Jagonet

Joan berri naiz ala joan berri dut?

Merezi izan aditza dela eta, ontzat ematen ditut honelakoak: Mikelek saria merezi du. Sanferminetara joatea merezi du. Donostiako Parte Zaharrera joatea merezi du.

Baina beste perpaus hau (Euskaltzaindiaren 31. arauan esaten denaren kontra doana) ontzat eman al daiteke?: Arestian aipatutakoak (hau da), Donostiako Parte Zaharrera joateak, merezi du.

Faltan bota eta atentzioa deitu onartzekoak al dira?

Egoki egina al dago adibideokin egin dugun ‘zuzen/oker’ sailkapena?

Asteburu honetan ziza biltzen egon gara Izaban. (oker)

Asteburu honetan zizak hartzen izan gara Izaban. (oker)

Asteburu honetan ziza biltzen izan gara Izaban. (zuzen)

Asteburu honetan ziza biltzen ibili gara Izaban. (zuzen)

Pilotan jokatzen egon gara 5etatik 6etara. (oker)

Pilotan jokatzen aritu gara… (zuzen)

Atzo klinikan izan nintzen, ama bisitatzen. (zuzen)

Hamabost egun egon naiz klinikan, heste-soberatik operatuta. (zuzen)

Telebista ikusten egon naiz. (zuzen)

Zuzena al da zeren beldur zara? galderari iluntasunaren, otsoaren eta zure soil-soilik erantzutea?

Zalantza hau daukagu: berdin dit (zait) jolastu/jolastea. Zein da zuzena?

Bildu aditzarekin, erabil al daiteke bilduta daude egitura, jendea bilera batean dagoela adierazteko? Pertsonak bilduta egon daitezke?

Izenez osatzen diren aditz-lokuzioetan (hitz egin, barre egin...) zein erabili behar dugu, -arazi ala eragin? Noiz bata eta noiz bestea?

Nola esan behar da pluralean: kapazak gara ala kapaz gara?

Nahiago erabiliz gero, nahi aditza bezala erabili behar omen da. Erabilpen arrunta, ordea, bestelakoa da. Izan ere, hau bezalako perpausak esan ohi ditugu: bihar nahiago dut joan. Adibide horrek ez dit eragiten zalantzarik, araua betetzen baita; nire zalantza ezezko perpausak egitean sortzen da. Esate baterako, zuzena al da nahiago dut ez egin (baiezko perpausa)? Ala ez dut egin nahiago (ezezko perpausa) esan behar da?