Azpisarrerak (sarrerak) (2)
beharrune.
1. (S; Hb (S), Gèze, Dv, H), behargune (R) Ref.: A (beargune , bearrordu); Lh; Lrq (behartu).
Necesidad. "Besoin. [...] le souletin l'emploie dans le sens de nécessité" Dv, que cita a Mst. "1. besoin du moment. Beharrune batez, en un cas de besoin. Syn. behar ordua, behar aldia. 2. (S), sujet, matière (occasion, cas qui détermine, provoque)" H. "Necesidad" A. " Beharrüne, nécessité, misère" Lrq. "Nécessité, situation gênée, misère" Lh. Tr. Propio de la tradición suletina, hay tbn. algún ej. occidental moderno; aparece además, con un sdo. algo distinto, en Birjin.
Ezi jatia, edatia, bellatzia, lotzia, phausatzia, triballatzia eta gañerako natüraren beharrünen pian izatia egiazki miseria bat da. Mst I 22, 2 (SP, Ol, Leon behar). Khorpitzaren beharrüniak phezü handi bat dira. Ib. 22,3. Gizon pherestü batek dolümenian sartzeko eta nigar egiteko aski beharrüne edireiten dü. Ib. 21,4 (Ip aski süjet, Leon hasperen eta nigar-biderik). Emadazü grazia, holako beharrünetzaz ahülki eta doiak zerbütxatzekua. Mst III 26, 4. Beharrünerik handienetan eta phenagarrienetan, orhitzite Mariaz. msS 4. Er[r]an ezok Hunolt / jin dakia lagunzera, / aldi huntan beharrüne / handi badiala. Xarlem 1291. Pierris, ezpanu uken / sos haren behar unia / enundia jinen / hiri inportunatzea. PierKat 56. Behar ükhen diozü orano audela, / berak abantzatü ehün libera, / Eihartxek ezpeitzin / beharrüne handin / paperaren ordin. Etch 274. Barnetiar den gizonari phezü zaitzo mündü huntan khorpitzaren beharrüniak. Ip Imit I 22, 3 (Ol beharkizunak). Jauna, solta nezazü ene beharrünetarik. Ib. 22,3 (SP, Ol, Leon behar, Pi beartasun). Lagünt gitzatzu zure othoitzez gure arimako eta khorpitzeko beharrünetan. Ip Hil 266. Begira ezazü galbidetarik, bere beharrünetan hel zakitzo. Ib. 267. Ikhusten düzü zonbat handi eta hanitz diren gure beharrüniak eta gure flakeziak. Ib. 149. Ezkirade mintzo artho khürütxe ereiñaz. Erein bezala khürütxe igaraiten denak eztü jorratzeko beharrünia hain handi nula lüzaran berian igaranak. ArmUs 1906, 90. (ap. DRA) Aitortzen zian ogen handia üken ziala gezürraren erraiteko beharrüniala eroriz. Const 20s. Nabaitzen zuen ezin garaituzko nahikari bat, bazedukan beharrune bat zorion ozar hori delako ezagunei [...] erakustekotz. Mde HaurB 60. Alako bear-unean nengoalarik, orrelako aolkulari bat aurkituriko zoriona neretzat. Berron Kijote 22.
behargune. Penalidad.
Eztudala [haurraren altxatze] hortan behargunerik edo penarik batere sentitzen. "Peine" . Birjin 553.
2. (V-oroz ap. A Apend ).
"Ocupación" A Apend.
bearruna. "Proceder, procedimiento. Orrek ez dira egin bear direan bearrunak, es procedimiento incorrecto" A Apend. .

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper