutien koroiagaz. Urqz 18. Iduki bear ditugun birtuteak dire zazpi. El 14. Zazpi bizio oen kontra dirade zazpi birtute. Iraz 43 (tbn. en CatBurg 40). Leenere-baño birtute eta indar geiagoz betetzen, arrotzen eta uanditzen. Lar SAgust 9. Bizio hari kontra egiten dioen bertutea. He Gudu 84. Graziak aldiz Jinkuaganat eta berthütetarat thiratzen dü. Mst III 54, 4. Etzen munduan birtute ezaguna ezkontzara bage garbiro ta birjen bizitzea. Mb IArg I 130. Orregatik ere Monikaren grazia, doai ta birtuteak alakoak ziran, non da gurutze pisu ori ta neke guziak arintzen zituen. Cb Eg III 372. Humiltasuna gabe ezin daite iraupenik berthutean. Lg I 251. Heriotzeko orenean berthutea izanen da geldituko zaitzun ontasun xoilla. Mih 79. Zergatik berze berthütiak deitzen tüzü berthüte moralak? CatLan 65. Zazpi bizioen kontra zazpi birtute. CatUt 12. Kastitatearen berthutea. Brtc 226s. Emaztia zian ere sortzepenaz ta berthüde güzietzaz ezin konplitiago. Egiat 157. Osagarri, ohore, berdhüde ta honki güziak. Ib. 207 (v. tbn. berdhüde ib. 213, 256 et passim ). Eta bertute guziak, berezkiro lagun urkoarekiko karidadea, onerizkoa eta ongi naia. Ub 206. Botherea baino, berthutea maiteago duen Errege bat. Revol 91.

( s. XIX) Haren umilitatea / Bertute agorra da; / Ez da hura bertutea, / Bainan haren axala. Monho 98. Pasio gaiztoari geiago begiratzen die ezkongeian birtute ta bizitza onari baño. Mg CC 164. Egin daigun guk bere alan, ta elduko gara birtute andi edo goratu batera. Mg CO 37. Eta janzi nagizula bertute ta graziazko apaindura ederrakaz. EL1 202 (v. birtute ib. 10). Baña etzuen orregatik bere birtutea eta pazienzia galdu. Gco I 453. Azitzekó konfianza, logratzekó kontriziónea, ta berze ásko birtúte. LE Ong 50r. Birtute au donzelletan da txit ederra. AA III 391. Prestugune edo berthute guziei jarraikiz. Dh 65. Ez beste birtute ta on izateen kontrako gurarijak lege onetan eragozten edo barrututen ez dirialako. fB Ic II 245. Zeiñda amar urte zitubaneko zan birtuteen exenplurik argijeena. JJMg BasEsc 228. Eta bere bitartez zabalduten dirialako mundu gustitik bere onoidade edo birtute, bere diñade pare baga, eta zeru luurrian, eta gizon Aingeru artian aurkitu al leitekian andijena. Astar II 271. Aurtasunetik zuen / Jaunaren grazia, / jakinduria eta / birtute aundia. Echag 241. Bizio suerte guziek lekhu egin zioten [...] berthute girixtinozko guzien pratikari. MarIl 127. Gaizkiari ihes egiteko eta berthüten pratikatzeko. UskLiB 61. Bethi begira, maita berthütia. Etch 666. D. Juan Lopez de Lazarraga Errege Fededunen Gomendadorea, zeñaren birtute onak daintzen dituen Esteban de Garibay jakintsuak. Izt C 483. Batu geure bijotza santu guztijenakaz [...], eureen onera ta birtute ugarijakaz estaldu eta tapau deitian guriaren billostasuna. Ur MarIl 120. Egiazko edertasuna / Baita berthutearena. Gy 226. Izpiritu bezenbat badu modestia, / Berthute bazterretan sobra ahantzia. Hb Esk 139. Neskatx onen irmotasun eta bertute ederrak Israeltar guziak arritzen zituela. Lard 137. Nik-ere nahi dut berthuteen baltsamuaz aphaindu nere gorphutz bekhatorosa. Dv LEd 17. Gustatuta birtute ederra, / andretzat artu bere maizterra / du nagusiyak. Bil 82. Jesu-Kristok goretsi duen berthute bat ez dezazun zuk aphalets. Laph 105. Birtute Kardinalak dira laur. CatAe 64. (CatSal 65, CatR 65 birtute) Onen bizitza izandu zan bada, birtute bi oien jarduntza betiko eta guztizkoa, eta beste bertute sendo eta osotuena orobat. Aran SIgn 114. Pobretasunaren birtute maitagarria. Bv AsL 202. Auxe da birtute bat parerik gabea, / Zuzen billatutzeko zerura bidea. AB AmaE 402. Biotz andiko eta aurreratuenak ozta iritxi oi duten bertutearen mallara igo zan. Arr May 192 (v. ib. 122 birtute). Nahiz duen hanbat bihotz eta berthute, / Etsaiek maiz gerla egiten diote. Zby RIEV 1908, 417. Birjinitatea zein den berthute ederra. Jnn SBi 36. Aingüriek amiratzen zien haien saintütarzüna, haien berthüten handia, haien arimaren edertarzüna. Ip Hil 142. Berthute bereziak ospatzeko eta gure onetan baliarazteko. Arb Igand 63. Diruz pobrea dalarik, modu berean bertuteetan txit aberatsa da ta. Moc Damu 12. Zer da on-oidadea edo birtutea? Itz Azald 179.

( s. XX) Fedea da naturalezaz goragoko Berthute bat. CatJauf 92. Zazpi bizio oken kontra, badire zazpi birtute. CatUlz 50. Zer onoimen edo birtute daude zazpi griña txar oiek azpiratzeko? KIkG 41. (v. tbn. birtute como glosa en KIkV 60, Inza Azalp 22) Zer bihotz ona, eta zer berthutea! Barb Sup 56. Aphez batek bertute guziez du edertzeko bere arima. Leon Imit IV 5, 2 (Ol iñongo indar onez, Pi onoimen guztiakaz). Inazio baitan izan den handia, da bakarrik bertutea . JE Ber 66. Itxurakeriak ere galtzen ta ondatzen ditu kristauen egite on guziak, baita onenak ere, baita birtuterik aundienak ere. Ir YKBiz 277. Patriarkak, gizon omen eta bertute handiko batzu. Zerb IxtS 13. Eta badakigu herria, lana eta bertutea baino gehiago, hainitz gehiago ere kantatu duela. Zerb Azk 65. Paganoen gizalegeak handiesten eta Judu-Kristauenak gaitzesten dituzten bertuteak laudatzen dituztelakotz gizandietan. Mde Pr 229. Eure bizitzako birtute ta egiñen txalogarriak. Bilbao IpuiB 125. Gizon bidean auxe daukagu / benetako birtutea. Auspoa 39, 103. Baiña izadiak berak jarri nai izan duen laguntza arbuiatzea, ori ez litzake birtutea, eta bai arrokeria ta urguillua. Vill Jaink 102. Eliza-kolorez, santubidetasunez ta zintzotasunez jazten zituen batzuek euren asmoak, eta euren gizon auta-geiak birtute orrekaz ornidurik egozala autortu. Erkiag BatB 94. Eskualdunak, bertute jabe gituk, bainan bertute heien infrentzuak, maiz hor ditiagu: itzal handiak. Larz Senper 20. Eta lurbira paketua arbasoen gandiko birtutez iaurriko du. Ibiñ Virgil 43. Ehorzketa hartako eliza beteak / ongi finkatu ditu zure bertuteak. Xa Odol 189. Izen ona ta birtuteak arimaren edergarriak dira. Berron Kijote 160. Gazteek ez dituzte ikusi nahi izan genitzakeen alde onak, bertuteak eta balentriak. MIH 373. Atseginago zaizkigula sarritan, bihotz bixigarriago, horrelako ardi galduen ibilerak beti birtute bidetik sailean dabiltzanenak baino. Ib. 234.

v. tbn. (Para textos meridionales del s. XX). Txill Let 40. Azurm HitzB 42. Birtute: Anab Usauri 52. Etxde JJ 89. Arti Tobera 273. And AUzta 71. NEtx LBB 249. Auspoa 77-78, 246. Onaind STeresa 21. Gerrika 295. Insausti 78.
sense-2
2. (SP).
Virtud, poder, potencia, fuerza. "Force" SP. v. indar, ahalmen. Tr. Desde comienzos del s. XX su uso decae notablemente tanto al Norte como al Sur.
Nik arzen zaitut neure esposatzat eta emaztetzat, Erromako etxe sanduak birtute duenas. PromEspar 28 (cf. infra BERTUTEZ). Haur da Iainkoaren berthute handi hura. "Vertu" . Act 8, 10 (He, TB, Lard 491 berthute; Dv, Ol, IBk indar). Bozaren berthutea. 1 Cor 14, 11. Huneraiño erran tugu Sakramentuen legeak, / Orain errateko tugu hekien berthuteak. EZ Man I 20. Eta eriari ere emozu berthutea / Garaitzeko Belzeburen furia aserrea. EZ Man II 91. [Orazino honek] hainiz berthute du. Harb 84. Gatzak du indar eta berthute ianhariei gozo eta zaphore emaiteko. Ax 466 (V 302). Iakin azkero Kurze Santeak ze birtuteak deukezan. VJ 4. Ikusazu Gorputz sainduaren bertutea. Hm 210. Hala nola aimantaren bertute ixilaz eramaiten den burdinak hainitz bertze burdin bata bertzearen ondoan beregana baitakharke. SP Phil 289s. [Orazioniak] zer bertute eta indar dian Iinkoa baitan. Tt Arima 1. O hunen indarren indarra / Hunen berthute borthitza! 190. Oraino erranen darotzuet konstantinopolitano horrek bertute handiak dituela. Mong 588. Badü berthütia gure begiratzeko hanitz gaitzetarik. Bp I 119. Sinisten debala sakramentu orrek debana birtutea eta efikazia. OA 74. Zein da Gurutzearen seinalearen berthutea? CatLav 23. (V 19) Gurutzeak badu birtuterik aien kontra? El 24. Birtute ori Kurutzeak nundi dau? Cb CatV 17. Bere odolak dauka / birtute andija, / guztiz desegiteko / gerragin guztija. Iraultza 168. Jangoikoak Sazerdotearen itzai indarra edo birtutea emanda. Mg CC 196. Heritasunarén oñáze ta naigábeak suabetzekó ta aisatzekó ere dú bertúte Sakramentuak. LE Ong 24r. Jainkoak eman dioen mirakuluzko berthuteaz. Dh 164. Jaungoikuak ezerbere ezeti atera zituban bere birtute edo Nai bategaz. fB Ic I 11. Indiskrezioneak, bizitasunak, astirotasunak, nagikeriak khenduko diote erremedio horri bere berthute guzia. Jaur 129. Ebandelioak baditu berthute gordeak. Hb Egia 92. Begiratuz eta ohartuz, ikhasi dute zer berthute dagokan jateko bakhotxak. Dv Lab 257s. Danik penatuenari ere itz eragiteko birtutea. Bil 162. Jo genduen kanpaia, erre genituen belar onak, bañan trumoi arri atzera eragiteko ez gendukan bertuterik. Sor Bar 47. Gaztedanik banuen / Beti fantasia, / Bertute bat nuela / Parerik gabia. LuzKant 65. Eta batez ere jakiñik ur ark berez etzuela ezer ere sendatzeko birtuterik. Goñi 94. Kondatu zion [...] saritzat Jesusek alki harri zer bertutea eman zion. Zerb Ipuinak 333. Nire zapatok darabilte heriotzeko zortea: / Daukate oro, / zuhur ta zoro, / hondatzeko birtutea. Arti MaldanB 198. Ustez aipatu ditut pertsulari batek, osoa izaiteko, baitezpadako dituen bertuteak. Xa Odol 64. Hala-hala aipa gure zaharrekin ikatz mokor baten bertutea ala oraiko jakintsun batekin haren radioaktibitatea, ez zait iduri munta handirik baduen erlisioneari buruz! Lf CEEN 1973, 131. Au egin-ta, bere ustez baltsamo paregabe zanaren birtutea, beregan ikuskatu nai izan zuan. Berron Kijote 188. Zugaitz onakaz ur direanak / gerizpe onik badute, / zaldun ta dama galantak azten / zuk badaukozu birtute. Ayesta 136. Bazuten nunbait birtute aparta ortarako: egunez kristau bezela ziran; eta, berak nai zutenean, beren gogoko figura artu ta etxez etxe ibiltzeko. BBarand 25. Sendagarri bezela birtute gutxi dauzka. Ostolaiz 81. Ez dut esan nahi horren arrazoia gipuzkerak berezko duen birtute berezi batean datzanik. MIH 123.
v. tbn. CatLuz 9. Birtute: Iraz 11. CatUt 36. CatB 21. CatUlz 12. MendaroTx 136. Insausti 195.
sense-3
3. (-th- Dv). Valor. "Force d'âme, énergie" Dv. " Egia errateko bertute izan, tener valor para decir (BN-lab)" Txill (comunicación personal).
Konsola zite, Monseigneur / Ez gal berthütia. 'Courage' . Xarlem 1255. Etzitiela lotsa Sira, / Ez gal berthütia. Ib. 292.
sense-4
4. Prodigio.
Eta eztitugu hire izenean deabruak egotzi kanpora, eta eztugu hire izenean berthute anhitz egin? "Vertus" . Mt 7, 22 (He mirakuillu, TB mirakulu, Dv sendagaila, Ur mirari, Ip miraküllü, Ol alatz, IBk mirari). Eta kostumatu etziraden berthuteak egiten zituen Iainkoak Paulen eskuz. Act 19, 11. Testimoniaje rendatzen zerauelarik Iainkoak signoz eta mirakuluz, eta berthute dibersez. "Puissances" . He 2, 4.
sense-5
5. Nombre de una categoría dentro de los ángeles.
Prinzipaltasun eta puisanza eta berthute eta dominazione ororen garaian [iar erazirik zeruetan] . Eph 1, 21 (He berthute; TB botheretsu, Dv, Ol, Ker, IBe, Bibl indar, IBk ahalmen). Tronuak, iauntasunak eta berthuteak benedika eta lauda dezagun. Harb 136bis. Eta ziren Aingerugoiak edo Arkanjeluak, Prinzezariak eta Boteriak, Birtutiak eta Nausitiarrak, Kerubinak eta Serafinak. Harispe EE 1885a, 487. Bigarren batintxekian: Dominazinoak edo Angeru menpetzalleak, Birtuteak edo Angeru indartsuak. Itz Azald 75.
azpisarrera-1
BERTUTEKO. De virtud, virtuoso. v. BERTUTEZKO.
Nolatan ahal zinundezke bertuteko estatu ber-batetan. SP Imit III 57, 3. Nola segitu bear zaion birtuteko bideari. OA VIII. Relijioneko perfekzionea eta berthuteko aitziñamendua. Ch I 11, 4. Hau egiten dutenei lagunzen die Jesusen Amak beren birtuteko bidean. Mb IArg 328. Au egin bear da birtuteko lanean; bestela ez da gauza neretzat. Mg CC 185. Egiten badu Konfesore jakitun ta bertuteko bide ezkutuak ondo aditzen dituenaren aginduz. Ib. 237. Zelan onelanguak desegin eskandalu ta arimetan egin ditubezan kaltiak, bizitza santu ta exenplu onakaz birtuteko usainak zabaldu baga? Mg CO 219. Gure misterioetako zeremoniak, berthuteko pratikak. Jaur 365. Bertuteko bidetik joaten abiatu ziradenak. Aran SIgn 68. Baña gogoraturik beriala, birtuteko bidian beti aurreratzeko asmua artu zuala. Bv AsL 36.
azpisarrera-2
BERTUTE-ORDE. Virtud aparente, falsa.
