(Lcc, SP <-gi->, Urt I 34 (+ imaiina), Ht VocGr <imagiina, imaiina>, Chaho; -iñ- V-gip; Añ), imaxina ( VocBN , H), imayina, imajiñ, imaje (S), imajen, imaia (H), emaxina (H) Ref.: Lrq (imaje); Etxba Eib; Elexp Berg .
Imagen; representación. " Bartolon imajiñia, Eibartik atara ei eben Elgoibartarrak urdai truke " Etxba Eib. v. 1 iduri, 1 irudi. Tr. Documentado en autores de todas las épocas y dialectos. Imajina es la forma general (imajiñ en Ubillos, Arrue (May 7), Goñi y Txirrita (B II 92)). Emplean la grafía <-y- > Haraneder (Gudu 142), Mihura (95) y Goyhetche (193). Hallamos imaxina <-ch- > en MarIl (75) y Jauretche (370). Hay además imaia en Elissamburu (Fram 127) y Joannateguy (Bihotz 71), imaje en Inchauspe, e imajen en CatAe, CatSal y CatR . En DFrec hay 9 ejs. de imajina y uno de imagiña .
Idolá, hanbat erran nahi da nola imajiná <-gi-> edo zerbait representatzen duen figurá. Lç Decl ã 4r. Ekhardazue dinero bat [...]. Norena da imajina <-gi-> haur eta skribua? Lç Mc 12, 15 (He figura, TB, Dv itxura, Ol, Ker, IBk, IBe irudi). Pintatzaille batek egin baleza imajina eder bat. Ax 171 (V 116). Zurezko imajina <-gi-> bat. SP Phil 3. Loa herioaren imajina denaz geroztik. Gç 60. Zure spiriturat heldu diren imajina <-gi-> banoek. Ch III 6, 3 (Mst üdüripen). Norena da imajina hau eta gaiñean eskribatua den izena? He Mt 22, 20. Gizonak alabaiñan ez du estali behar bere burua, zeren Jainkoaren imajina eta gloria baida. He 1 Cor 11, 7. Jesu Kristoren antz edo imajiña <-gi-> bizia. Cb Eg III 330. Zerua [...] adiratzten zuan imajin edo siñu eder bat. Ub 33s. Gaixtagina, sainduen imajinak / erre dituk edo xehakatu. Iraultza 20. Ispilluan ekusten dezun imajina <-gi-> edo irudia. Mg CC 198. Geratzen dira imajiña berak imajinazioan sendoro ezarriak. AA III 626. [Altarian dagona] da imajen eta semejanza zeurian dagonarna. CatR 39. (CatAe 38 y CatSal 39 imajen) Belaunikaturik zirurien pazientziaren imajiña. Zab Gabon 48. Egin erazi zian [...] imaje bat oro zilharrez. Ip Hil 24 (193 Mariaren imajia). Ama Birjiñaren marmol txurizko imajiñ eder bat. Goñi 110. Txanbra Parisen egiña, / soñian sedazko piña, / dirurizu imajiña. MendaroTx 300. Gorago / zure imajina altzatutzeko / palankarikan eztago. Arti MaldanB 228. Imajin auei santuak deitzen / gu bein oitu giñaden da. Insausti 107.
v. tbn. Mat 104. Ber Doc 134r. EZ Man I 10. Cap 41. Tt Arima X. CatAnz 4. Bp I 125. ES 187. Mb IArg I 301. Mst III 20, 2. CatLan 135. Iraz 26. El 48. Mercy 28. Brtc 79. Añ CatAN 33. Gco I 465. VMg 32. JJMg BasEsc 240. Astar II 46. CatLlo 35. CatB 39. JesBih 464. CatBus 21. Bil 53. CatS 128. Ip Hil 180. A Aezk 250. Yanzi 162. SMitx Aranz 67. Lek SClar 131. Vill Jaink 60. Azurm HitzB 51. Berron Kijote 106.