afruntu.
Tr. Documentado sobre todo en textos septentrionales, donde se encuentran por igual afruntu y afrontu (hay además afrentu en Elissamburu, junto a afruntu). Al Sur hay afruntu en Añibarro (MisE 106), afrontu en Lazarraga, y afrenta en Capanaga (junto a afrontu), Ochoa de Arin (33), Olaechea (61), Cardaberaz, Zuzaeta (75) y Etxaide (JJ 272n). En DFrec hay 2 ejs. de afruntu.
1.
(
SP,
Urt,
Lar DVC 150,
Añ),
afrontu (
BN-baig ap. Satr VocP
; VocBN
,
Gèze),
afrentu,
afrenta.
Afrenta, ofensa.
"Importunité, outrage, importunidad, agravio, ultraje"
SP.
"Blasphemia"
Urt III 358.
"Afrenta, oprobio"
Añ.
v. hoben
(3)
.
Injuriak eta afrontuak errezebitzen zituztenean.
Ber Trat 54v.
Eta pazientki paira etsaien afrontua.
EZ Man I 15 (Eliç 44 afruntu).
--Zegati geiago eskojidu gura izan eban kurutzeko eriotzea? --Zerren zeinbat afrontu geiagokoa zan.
"Porque cuanto era más ignominiosa"
.
Cap 31 (99 afrenta).
Aita, nik zuri amudio / behar bidean bihurtu, / zenbat milla egiñ darotzut / desplazer eta afruntu.
Gç 105.
Nola behar tugun pairatu afruntuak eta mezprezioak.
"De tolerantia injuriarum"
.
Ch III 19, 1 (SP bidegabeak, Mst, Ip goitzarren, Ol irañ, Leon laido).
Afrontuak bozkariorekiñ hartzea.
Ch II 12, 9.
Giristino bat prest egon behar dela afruntu, pena eta nahigabe guzien sofritzera Jesu-Kristo gatik.
CatLav 233.
(V 118)
Behar duzu fermuki deliberatu afruntu eta laido handiagoak oraiño sofritzera.
He Gudu 84.
Zure gustoa bada, nere bizia dolorez ta afrentaz beterik izatea, ta guziak ni aztu, ta utzi, ta ezertan ez idukitzea.
Cb Eg II 50.
Nekeak, doloreak, desonrak ta afrentak betoz.
Ib. 137.
Disposatiak izan behar girela lehenago afrüntü suerte güzien sofritzera.
CatLan 129.
Laurgarrena: Afrontuen barkatzea.
CatLuz 20.
Zer afrontua ez da hori!
Jaur 142.
Praubia zenian jalkhi / bere afruntiareki.
Etch 476.
Jesüs-Kristen fedia-gatik afrontü suertiak oro phausüreki eta korajereki behar tiala sofritü.
CatS 116.
Mila laido eta afruntu itsusiren ondotik.
Elsb Fram 107.
Tristeki itzultzen da Pariserat, afrentua frango ukhaiten duelarik bidean.
Ib. 88.
Pesta egitea jinak, eta pesta bipher egina. Zer afruntua...
Lf Murtuts 53.
Makurrik egin gabe / Holako afruntia.
LuzKant 136.
Afruntua etzuen txarra.
"Il n'était pas peu dépité"
.
Ardoy SFran 235.
Afruntu horren gatik / ez galdu bururik!
Mattin 86.
Jaun arrotz horrek afruntu hori / barkatuko du agian.
Ib. 93.
Afrontu izigarria hartu nuen eta arrunt gogoetatu nintzan.
Xa Odol 267.
v. tbn. Gy 69. Larre ArtzainE 21. Afrontu: Tt Arima 126. Brtc 228. UskLiB 98. Bordel 158.
(Con -zko, adnom.).
Eta orain kurutzea afrentazko lekua da?
CatAnz 4.
(Con egin
).
Manera eta ispiritu berian besarkatu behar tiizi egiten derauzkiguten afrontiak.
AR 318.
Jainkoari afronturik handiena egin zinozoke, dudatzen bazindu haren miserikordiaz.
Brtc 250.
Renauti egin afruntiez / nahi gizaik benjatü.
Xarlem 417.
Jesusen amodioari eginak zaizkon afrontu eta laidoen erreparazionetan.
JesBih 410.
Sofritzen zuen bere Aitaren loriakotz, erreparatuz bere heriotzeaz bekhatuak Jainkoari egin zioen afrontua.
Jaur 150.
Soldadoen arropa nahiz desohoratu, eta bereziki soldado aitzindariei afruntu egin.
HU Zez 134s.
2.
Riña, reprensión.
Errespuesta emaiten zidan / lizala neska onestua, / aita-amaak likeoela / berebiziko afrontua.
Lazarraga A21, 1193v.
3.
(
V-arr),
afrontu (
V-ger-ple-m-gip)
Ref.:
A (afrontu); Totor Arr; Elexp Berg (afrontu).
"Intemperie"
A.
"Tempestad, viento huracanado. A zan afrúntue
"
Totor Arr
.
"Lluvia fuerte con viento del Noroeste. Atzo illuntzian azelako afrontua izan zan. Afrontuak joten daben aldian, paretan umedade mantxak agertzen die
"
Elexp Berg.
.
Aro txarra egiten eban, euria eta afruntua.
Baraia 54.
"Euriak eta nordeak jotzen duen aldea. Bentanak ez eittia obe afrontu aldian
"
Elexp Berg.
.
4.
"Dar un disgusto. Zuk emon dotzesu afrúntue
"
Totor Arr.
.
AFRONTU IZAN
(Aux. trans.). Ser, resultar ultrajante, ofensivo.
Haren han pausatziaz afrontu nuiela.
Balad 119.
Nahi bezenbat jende aurdiki dute behiek erroz gora, nai bezenbat koskatu... Hotsemanek afrontu zuten, bainan zer irriak bestek!
Herr 3-3-1960 (ap. DRA
).
AFRUNTURIK
(SP; lectura no segura). "Outrageusement, agraviadamente, ultrajosamente" SP.