1.
(Urt V 42 (h-), Chaho). "Vêtement"LfnEusk 1956, 28.
v. abilamendu. Begirauzue bada profeta falsuetarik, zein ethorten baitirade zuetara ardi abiturekin. LçMt 7, 15 (HeH ardien larruz, Dv ardi larruz).
Eskale pobre baten abitiak. TtOnsa 133.
Nola zerrenek azanzik egin gabe abithiak andeatzen baitituzte, orobat gure inklinazione gaistuaren harrek. AR 405s.
Nihork ez du ezartzen oihal peza berri bat abitu zahar batean, zeren pezak eraman bailezake abituaren alde bat. TBMt 9, 16 (Lç abillamendu, HeH y Dv aldagarri, Ur jantzi, Leon soineko).
azpiadiera-1.1
Zeinén ornamendua eztén lekhoreko bilo izurduratan, edo urrhezko paramendutan, edo abillamenduetako habitutan."En accoutrement d'habits."Lç 1 Petr 3, 3 (Lafon (Eusk 1956, 28) lo interpreta como "action de porter (un vêtement)").
sense-2
2.
(V-gip ap. Elexp Berg; Lar, Añ),
abito (Lcc). Hábito, traje de eclesiásticos."Ábito, abitoa, jaztea"Lcc.
"Hábito de Religión", "monjil, hábito de monja, Monjen habitua, Seroren soñekoa" Lar."Túnica, tunika, barruko habitua"Añ.
"Abittua lokatzatuta aillegau zan fraillia baba eskian"Elexp Berg..
v. ABITU-JANTZI. San Bernardoren abitoa, / oial balza ta zuria. Lazarraga (B), 1198vb.
Peregrinoa nola zatoz / habitua mudatua: / libreatzat artu dezu / ogi konsagratua. MPortal 5ss.
Abitu hunez publikoki beztitua. Harb 445.
Habituak eta koroak guti heltzen dute probetxu egitera. SPImit I 17, 2.
Zertara obligatiak dira Tonsüra errezebitü dütenak? Eliza gizon Abitiaren, Koronaren, Bilho labürren ekartzera. CatLan 158.
Abitubak soinian janzijak. fBOlg 167.
Kendu eutseen Abitu santuba, ta bota ebeen konbentuti kanpora. fBIc II 232.
[San Franziskok] eskatuten deutsee erregurik bizijenakaz habitu santua. UrMarIl 47.
Erlijiosoen oñetan auzpeztu, eta leia eta alegiñ guziaz eskatzen die habitua. ArrMay 58.
Giristino egiazkoak izanen du soinean, gau eta egun, Ama Birjinak guziz maite duen ordre zenbeiten arropa edo abitua. JnnSBi 51.
Emakumeak oñutsik eta / abitu beltza soñean. SMitxAranz 123s.
Abitu latz uxatiz, / ona, bakarrik, ni. GandElorri 103.
Senarrak abittua itxultzerakuan eskerrak emonaz fraille santuari, esan zetsan [...].EtxbaIbilt 465.
Amak eta alabak josi dautsoe abitua, latz samarra. OnaindSTeresa 88.
azpiadiera-2.1
(Ref. al hábito de orden militar)."Hábito de [...] Orden Militar"Lar.
Beraren obia arkitzen da jasoa Don Pedro de Etxabe ta Asu Zaldun Calatravako habitukoak. IztC 475.
azpiadiera-2.2
Hábito, mortaja. Zegaz meztitu ta jazten dabe? Ill-janzi zatar eten bateaz edo habitu zar bateaz. AñEL1 34 (EL2 39 abitu).
Bost urthez eztiala hunki emaztia, / Haren obratik bada zük düzün frütia, / Aberti ezazü kumai haitatia / Xatharraren plazan eros dezan abitia. 'Habit'.Etch 426.
Ta an euan Frantzizkotar praillien abitxuakin kaja baltz baten barruan. SMZirik 12.
Jantziko deustie / limosnako neure / betiko abitua. GandElorri 171.
Kamixa zuriz eta azpitik gañera apaiñ-apaiñ jazten ziran [illen gorputzak]; gero gañean, habitua zuanak, habitua, eta etzuanak, zuan onena
. PEBiz 135s.
sense-3
3.Escapulario."Scapulaire"Hb y Ph.Aranart / Lf GH 1936, 91. Eta ikustearekin Andredena Mariaren abitua Biktoriaren bulharren gainean. Prop 1890, 114.
Yohan ziren bataila batetarat kofesaturik, Yesusen Bihotz Sakratuaren abitu gorria ageri zutela papoan. ElsbFram 118.
azpisarrera-1
ABITUA HARTU.
Tomar el hábito. v. ABITUA JANTZI. Sartu zan Konbentu estu baten ta artu zuen abitua. MgCC 117.
Fraile edo Monjarik arkituko ez da bear bada abitua artzeko denporan. Ib. 163.
Egin neban ganadu bategaz pekatu Habituba artu baño leenago. MgCO 168.
Habituba artuteko denporan, edo Profesau biar dabenian. Ib. 240.
Asko gaztek artzen zuten abitua, ta egunetik egunera San Franziskoren semiak ugaritzen ari ziran. BvAsL 203.
Maria txit santaren jaiotz-egunean jaio zala, egun berean erlijioko habitua hartu zuela, eta profesatu zala. ArrMay 194.
Habito edo Soñeko Donea artzea. NEtxNola 37.
azpisarrera-2
ABITUA JANTZI.
Tomar el hábito. "Tomar o vestir hábito. Asisko gizajuan abittua jantzi eban estuasun artatik urten ebanian" Etxba Eib. v. ABITUA HARTU. Bere emezortzi urteetan Santo Domingoren irugarren Ordenako habitua jantzi. ArrMay 202.
Mezea amaituaz batera, abitua jaztea. OnaindSTeresa 69.
azpisarrera-3
ABITU-BARREN.
Bajo de un hábito. Lurrak ez dau zikintzen, / [...] abitu-barren zaarrik. "Las viejas fimbrias".GandElorri 81.
azpisarrera-4
ABITU-JANTZI.
Hábito. Zana bezela azaldurik, ez ala bearrean zeraman habitu-janziya utzi zuen. AranSIgn 103.