1.
(V, G; Lar, Añ, Dv, H),
lastandu (V-gip),
laztenduRef.:
A; Iz ArOñ y Etxba Eib (lastandu); Elexp Berg ; Gte Erd 209. Acariciar, abrazar, besar. "Abrazar [...]. Se abrazaron mutuamente, alkar laztandu ziran" Lar. "Abrazado, laztandua" Ib. "Arlote arbuia, zarpa laztan, es un refrán, que de otro modo se dice arlote igui, zarpa laztan, y se aplica a los que de palabra hacen ascos de andrajosos y de obra son recogedores hasta de los andrajos" Ib. (s.v. arolote). "Acariciar", "halagar" Añ. "Embrasser" Dv. "1. embrasser avec amour, grande affection; 2. baiser; 3. aimer, avoir de l'affection, de l'attachement pour" H. "Eta lastandu zetsazen oñak!" Etxba Eib. "Ez eban besterik gura, ainbeste urtian ikusi ezdako semia besarkatu eta lastandutzia baño" Ib. "Al izan eban semia lastantzia" Ib. "Eskuekin eldu eta burua laztandu zion (G-azp-goi)" Gte Erd 209. Tr. Propio de la tradición occidental a partir de principios del s. XIX. Al Norte se documenta en Xalbador. Prácticamente la única forma atestiguada en los textos es laztandu ; hay lastandu en Guerrico (II 69) y laztendu en Tapia Perurena. Lizardi emplea además el participio laztan . En DFrec hay 3 ejs. de laztandu .
Laztanduko gaitube, egingo deuskubez agur ta ondo etorri gozuak. MgPAb 205.
Ze maitetasun garbi ta amorez laztanduko eleuke aurrean ikusirik?AñLoraS 76.
Jentil askok laztandu ta maitetu eben gure fede santua. AñMisE 45.
Ebanjelioa entzun bezin laster gogoz laztandu izan zuten aiñ gozotoro. IztC 209.
Aitak esan zion, atoz ona eta laztandu nazazu. Lard 33.
Korrika joanik Esau bidera irtetzera bere anaiari, laztandu zuen, eta estuturik bere lepoa eta musu emanik negar egin zuen. UrGen 33, 4 (Ol laztandu; Urt, Dv, Ker, BiblE besarkatu).
Emen neban nik aita azkenez laztandu. ABAmaE 292.
Agurtu ziran ta laztandu iru Santuak. BvAsL 172.
Jesusen irudia [...] iñork gure ezpañetan lastantzeko ipintzen digunean. AgSerm 157.
( s. XX)Bijok batera umia laztandu ta jauregira eruan eben. Altuna 112.
Eguzki illetsiaren / azkeneko erlantzak / laztentzen du neskaren / gorputza liraña. TPEEs 1927, 29.
Omen-agur gozuaz laztandu Kanpion, / pozez napar biotza indartu dakion. Enb 69.
Laztanduko nau / zabaldurikan besoak. TxB I 45.
Lurrean azkenez elkar laztandu genun. 'Nous nous embrassons'
.OrMi 136.
Maitekiro laztandu ta musukatzen zun Libek bere aizpa biozmindua. TAgUzt 275.
Laztan du, pozak zoratzen. 'Lo abrazó'
.LdiBB 150.
Billoba laztan ezazu. 'Abraza'
.Ib. 148.
Abo gorri bat laztandu / axe yatan, ba, mattia. "Besé"
.LauxAB 66.
Eskua iragan zion laztanduz biloetan. MdeHaurB 44.
Ezin luzetsi nun geiago nire umea laztandu gabe. EtxdeJJ 253.
Ez nau itzalaren ozkirriak sekulan laztandu. TxillLet 117.
Norberak ontzat dituenak laztandu ta gaiztotzat dituenak gorroto izatea bidezko da. ZaitPlat 96.
Oin-zolak ukitu, / orpoak laztandu, / belaunak topatu. ArtiMaldanB 229.
Nire begiok ezingo dabe / laztandu beste begirik. GandElorri 90.
Gure artian maitasun-itzez / sarritan gara laztantzen. BEnbNereA 240.
Muñekari lo arrazi, besoan laztandu, orraztu, jantzi, garbitu...MAtxGazt 29.
Aur errukarriaren illotza laztantzen [zuen]. IbiñVirgil 46.
Parka eskatuaz laztantzen zittuan urtu biarrian. EtxbaIbilt 489.
Eguzkiak Intxorta-aldeak azken-argitan laztandu zituan. NEtxLBB 14.
Eguzki berak laztantzen zaitu / oparo eta gozoki. Olea 67.
Laztan nezazu / zure besoen artean. XaEzinB 74.
[Tajo ibaia] Itxas Aundian iltzen da, Lisboa-uriko arresiak laztandu ondorean. "Besando"
.BerronKijote 20.
Bazan laztandu eta besarkatu biarrik! Gerrika 284.
v. tbn. Gco I 421. JJMg BasEsc 23. Aran SIgn 209. Zab Gabon 50. A BeinB 56. Itz Azald 173. Muj RIEV 1907, 209. Ayerb EEs 1912, 179. Urruz Zer 45. Ill Testim 27. GMant Goi 66. ArgiDL 81. Jaukol Biozk 35. Kk Ab II 138. Alz Ram 80. Lab EEguna 85. Loram Y 1933, 337. ABar Goi 43. SMitx Aranz 127. Erkiag Arran 193. Anab Poli 89. Azurm HitzB 50. Ataño TxanKan 273.
sense-2
2.
(H) . (Aux. intrans.).Unirse, abrazarse; juntarse."Rentrer en grâce, devenir ami"H, que cita a Moguel. Nola izango ez dira galdu ta garaituak [...] etsai andiarekin laztantzen diranak?MgCC 186.
Iru Krutzetatik zeinegaz ezpada Jesusenagaz laztandu bear nas?AñLoraS 168.
[Umiltasunarekin] atseginkiro Ignazio laztandu zan. 'Se abrazó afectuosamente con ella'
.AranSIgn 111.
[Sazerdoteareakin] laztandu, barkazio eskatu eta arren konfesa zezala erregutu zion. ArrMay 167s.
Zeukin / laztanduko dala Kepa. Enb 183.
Ama-alabak laztandu dira, malko-tanto lodi batzuak boteaz. TxGarmBordaB 39.
azpiadiera-2.1
(Aux. trans.).Unir. Jaungoikoarekin unitu, laztandu eta batuko gaitu. Gco II 71.
azpiadiera-2.2
(Aux. intrans. bipersonal).Abrazarse (a). Kantauriako itsaso gozoari laztantzen zaio naitasun bero bizi gartsuarekin. IztC 113s.
Onela hitzegiñ eta bere Amari laztandu zitzaion. ArrGB 61.
sense-3
3."Amar, maite izan, laztandu, maitasuna euki
"Izt.
v. LAZTAN IZAN.
azpiadiera-3.1
"Devenir épris de, amoureux de. Zuganat laztandu nainzen danik, galdu nuen bakea, dépuis le moment où je vous aimai, je perdis la paix"H.