Azpisarrerak (sarrerak) (2)
bahetu.
(bae- Lar, Añ, Dv (bae-), H),
bahatu (BN, S; SP, Sb-Urq, Dv, H),
baheatu,
baiatu (Lar DVC 178)
Ref.:
A (bahatu);
Lrq
.
Cribar, cerner, pasar por el cedazo. "Sasser, tamiser, cribler, vanner" SP. "Cribro secemere. Cribar. Cribler" Sb-Urq. "Cerner" Lar, Añ. "Passer au crible" H. v. baheztatu, bahakatu.
Satanek bihiaren anzora zuen bahatzeko desira dik. Lç Lc 22, 31 (He baheatu, HeH, Dv bahatu, Leon bahetu; Brunet galbaritu, Ol galbaitu, Or baiean garbitu, Ker galbaatu ). Bihia bahatuz da xahutzen eta gaixtoak gaztigatuz hobatzen. O PrASJU 348. Xehe, larri, poblu, prinze, / Guztiak xehatuko: / Nor zein diren ungi ditu / Iaun onak bahatuko. Hm 57. Azkenekotz bahatzen da zurdazko bahe batean eta egina da bolbora. Dv Dial 118 (It eralkitzen, Ur eralkiten, Ip igaraiten ). Aizatzekoan igaraitez eta gero bahatzez, ereiteko behar den heinian ezarten deia ogi azi geia? Eskual 2-10-1908 (ap. DRA ). Uretan beratu bear da gatzagia ta, zapi zuri batean eaulki ondoren, gatzagi baetu ori esneari nastu. TAg Uzt 89. Heure bahean gizonak baha itzak. Mde Po 69. En DFrec hay 1 ej. de bahetu.
Cribar, cerner, pasar por el cedazo. "Sasser, tamiser, cribler, vanner" SP. "Cribro secemere. Cribar. Cribler" Sb-Urq. "Cerner" Lar, Añ. "Passer au crible" H. v. baheztatu, bahakatu.
Satanek bihiaren anzora zuen bahatzeko desira dik. Lç Lc 22, 31 (He baheatu, HeH, Dv bahatu, Leon bahetu; Brunet galbaritu, Ol galbaitu, Or baiean garbitu, Ker galbaatu ). Bihia bahatuz da xahutzen eta gaixtoak gaztigatuz hobatzen. O PrASJU 348. Xehe, larri, poblu, prinze, / Guztiak xehatuko: / Nor zein diren ungi ditu / Iaun onak bahatuko. Hm 57. Azkenekotz bahatzen da zurdazko bahe batean eta egina da bolbora. Dv Dial 118 (It eralkitzen, Ur eralkiten, Ip igaraiten ). Aizatzekoan igaraitez eta gero bahatzez, ereiteko behar den heinian ezarten deia ogi azi geia? Eskual 2-10-1908 (ap. DRA ). Uretan beratu bear da gatzagia ta, zapi zuri batean eaulki ondoren, gatzagi baetu ori esneari nastu. TAg Uzt 89. Heure bahean gizonak baha itzak. Mde Po 69. En DFrec hay 1 ej. de bahetu.
(Fig.). Discernir.
Eta egizu harrapaka bahatzerat hemendik aitzina emanen zaitzunaz, nolazpait bederen erreparatzeko denbora galduak. Dh 218. Hola, gauza guziak ongi bahatzen badira, zenbat gure gogarakoak direnak, Kristoren desgogarako izanen diren! Dv LEd 272. Nere ustez eder litzake Bizkaian, beste bi Gipuzkoan eta beste bi Naparroan izendatzea, lan asko samar bilduko balitz. Euskalki bakoitzetakoak aztertu, ta baetuz baetuz (por eliminatorias), errazago litzaieke auzi-maiari erabakitzea. Or (carta a Ldi, 13-3-1929, ap. DRA ). Lan asko-samar bilduko ba litz, izendatu ditezke, adibidez, bi epaikari euskelki bakoitzerako; oien baetuz geldituko diran lan bikañenen artean auzi-mauziak errezago erabaki aal dezan. Ldi IL 99. Herri kantak bahetu, XVII. mendetik honera batez ere itsatsi zaien erdal hautsa garbitu. MIH 155. Aurrekoei eraso behar diegu, haien lanak aztertu behar ditugu, ahalik ongien bahatzeko, garbitzeko, murrizteko nahiz ugaritzeko. MEIG VIII 94.
Eta egizu harrapaka bahatzerat hemendik aitzina emanen zaitzunaz, nolazpait bederen erreparatzeko denbora galduak. Dh 218. Hola, gauza guziak ongi bahatzen badira, zenbat gure gogarakoak direnak, Kristoren desgogarako izanen diren! Dv LEd 272. Nere ustez eder litzake Bizkaian, beste bi Gipuzkoan eta beste bi Naparroan izendatzea, lan asko samar bilduko balitz. Euskalki bakoitzetakoak aztertu, ta baetuz baetuz (por eliminatorias), errazago litzaieke auzi-maiari erabakitzea. Or (carta a Ldi, 13-3-1929, ap. DRA ). Lan asko-samar bilduko ba litz, izendatu ditezke, adibidez, bi epaikari euskelki bakoitzerako; oien baetuz geldituko diran lan bikañenen artean auzi-mauziak errezago erabaki aal dezan. Ldi IL 99. Herri kantak bahetu, XVII. mendetik honera batez ere itsatsi zaien erdal hautsa garbitu. MIH 155. Aurrekoei eraso behar diegu, haien lanak aztertu behar ditugu, ahalik ongien bahatzeko, garbitzeko, murrizteko nahiz ugaritzeko. MEIG VIII 94.
(Fig., referido al acto sexual).
Hi hiz, hi, gezurtia, / bai eta asekai tristia, / kanpun andrekan eta / etxean ondun deus ez baha. PierKat 52.
Hi hiz, hi, gezurtia, / bai eta asekai tristia, / kanpun andrekan eta / etxean ondun deus ez baha. PierKat 52.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