Erranarazi zuen beraz norbeiti Jenebiebaren berthuteak etzirela berthute-orde batzu baizik, eta itxura eder hekien itzalean, bizitzerik itsusiena zaramala. Jnn SBi 72.
azpisarrera-3
BERTUTEZ (Tras gen.). Por el poder de; en virtud de. "En vertu de, berthutez, kariaz, indarraz" T-L.
Zergatik guregana begiak zorrozturik zaudete, gure berthutez edo saindutasunez haur ebil erazi bagindu bezala? Act 3, 12 (He gere berthutez; TB gure bothereaz, Dv gure indarrez, Ol geron indar ta errukiz, IBk e IBe geure ahalmenez). Hitz heken berthutez ogia egiten da Iesu-Kristoren gorputz, eta arnoa odol. Mat 130. Itzen birtutes itzuli zuen ogia bere gorputzean. Ber Trat 7v. Eta ala bere podores eta birtutes juntatu zuen bere arima bere gorputzareki. Ber Doc 110v. Hunen beraren berthutez khentzatzu erhasunak. EZ Man II 60. Zeure bathaioaren eta barur saindauren berthutez, begira. Harb 361. Lege zaharreko kofesatzeak eta orduko bertze sakramenduek etzuten berek bere indarrez eta berthutez garaziarik emaiten. Ax 527 (V 339). Noen birtutez emaiten iakuz? Cap 67. Espiritu Santuen obraz da birtutez. VJ 6. Konzebidu eban Espiritu Santuaren obraz da birtutez. CatAnz 2. Krutzearen birtutez bere animaren etsaietatik defenditzeko. OA 12. Manatzen darotzuet Jesu-Kristo ganik errezibitu dudan botherearen berthutez. CatLav A, 3v (V 4). Noren birtutes ematen dizkigute? El 78. Igo zan bere poderio da birtutez zeruetara. Urqz 16. Komunio santuaren birtutez, azken Juizioan Kristoren gisa piztu. Cb Eg III 383. Jesus berez ta bere birtutez biztu hau agertu zen andik laster. Mb IArg I 291. Sortze berri hura izpirituala zela, bathaioan obratzen zela Izpiritu sainduaren berthutez. Lg II 135. Konsekrazioneko hitzen berthütez. CatLan 130. Sakramentü saintü haien berthütez izan nadin zureki ünitürik. Mercy 4. Espiritu Santuaren obraz, bertutez ta graziaz konzebitua ta sortua izan zala. Ub 131. Konsagrazioko itzen bertutez edo indar Jangoikoak emanaz, ogi orde gelditzen da ostian Kristoren korputza. Mg CC 195. Espiritu Santuaren obraz eta birtutez sortu zuen. Gco I 462. Konsidereetan bagendu geuk luurrera botaten dogun azijak, leleenguan erdi ustelduta, noren birtutez emoten daben gero mundu gustirako mantenimentu ugarija. JJMg BasEsc 86. Othoitz zazu Maria, bere notha gabeko kontzebitzearen berthutez, begira zaitzala bekhatuaren notha den mendreenetarik. MarIl 28. Espiritu-Santuaren birtutez gorputz bat sortu zan. Lard 363. Izpiritu sainduaren berthutez, haragi hartu duela Maria Birjinaren sabelean, eta Gizon egin dela. Dv LEd 8. Gozuaren birtutez aren asnasiak / lo-arazitzen ditu nere oñaziak. Bil 61. Arrosarioaren berthütez Europa izan delakoz Türketarik begiratürik. Ip Hil 219. Jesu-Kristoren merezimenduen berthutez. CatJauf 10. Iñ zela gizon Maria Santisimen entrañe garbietan Elpiritu Sanduen obraz eta birtutez. CatUlz 54.
v. tbn. Arg DevB 240. Mih 88. Añ EL1 232. CatLuz 3. CatS 103. Jnn SBi 9. Birtutez: Zubia 149. Arz 19. CatBurg 12. Oe 65. CatLlo 21. Mg CC 202. CatBus 11.
azpisarrerakoSense-3.1
( Bertuteaz ).
Nik arzen zaitut neure emazte eta sposotzat, Erromako etxe sanduaren birtuteas. PromEspar 28. Baldin salbatzen ez bahaiz / [iakite] hekien berthuteaz. EZ Eliç 83.
azpisarrerakoSense-3.2
--Zelan igo eban zeruetara? --Bere birtuteagaz.Cap 33.
azpisarrera-4
BERTUTEZKO (SP, Dv (-th-)). De virtud, virtuoso. "Bertutezko obra, œuvre de vertu" SP. "Berthutezko seinaleak ematen ditu, il donne des marques de vertu" Dv. Cf. bertutetsu. Tr. No hemos encontrado ningún testimonio del s. XX.
Berthutezko spiritua. 2 Tim 1, tít. (cf. ib. 1, 7: Eztiraukuk eman Iainkoak iziapenetako spiritu bat, baina berthutetako eta dilekzionetako ). Zenbait obra berthutezkoak zeruko dohatsutasunaren ardiesteko bideak bezala direnak. Mat 155. Hala bada presuna iustuak ere berthutezko obretan egiten du nigar, eta egiten du irri. Ax 501 (V 323). Oraziñoagaz edo Sakramentuakaz edo exerzizio birtutekoakaz. Cap 29. Kofesioan egiten duzu anhitz akta bertutezko. Hm 203. Hasten dira bertutezko amoriotik. He Phil 299s. Zeren bildu behar dira, erle-elzoak bezala, eztiaren atheratzeko zenbait konpartimendu amolsutik eta bertutezkotik. Ib. 339. Neure bethiereko bestimenda dudan berthutezkoa. Arg DevB 91. Euren orazio eta obra birtutezkoakin. OA 43. Beti berthutezko eta indarrezko estatu berean. Ch III 57, 3. Jainkoari gomenda diotzotzu jeneralki emazte berthutezko guziak. Ch I 8, 1. Gaizkiko dugun inklinazionea edo lehia garai dezagun berthutezko obrak eginez. CatLav 44 (V 29). Munduko ero gaistoen bide makurra arzen dutenak birtutezko ta buruzko fededun guziekiko anitz galzen dute. Mb IArg I 163. Bere Seme Santuen doaiezko ta birtutezko Primizia sagraduak. Cb Just 4. Gogoan erabilatzu mahain sainduan ematen darozkitzun berthutezko etsenplu handiak. Mih 45. Mundutarren trufen beldurrez berthutezko obretarik gibelatzen direnek. Brtc 56s. Bada zer, estadu bakotxa ezta bertutezko bide bat? LoraS 177. Zerk geiago mugitu bear gaitu birtutezko lanak egitera? Gco II 88. Arreba Baionako baldar-aphezari / Ezkontzaz yoan zaio berthutezko sari. Hb Esk 126. Eta erreguak egitera zetozen andre bertutezkoak galdutzeko ausardia ere artzen zuten. Lard 148. Jarrait zaiogun Mendiburu onaren ejenplo birtutezkoari. Arzac EE 1882c, 91. Doña Isabel, andre aberatsa eta berthutezkoa. Laph 51s. Eta geroztik penitentziazko eta berthutezko bizi bat ereman zuten. Ib. 153. Gogoz ikasten irauteko, ta era berean birtutezko bidean zuzen oiñ-giro onarekin aurreratutzeko. Aran SIgn 108. Asko gauza on ta birtutezko egite nola egin, erakusten zizten Aita-lenak. Bv AsL 78. Santuen gertaera birtutezkuak biar gaituzte birtutia maitatzera mugitu. Ib. 17. O Josep, zein handia den / Zuri eman gozoa! / Zu baitzare Birjinaren / Espos berthutezkoa. Zby RIEV 1908, 410. Eraman zazue [...] birtutezko bizitza ona. Ag Serm 300.
v. tbn. He Gudu 96. MarIl 23. Jaur 131. Birtutezko: VJ 7. Arr May 8.
bertute
<< bertan 0 / 0 bertutezale >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper