OEH - Bilaketa

2946 emaitza leon bilaketarentzat

Sarrera buruan (2)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
aparteko.
sense-1
1. (Dv).
De lejos, lejano. "Qui est de loin" Dv.
Urr[un]enak entzunen du aparteko soñua, / Hala nola hurbillean kantatzen den tonua. EZ Man I 135. Nerez napartarra naiz / ...koa, / andregai ustekoa / ez da apartekoa. PE 65.
sense-2
2. Separado. v. apart (2).
Anai arrebak bezala garbiro, ta aparteko bizitza egiteko biak konziertoa egin zuten. Cb Eg III 344. Palazio onetan, eremuan bezala, aparteko gela batean bere Jainkoarekin Estanislao bizitu zan. Cb Just 94. Zismatikoak dira Erromako Aita Santua Eleizaren burua dala ukatzen duenak, edo aparteko Eleiz bat asmatzen ta egiten duenak. Ub 143. Lagun ori gelara, eta ni aparteko sala orretara eroan ginduezan. Gerrika 231.
sense-3
3. (V-gip, G-azp). Ref.: Gketx Loiola; Elexp Berg; ZestErret.
Especial; propio, particular; excepcional. "Todo lo que se recoge en el día de San Juan tiene una virtud especial (aparteko birtutia)" F. Zamalloa AEF 1922, 93. "Extraordinario. Natibittate eguneko bazkaixa apartekua izate zan. --Zer berri? --Eztago aparteko berririk" Elexp Berg. "Harek, halare, zerrai heltze ziyonian aparteko graziya zun" ZesErret. v. aparta.

Tr. Documentado, desde Cardaberaz, en autores guipuzcoanos y vizcaínos. Apenas hay ejs. de la primera mitad del siglo XX. En DFrec hay 46 ejs., todos meridionales.
San Isidrok agindu, ta larunbat edo zapatu guzietan, Ama Birjiñaren onran ta izenean, pobreenzat egin oi zuten aparteko tupia edo elzea. Cb Eg III 343. Bada estatubetako kargubak eskatuten dabee berezko edo aparteko esaminia. Mg CO 19. Alan eskola maisu, kura jaun, sazerdote, konfesore, mediku ta ofizijo guztietakuak daukee zer egin esamina apartekua. Ib. 25. Kristinau bakotxak daukan legez aparteko etxuria, aparteko genijua ta aparteko penseeta moduba. fB Olg 27. Ez daki inok bere, Zeruko aparteko abisuba bagarik, pekatuban ala grazijan daguan. fB Ic I 37. Aparteko legiagaz eragotzi euskuzala Jaungoikuak beredatzigarren aginduban aragijaren gurarijak. fB Ic II 268s. Aparteko indarra, espirituba ta sendotasuna. fB Ic III 276. Eurak euren birtute eta egitade ederrakaz itxi eutsen euren ondoringuei aparteko izen edo entzute andi bat. "Distinguida nombradía" (1858). BBatzarN 179. Diputaziñoe Jeneralak, Bizkaiko Mariñerijaren aparteko nausi legez. "Jefe privativo" (1865). Ib. 213. Jaungoikoaren berarizko, aparteko eta aurrez egiñiko erabagiyaren bitartez. Ur BulaAl 37 (BulaV 24 kanpora, BulaG 553 landara). Lur onetara baña aparteko doiak, / zerutik bota ditu Jaungoiko guriak. AB AmaE 411. Badago agindu onetan zerbait, berarizkoa eta apartekoa danik? Itz Azald 103. Arranoak egiten duala bere kabia berak ezagutzen duan arri mueta aparteko batean. Ag Serm 158. Erregutzera Eleizagaitik, Leon XIIIgarrenagaitik eta neure aparteko premiakgaitik. Ag Ioan 211s.
(s. XX). Nun-nai erakusten dok / abillaren antza; / esnia batzen, barriz, / aparteko jasa. Enb 161. Txantxon Piperren dominixtikun ori apartekoa izango zala? Ez, irakurle. Niri esan eustenez beintzat, ezan izan apartekorik. Bilbao IpuiB 249. Kortetan bere, arako usain erakarkorrak barik nazkagarri ta iguiñak egoten diran arren, angoa apartekoa zan. Erkiag BatB 52. Badute, alegia, Jainko bat gaiñerakoak baiño aundiago dena, mailla apartekoa bezala. Vill Jaink 25. Egilleak etzion eresi oni olako idazpuru apartekorik ezarri. Onaind in Gazt MusIx 151. Ortarako begi berriak --azti-begiak-- izan bear, nunbait, edo sen apartekoa. Vill in Gand Elorri 12. Laugarrenian errespetatu / itzazu aita ta ama, / da aparteko maitetasuna / bear da berarengana. Uzt Sas 216. Ez da harritzeko horko jendea ere poxi bat apartekoa baita, bai askaziz, bai jitez, bai euskalkiz. Lf in Casve SGrazi 15. Juan Krutzek aparteko bizitasun ta grazia ematen zioken bertsoari. Ataño TxanKan 81. Ondorengo egunetan etzan izan apartekorik. TxGarm BordaB 87. Emen ezta ikusten aparteko lujurik ezertan be. Gerrika 252. Baiña aparteko argitasuna zuan onek umearentzat. Insausti 70.
tbn.
v. tbn. NEtx Nola 16. Arti Ipuin 66. Anab Aprika 54. BEnb NereA 241. Salav 13. Zendoia 237.
(Con reduplicación intensiva).
Bear dira bada gauza bi: bata Jangoikoaren aparte aparteko grazia edo laguntasuna. Mg CC 188.
sense-4
4. Añadido, de por añadidura.
Antibiotikoak eta indizio asko jarri bear izandu nuan, eta aparteko porkeri asko. Albeniz 83.
azpiadiera-4.1
(Tras ablativo).
Zuek ospatzen dezue kristau guzietatik aparteko beste jai bat. Ag Serm 359.
sense-5
5. (Tras cuantificador).Que está a una distancia de (...).
Len, bost kilometro apartekoa ere urtean bein ikusten zan itz egiteko moduan. Insausti 14.
aparteko
<< aparentzia 0 / 0 apezpiku >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
Library zlibrary project
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper