(H, A (que cita a Mg)).
Audiencia, tribunal, juzgado. "Le tribunal, l'inquisition" H, que cita a Cb. "(V; PAb 214-215), audiencia, foro" A. Tr. Documentado al Sur desde comienzos del s. XIX. Al Norte no se encuentra hasta bien entrado el s. XX. En DFrec hay 43 ejs., dos de ellos septentrionales.
Ez gatxakoz bildur izango, ez Marteren kanpuan, ez auzitegijan, ez batzaarreko aulkijan, ez ta bere geure etxeetako orma barrubetan. Mg PAb 214. Onako Miguel oni eragin zion bada predikalari doakabe ark, salatu zezala Ignazio auzitegian. 'Que acusase en los tribunales a Ignacio'. Aran SIgn 100. Inkisizio Santuko Auzitegiari kontu eman zion. Cb Josefa 97 (no lo hallamos en otras obras del autor, que usa tribunal, por lo que podría deberse al editor Arana). Auzitegi (erderaz Audiencia) baten bertako nagosiak itandu eutsan errudunari. Ezale 1898, 88. Eroanak izan ziran auzitegietara edo tribunaletara, aginduten jakela gogortasun guztiagaz, ez egiela irakatsi alako ikasbiderik. Itz Azald 20. --Eta auzikizunetan noren mende dago Gipuzkoa? --Iruñako (Panplonako) auzitegiyaren mende. IPrad EEs 1915, 101. Gudarienak ez diran Auzitegietatik --naiz apaiz-auzitegikoak-- bidaldutakoak. "Juzgados civiles o eclesiásticos". ForuAG 237. Auzitegian testigu batek esandako gezurrari deritzaio gezurrezko testigutza. KIkG 58. (KIkV 71 auzitegian) Auzitegikoak zarraparra andia atara eben, eta Zumarragari aitzen emon be bai, indotarren arazoetan ez sartzeko. GMant LEItz 63s. Auzittegi edo tribunaletan. Inza Azalp 86. Ori ta guzi ere, jakin-arazi didatenez, auzi au zere auzitegian aurrera daramazu. Eguzk RIEV 1927, 425. Beiñola Gantelmo-ko Estepanik ola itzegiñen zuen, [...]. Olaxe Die-ko Kondesak ere, maite-auzitegia zedukalarik. 'Quand tenié court d'amour; (fr.) lorsqu'elle tenait cour d'amour'. Or Mi 34. Bere senideari aserre zaion edonor, auzitegian ogendun bego. Ol Mt 5, 22. Auzillari gaxuai batera ta bestera, gora ta bera, egun ta egunetan auzitegijan ibilliazuaz ez gogait eragittian. Otx 100. Zenbat aldiz eraman zituzten auzitegietara, errege ta agintarien aurrera, kontu ematera! Ir YKBiz 197. Bere anaiari asarretzen zaion edozeñek auzitegiaren zigorrada merezi du. Ib. 121. Etziran auzitegira sartu. Ib. 484. Auzitegi bereziak sortu izanak. "Creación de tribunales especiales". EAEg 10-11-1936, 262. Bilbaoko Auzitegi Nagusiaren Lendakariari. "Presidente de la Audiencia de Bilbao". Ib. 11-11-1926, 271. Auzitegi Babesgarriaz. "Tribunal tutelar". Ib. 30-1-1937, 937. Azaldu bedi Erki-Auzitegi-etxean dagon Auzitegi onetara. "Ante este Tribunal sito en la Audiencia provincial". Ib. 25-5-1937, 1703. Burdinetan daukazuen gizona eremazue hamar orenetan auzitegirat. Lf Murtuts 47. Juduek hiru auzitegi mota bazituzten; bi handienak dira aiphatuak hemen: Judizioa edo hogoi-ta hiru jujetako auzitegia, eta Biltzarra edo hiruetan hogoi-ta hameka jujetako auzitegia. Leon Mt 4, 22n. Lege-gizon da auzitegietan naiko lan eta buruko min badabilkigu. Munita 132. Kantuak aipu duen "maitettoa" hauzitara jauki ahal zuten eta hauzitegiak erruduntzat jo ahal zuen? Mde Pr 171. Auzitegian bertan eta beste amaikatxo elkar-izketetan, Platon-ek dakarrenez, bazuen alako kako-makorik. Zait Plat 103. Epaikariak burutu dabe azterren-lana, eta goiz illun samar batean, auzitegira daroe Nikanor, atxillotu talde bategaz naastean. Erkiag BatB 201. Legearen gogortasuna, auzitegietako txorakeriak edota erriko paperzartegiak iñoiz ere ikusi gabe. "Nec ferrea iura insanumque forum". Ibiñ Virgil 92. Zure burukoa papeletara alda ezazu; bialdu gero zure sorkari ori leiaketa-auzitegira. NEtx LBB 112. Auzitegi aurrean, zin-egiñak (juraduak, noski), errudun aitortu naute. Ib. 117. Norbait hiltzen duena, errudun izango da auzitegian. IBk Mt 5, 21.
v. tbn. FIr 141. Ker Mt 5, 40.