Euskararen Gramatika

22.1.6. Adberbioen funtzioaz

Hori guztia formari dagokionez. Funtzioari dagokionez, sintagma hauek ez dira gainerako sintagmak bezain homogeneoak, perpausaren osagai askoren esanahia ukitzen ahal baitute: aditza (lasterka etorri), adjektiboa (aski ederra); adberbioak (arras ongi) eta abar. Hortaz, adberbioaren izaera zehaztea ez da erraza: neurri batean, definizioa ez da sortzen berez dituen ezaugarriengatik, baizik ukitzen dituen osagaien motagatik: azkenean, definitutako osagaia bihurtzen da definizioaren parte.

Esan dezagun, azkenik, baditugula osagarri zirkunstantzial konplexuak ere: gaur goizean da horietako bat. Badira asko: zenbat eta goizago, zuk pentsatu bezala, aise aski, mantso-mantso, bi ordu eskas, arratsaldeetan aise maizago, bart arratsean goizkara eta abar. Geroago aztertuko dira holakoak.

Adberbio batzuek adjektibo kalifikatzaileek erakusten dituzten predikatuen parekoak adierazten dituzte (ikus 14. kapitulua), baina aditzarekin: idazkera ona eta ongi idatzi; ulertze erraza eta errazki ulertu eta abar. Bada, ikusten denez, paralelismo handia izen-adjektibo eta aditz-adberbio bikoteen artean, eta honetaz aspaldi ohartu ziren gramatikariak, hizkuntza askotan gertatzen baita.