JAGONET galde-erantzunak
Nolakotasuna adieraztea: -garri, (lur eraikigarri)
Bertan eraikitzeko aukera legez onartua duten lurrak izendatzeko, lur eraikigarri erabili izan da azken urteotan (eraikitzeko lur ere erabiltzen da). Zuzena al da eraikigarri adjektiboa adiera horretan erabiltzea? Erabilera zaharrari begiratuz gero, ez al du esan nahi eraikitzen duena (ezen ez eraikitzeko dena)?
Euskaraz -garri atzizkiak bi balio izan ditu historian zehar:
1. Aktibo deitu izan zaiona (egokiago litzateke arazle edo eragile deitzea): barregarri (‘barre eragiten duena’), mingarri (‘min ematen duena’), pozgarri (‘poz ematen duena’), aberasgarri (‘aberatsarazten duena’) eta abar.
2. Pasiboa, aldi berean bi ñabardura izan ditzakeena, ‘merezi duena’ (ikusgarri, esaterako) edo ‘daitekeena’ soil-soilik (ulergarri, esaterako).
Bi balioetan, lehena izan da nagusia; baina ezin da esan bigarrena gaizki dagoenik, inondik ere.
Galderari erantzunez, lur eraikigarri zuzena da euskaraz. Euskaltzaindiaren Hiztegian ikus daiteke [EH:eraikigarri] hitzak bi adiera dituela, pasiboa (1) eta aktiboa (2).
Ikus hau ere: "Nolakotasuna adieraztea: -garri/-kor (hausgarri/hauskor)" (JAGONET).
Data: 2020-05-14
Informazio gehigarria:
- "-garri/-kor" (EBE)
- Miren Azkarateren artikulu hau: "Euskal -garri vs. latinezko -bilis: bi balio desberdin" in Patxi Altunari omenaldia, Mundaiz, Unibertsitatea saila, Euskal Filologia, 5 (19.-39. or.), Donostia, 1990.
Zalantza-mota: lexikoa > hitz eratorriak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak > adjektiboak
Orrialde honetako dokumentu, zerrenda eta datu-baseak Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten mende daude.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
