(S ap. Lrq ; H, Lh), inhardeste (A, que cita O Pr 277), ihardaste, ihardetste, ihardatste, jardeste (Lh).
Respuesta. " Horiek dira egin behar diren ihardesteak?, sont-ce là les réponses qu'il faut faire?" H. "Réponse, ce qui est répondu. Ihardeste horiek irakur bazinitza " Lh. v. ihardespen. Tr. Propio de la tradición septentrional desde Leiçarraga.
--Presentatzen duzue haur hori batheia dadinzát? --(Ihardestea). Bai. Lç Ins A, 8r. Ihardatste laburra. EZ Eliç 212 (240 ihardaste; Man I 52 ihardeste). Inhardesterik hobena, egite lan manatuarena. O Pr 277. Nol'apezaren kantatzea, hala bereterraren inhardestea. Ib. 529. Konseillari zuhurrek ezin emanen derautate balio duen ihardetsterik. SP Imit III 59, 3 (Mst ihardeste; Ch konseillu, Ip aholkü). Haren zühürtziak eta ihardeste ederrek enzüle güziak izitzen zütiela. Bp II 34. Jinkuaren ihardestia bere bihotzian entzüten dü. Mst I 25, 2 (Ip ihardeste; SP errepuesta). Bertsua. Benedika dadila Jaunaren izen seindua. Ihardestea. Orai ta hemendik aitzina mende guzietan. Dh 80. Barkha ditzadazut [...] epheltasuna eta graziari ihardeste eskasak. MarIl 62s. Ihardeste amultsu batek eztiarazten du hasarrea. Etcheberry 121. Hortik, Jaun kapitaina, zure erranari nere ihardestea. Arb Igand 150. Berriz ere egiten diote galde bera, ihardeste beraren aditzeko. Barb Leg 145. Ihardeste amultsu batek eztiarazten du haserrea. Zerb IxtS 58.
v. tbn. Mat 36. CatLav 17 (V 16). Monho 58. Jnn SBi 42. Ip Hil 148. Ox 177.