OEH - Bilaketa

2946 emaitza leon bilaketarentzat

Sarrera buruan (2)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
behaztopatu.
sense-1
(SP, Lar, (G, AN), Gèze, Dv, H, Bera), behaztopa (Lar), behatztopatu (L, BN, S; VocBN , Aizk), behaztapatu (L; Hb, VocB .(beatz-)Darric ap. DRA .), behaztapotu, behaztopotu (S; H (S)), behaztupatu Ref.: A (behatztopatu, behaztapatu); Lrq /behastopot/.
Tropezar; (fig.) caer en el pecado, etc. "Chanceler par faux pas" VocBN. "Broncher, heurter du pied contre un obstacle" Gèze. "Broncher, chopper (fig.: commetre une faute, choir)" Dv. "Bambolear por efecto de un mal paso" A. "Heurter le bout du pied, trébucher" Lrq. Lhande atribuye a Hb la var. beharztapatu, pero en éste solo hay behazta-. Tr. Documentado en la tradición septentrional desde Leiçarraga, al Sur lo hallamos en Uriarte (que lo emplea en alguna ocasión con aux. trans.) y algunos pocos autores del s. XX. La forma más utilizada, tanto en textos antiguos como modernos, es behaztopatu .
Skandalizatzea: erran nahi da trebukatzeko edo behaztopatzeko okasione norbeiti emaitea. Lç Decl ã 6r. Bere eskuetan eramanen autela, eure oinaz harrian behaztopa ezadinzát. Lç Mt 4, 6 (Dv oinaz jo ez dezazun harria). Baldin nehor egunaz ebil badadi, ezta behaztopatzen: ezen mundu hunetako argia ikhusten du. Lç Io 11, 9 (TB behatztapatu, HeH behatztopatu, EvS behaztapatu, Leon, IBk behaztopatu; LE tropezatu, Ol aurikatu, IBe oztopatu). On da [...] hire anaie behaztopatzen edo skandalizatzen edo infirmo egiten den gauzaren ez egitea. Lç Rom 14, 21. Zenbatetan behaztopatuko ninzen bekatuaren bidean, baldin zuk ezpanenduzu eskutik eduki? Mat 294. Behaztopa ez adintzat iduki zak ardura. EZ Man I 13. Baldin bekhatuan bada nihor behaztopatzen. Ib. 20. Bidekoa moment oro da behatztopaturen / eta ezta ibilltzera bidetan ausarturen. Ib. 77. Den traburik ttipienean behaztopa, kanabera bezala, malgu eta plega; kamaleona bezan batetan mutha, finean firmetasunik ez, hoberenean falta. Ax 456 (V 297). Zeren bekhatu bat egin zuenean, berehala, bertze batetan behaztopatu eta erori baitzen. Ib. 78 (V 52). Oiñari, behaztopatuagatik, eztio eskuak kolperik emaiten. Ib. 315 (V 209). Bertze [manamendu] guztiak konplituagatik, batetan behaztopatzen bada, guztietan egiten da hobenduri. Ib. 475 (V 307). Lehiatzen denak, dio Salomonek, peril du behaztopatzeko. SP Phil 243 (He 245 erorzeko).
( s. XVIII) Ezen heldu zaioenean atsekaberik eta persekuzionerik hitzaren ariaz berehala behaztopatzen da eta erortzen. He Mt 13, 21. Etsai batzu [...] zeiñek Zerurako bide guzian behaztapatzeko harteak eta arrastatzeko edo atrapatzeko segadak hedatzen bait derauzkigute. He Gudu 41s. Jainkoak manatu diotela bere aingeruei zutaz artha idukitzeaz, eta zu bere besotan hartzeaz behaztopa etzaitezentzat. Lg II 130. Egizu urrun nadin behatztopatzeko bide lerragarritarik. Ib. 97. Hain ilhunpe handian ibilten direla, nun urhazkal behaztopatzen baitira. AR 37.

( s. XIX) Nolazpait behaztopatzen bada ere, meditazioneari arthoski darraiona, laster altxatuko da bere erorikotik. Dh 51. Ontsa dabilala uste duena beira bedi behatztopatzetik. Ib. 215. Ekharten diat hire idüri diren xori-bürüak nitara behatztopa <-tstioa> eztitien eta hautseraz eztedezaten nere ferreta. Arch Gram 73. Gogoetan dabillana maiz da behatztopatzen, / izarrer beha zoana, zilhorat erori zen. Gy 16. Atheka saltatzeko arin eta frixtan, / ondotik duenean hurbildik adarra [...]; / beira orduan xulo behaztapatzetik. Hb Esk 222s. Batzuek sartzen dire putzutan belaunetaraiño; bertziak arbola erorien errotan behaztupatuz lurrerat duazin trunbilka. Atheka 96. Ez du ordean bere baithan errorik eta hein bat iraunen du; hitzaren ariaz ethorri dire-bai hestura jazargoak, behaztopatzen da berehala. Dv Mt 13, 21 (). Hau begiratu duena ez da ahotik galduko, ez-etare egitate tzarretan behaztopatuko. " Nec scandalizabitur in operibus nequissimis " . Dv Eccli 23, 7. Ustekabean beaztopotu ez dezazun arrian zure oñarekin. Ur Mt 4, 6 (Ip behaztopatü; Samper estropezatu, Hual tropezatu, Echn muturkatu). Beren idoloak suarekin erreko dituzu [...], ez dezu ere beretatik artuko zuretzat ezer, beaztopatu etzaitezen. (Deut 7, 25). Ur ( in BOEg 351 ). Makhur handi batean behaztopatu direla gure izkribatzaile zaharrak: Eskuarari nolanahika nahasi dute erdara. Arb Igand 34.

( s. XX) Behaztopatzen nizalarik xuxentzen nuzula, laguntzen. JE Bur 42. Gizona bazihoan, urhatsa luzatuz, / asto bat zarraikola, maiz behaztopatuz. Ox 64. Xüxen zabilano Haritxabaletek erriz "tzur, tzur" üzten zian juaitera, bena behaztapotzen zelarik, erraiten zeron. Const 38. Bere azturak osoki heziak ez dituenak, laster duke gudu eta den gutienekotzat behaztopatzen da. Leon Imit I 6, 1. Kattalinekin beaztopatuta, onen zarea lurrera daror. TP Kattalin 194. Egunez dabillena ezta beaztopatzen, mundu ontako argia ikusten duelako. (Io 11, 19). Ir YKBiz 356. Oro garhaitu ondoan, gure lanaren bururatzeko bezperan behaztopatzeak jada min egiten zaukun. Zerb Bahnar 107. Ez zira nunbait erori? behaztopaturik, edo lerraturik, edo nik dakita? Lf Murtuts 38. Zuhainak ere haren etsai ziren, bidea eragozten ziotelarik. Behin behaztopatu zen eta erori, burua harri gotor bati kontra joaz. Mde Pr 165. Or-emen erorika ta behaztopatuz, eta gero berriz burua altxatu eta berpizte miraritsuak egiñaz. Vill Jaink 183.
behaztopatu
<< behaztopagarri 0 / 0 behe >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper