Harremana

    OEH - Bilaketa

    2942 emaitza leon bilaketarentzat

    Sarrera buruan (2)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    arbuio.
    sense-1
    1. (L, BN, S ap. A ; SP (+ -ua), Ht VocGr 385, Dv, H).
    Desprecio, menosprecio; ofensa; rechazo. "Mépris, rebut, refus" SP. "Mépris" Ht VocGr 385. "Mépris outrageant" Dv. "Rejet, rebut, mépris" H. "Desprecio, ultraje" A. Tr. Documentado en autores labortanos y bajo-navarros hasta finales del s. XIX (v. tbn. infra arbuiozko en Mirande). Al Sur lo emplean Beovide y Aresti.
    Behaturik zeure sehi maiteen othoitzera, / arbuioz <arbicioz> itzuli gabe burua berze aldera. (Ps 101). EZ Eliç 336. Eskualdun eskuararen jakiteko obligazinoa dutenen enorantzia eta arbuioa baitira hobenduriagoak, zeren hurkoetarik heldu den arbuioa eta bidegabea sentikorrago eta ukhigarriago baitira. ES 164. Hala desohorea eta arbuioa haiñ iustuki daozkit niri, nola zuri laudorioa, ohorea eta loria. Ch III 41, 2 (SP mesprezioa, Leon erdeinuak). Erran zion arbuiorik handienarekin etsai gaixtoari: urrun hadi, Satan, ene begietarik. Lg II 131. Arbuiotzat hartu zuen hek ez agertzea etxerakoan, haren begietara. Ib. 120. Magdalenak bereganatu zuen munduaren arbuioa eta eskandalisatzen zuen bere libertinkeriez Galilea guzia. Ib. 155. Yasan dituen arbuio eta laido lastimagarriek [...]. Ib. 283. Huts ariñez egiten den arbuioak baratxe baratxe erorko handienetarat darama. Mih 121. Haren munduazko arbuioa, haren Jainkoaren alderako kharra. Dh 231. Arbuio guziarekin behatzen deraie. Ib. 270. Eztugula beraz merezi, arbuiorik ta mespreziorik baizen. Ib. 67. Arbuiatzen zaituztenen arbuioak erori dire ene gainerat. TB Rom 15, 3 (Lç iniuriák, He iroiak, Dv, IBk irainak, Ol biraoak). Ai zenbat kontseilu on eta etsenplu hobe [...], eta nik guziez arbuio! Dv LEd 229. Eta mila aldiz damu zuri egin arbuioaz. Ib. 106. Baña munduari arpegi alaiegia jartzen zion; ez bere Aitak bezela arbuioz. Bv AsL 199. Gizonen arbuioek aserik Jainkoa, / Bere azotearen higitzera doha. Zby RIEV 1908, 289. Hau da nire harma / poteretsuena: / Saihets-artean dudan arbuio sakona. Arti MaldanB 219. Neurtuak ere arbuia daitezke, baina, arbuioak pisurik izango badu, neurketa berriak eta hobeak beharko dira egin. MEIG VII 162. Maila kontua, literatur hizkeran izan duten harrera edo arbuioa, aski argi gelditzen da. Ib. 81.
    sense-2
    2. (Lar Sup).
    Sobra(s), desecho(s). "Deshecho, sobras" Lar Sup ( Ax).
    Gaiñak, pikaiñak eta hautuak bertzeren, hondarrak eta arbuioak Iainkoaren. Ax 181 (V 123). Berek uste zuten ezdeusak eta munduko arbuiua zirela, bainan Iainkoaren begietan prezatzekoak ziren eta onetsiak. SP Imit I 18, 4.
    azpisarrera-1
    ARBUIOZKO (Adnom.). Ofensivo, de desprecio.
    Jende arrunten usantzarako zegoelarik soilki [irlandara], berari ere "hizkuntza arrunta" edo "populu hizkuntza" arbuiozko deitura zatxikola. Mde Pr 224s.

    arbuio

    arbuio
    << arbuiatu 0 / 0 1 ardi >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper