1.
(G-to, L; SP, H),
zurruntu (S),
zurruindu (Sal)
Ref.:
A(zurrundu, zürrüntü, zurruindu);
Lh(zürrüntü)
. Dejar, quedar(se) rígido, entumecido."
Zurrundua nago
"SP.
"Devenir dur, sans flexibilité dans ses membres, lourd, lent en ses mouvements"H.
"Endurecerse, volverse rígido"A.
"(Sal) entumecerse, adormecerse un miembro"Ib."S'engourdir"Lh.
Neure buruari ahanzirik ansikabetasunean sobera zabarzeko eta zurrundurik higatzeko periletan nengoen. Harb 247.
Oiñak lohakartua dagoenean, eta gorputzak ere zurrundua, manaiu guti dute, iaikitzera eta ibiltzera herabe dute. Ax 490 (V 317).
Arbaetan ikusi ditiñat ogeita geigo [seda] ar, zurrundua. 'Blanchis'
.OrMi 30 (v. tbn. 31).
Etxeko lanak egiten egotea agintzen bazidaten, emen geldituko naiz, batere zurrundu gabe. TPKattalin 187.
Geldiro, ordea, nagiak gerriondoa zurrundu izan bailio. TAgUzt 78.
Edan izan zuen alkoholak sorgortzen baitzizkion lohadarrak [...] eta haren beso zurrunduak estuki eusten zion oraindik [...] Theresaren gerriari. MdeHaurB 100.
Nire hilobi gainean hasi dela kimatzen kardua, bere sustarrak dik kilikatu nire belaun zurrundua. ArtiMaldanB 212 (215 belaunak zurrundu).
Aren oina oso estutuz, galde egin zion sumatzen ote zuen. Ezetz esan zuen berak. Ta gero aztalak. Eta gora igoaz, onetara erakutsi zigun otzituz eta zurrunduz gertatzen zana.ZaitPlat 109.
Eskua zurrundua ikusiko lidake. 'Vería la mano con calambre'
.AGoenAgurea 61.
Bere erreinua lo aztun baten azpian zurruntzen utzi gabe. IbiñVirgil 72.
Eskuak gogortu-zurrunduak. GH 1971, 305.
(ap. DRA)
azpiadiera-1.1
Bota luze batzuetan zurrunduak ziren, esproinez beren zaldien sahetsak larrutzen zituztela.GH 1971, 281.
azpiadiera-1.2
Hacer(se) rígido, inflexible. Iritziak, zurrundurik, ezinukituzko dogma bihurtzea. MEIG VI 165.
[Joanak joan nobelan, gizakiak] zurrundurik bezala ageri dira. [...]. Ez da gogogiro aldakor xotilik. MEIG II 56.
sense-2
2."(G-nav), perder todo el dinero al juego. Zurrundua zegok ori, ese está pelado"A.
sense-3
3."(V-ple-gip), emparrar, hacer o formar emparrado"A.
sense-4
4.(Lh), zurruntu (zürrün- S ap. Lh), zurruntze (zürrün- S ap. Lh)."Mourir"Lh.
sense-5
5.Tensar. Lira-ari ontzen diarduenean [...] ari-zurruntzen eta lasaitzen. ZaitPlat 143.