1.
(
L, BN ap. A
; H),
zankar (
BN-lab ap. A
; H (+ -kh-)),
sankar.
Valiente; decidido.
"Intrépide"
H.
"
Zankar [...], robusto y decidido. Osagarria maite baduk, ehadila lot gizon zankar bati
"
A.
Hire iloba maitea, Errolan zangarra, hantxet hila dago .
(Cantar de Altabizkar).
Balad
262.
Atso zahar bat azkarra, fierra, zankharra.
Elsb LehE 2.
Ene muthil sankarra benden oraikoan / Napoleon diagu zango petan eman.
Ith Napoleon 35.
Biozpean maite-kilima piztarazten dautse, naski, mutillaren joera zangarrak.
TAg GaGo 36.
Lehenagoko itsasketak, haien odoleko ziren marinel zangarrak beste mundu bateraino eraman zituztenak.
Mde HaurB 64.
Gure itsasertzeko gizon azkar, zangar, adoretsu ta jasankorrak.
Erkiag Arran 77.
Perikel izlari zangarra.
Zait Plat 122.
Burrukalari zangarrak.
Ib. 52.
Gure gudari zangarrak / badau antze ta kemenik.
On-Bidea 249 (ap. DRA
).
(Uso predicativo).
Alai ta lasai, zangar ta adoretsu egin zituan Ameriketarako bideak.
Ag G 253.
Honela igaro zen hauzoerrian: burgoi eta zangar.
Mde Pr 145.
Atera naiz zangar, / zangar eta ausarti / eskuan ezpata.
Azurm HitzB 59.
2.
(
H),
zankar (
H (+ -kh-)).
"Fort, vigoreux"
H (que tbn. da el significado "qui a de bonnes jambes, qui est ferme sur les jambes", seguramente etimológico).
Egundino burua gora zankhar zabilzanak, biharko zeihar edo lastakiaren gainean eroriak daude.
Prop 1907, 208.
Gure neskatila eder eta zankharrak juanen dira hiri handietarat, haboruak, beren uhuriaren eta osagarriaren ehortzera.
Eskual 21-1-1910 (ap. DRA
).
Esparteko bazter gogorretan [...] gazteok zangar eta eder omen zenituen.
Zait Plat 72.
Arerio zangarrak / naiz ta iñoiz saldu, / zure itxaropenik / etzenduan galdu.
AZink 122.
"(G-to), corpulento"
A.
(No ref. a personas).Firme, sólido.
Antxe eliza jaso bear zan, / amildegi artan kako, / erdi aidean, erdi zintzilik, / aitz zankar batean zalko.
SMitx Aranz 85.
Aren idaztankera zangar eta zaintsua izan-arren, arin, bizkor eta eragiña duzu.
Zait EG
1950 (1), 9.
[Gure gogoak] bere kabuz arki lezazke, zangarra izanik, azterketa ortan nekearen nekez uko egingo ezpalu, beintzat.
Zait Plat 71.
Mendi egian dakust / basetxe bakarra... / Argi-sor begian dot / sorleku zangarra.
Egieder UrreB 15.
Pozkariozko abestirik ederrenean goresten du Maitearen irudi zangarra.
Onaind ( in
Gazt MusIx 154
).