(
BN ap. A
; SP,
Lar,
Izt 26v,
Hb,
Dv (BN),
H).
Comarca, alrededores, región próxima a una ciudad.
"Voisinage, confin, linderos, límites, confines, raya. Aldirietako hiriak, finitima urbes. Haren aldiri guzietan, en touts ses confins"
SP.
"Comarca"
Lar.
"
Aldiriak, lieux, pays, régions, environs. Parisko aldiriak, les environs de Paris"
H.
"Proximidad de un lugar"
A.
v. alderri, aldauri, aldeera.
Tr. Documentado al Norte en Leiçarraga, Oihenart, Belapeyre y
HeH, y al Sur en Lizarraga de Elcano, Otaegui, Iza y Orixe. El único testimonio del s. XX es el de Orixe. Los autores septentrionales y Lizarraga lo usan gralmte. en plural (aunque cf.
aldirian en Belapeyre).
Bethlehemen eta haren aldiri guzietan ziraden haur bi urthetako eta behereko guziak.
Lç Mt 2, 16 (He, Ur, Dv, Ol, Or, Ker, IBk, IBe inguru, Hual unguru, SalabBN ingurune, Ip üngürüne, TB lur, Echn dermio
).
Emazte Kananea bat aldiri hetarik ilkhirik.
Ib. 15,22.
Igor zezaten inguruko aldiri guzietara.
"Par toute la contrée d'alentour"
.
Ib. 14,35.
Gero handik partiturik ethor zedin Iudeako aldirietara Iordanaren berze aldeaz.
"Quartiers de Iudée"
.
Lç Mc 10, 1 (IBk lurraldera
).
Eta izidura ethor zedin aldiri hetako guzién gainera.
Lç Lc 1, 65.
Orduan othoitz egin ziezoten Gadarenoén aldiri inguruko jendetze guziak.
"La contrée circonvoisine des Gadareniens"
.
Ib. 8,37.
Hanbat non Ierusalemetik eta aldirietarik Illirikerano abunda erazi ukhan baitut Kristen Ebanjelioa.
"Depuis Ierusalem & à l'environ"
.
Lç Rom 15, 19.
Sodoma eta Gomorra eta haién aldirietako hiri haién moldera paillardatu zutenak.
Lç Iudae 7.
Datibo singularian ari erraiten dena, Zuberoan eta aldirietan pluralean erraiten da er, eta berzetan guzietan ei
.
Lç
Dcel
ã 7v.
Ioan zen Tireko eta Sidongo aldirietara.
HeH Mc 7, 24 (He Tirgo eta Sidongo parterat
).
Ez dago, bada, zeruari eskerrak, nekazaleen artian aberatsagorik aldiriako erri guzti onetan.
"En todos aquestos pueblos de la comarca"
.
Iza EE
1881a, 185.
Ispasterko Larrosaren izenaz aldirian ezagutua dan bere alaba Mariaren bizitegia.
"En la comarca"
.
Otag EE
1881b, 60.
Bere edertasunaren otsa ez da banatu bakarrik Lekeitio, Gizaburuaga, Beradona eta aldiriko beste errietara.
"Y demás pueblos comarcanos"
.
Ib. 85s.
Yendearen burutan ezarri gabe zagonez geroz, bere errixkako edo aldirietako yendeen oroitean edirenen zela.
(Quijote IX)
"La gente de su aldea y de las a ella circunvecinas"
.
Or RIEV
1929, 6 (Ldi ib. 208 billaldeko, AIr RIEV 1928, 600 y Anab ib. 608 inguruko
).
Elkarrekin gindoazen igande goiz batez, aldirietan barrena.
MEIG IX 94.
Proximidad, zona próxima.
Etxen, aldirietan edo bortian abelzain diratianian.
Bp I 107.
Aingürü saintiaren peretxü handi bat ükhen, zoin gure begiran baitaukü aldirian.
Bp II 134.
(Precedido de sust.).
Eta bertan anhitz bildu izan dirade hanbat non bortha aldiriék-ere ezin eduki baitzitzakeizten.
Lç Mc 2, 2 (HeH athe inguruek, Dv athe aintzinak
).
Región, provincia (no definida por su proximidad a una ciudad).
Ager ziten ger' ondorik, / Nonbaitkorik / Hiru zuhur, batetan, / Hirurak herri handien / Iaur-gehien / Zein ber' aldirietan.
'Chacun dans sa contrée'
.
O Po 60.
Aldiriak: Naparroa. Gipuzkoa. Araba. Bizkaia.
Murga EE
1894b, 492.
Aldea.
Ai badire anitz animále bi oñetákoak aldiritán estuténak ajolarik deustas, baizik jateas, edáteas ta gorputzaren gauzes.
LE Prog 106.
Zeinbat engáñu ebetáik aldiritan!
Ib. 108.
Aldiri ta montaña gebetan.
(275).
LE-Ir.