Jagonet

Hitz konposatuetan zilegi al da letra larriak bietan erabiltzea? Esate baterako: Neba-arrebak etorri dira? Espainiako Errege-Erreginak etorri dira?

Zuzenak al dira ondorengo formak?

a) errusiakotu (Errusiakoa egin / bihurtu) [letra larriz ala xehez?]

b) errusiakotasun (Errusiakoa izatearen nolakotasuna) [letra larriz ala xehez?]

c) errusiaratu (Errusiara joan, bidali) [letra larriz ala xehez?]

d) errusiartu (errusiarra egin / bihurtu)

e) errusiartasun (errusiarra izatearen nolakotasuna)

f) errusieradun (errusieraz dakiena)

g) errusieratu (errusierara itzuli)

Gauza bera egin al dezakegu gainontzeko herritar-, hizkuntza- eta leku-izenekin? Esaterako: bilbokotu, bilbokotasun, bilboratu, bilbotartu, bilbotartasun, ameriketaratu, ameriketakotu, amerikartu, amerikartasun, eta abar.

Konturatu naiz hiztegietan ez dela ageri amalur / ama lur / ama-lur… izena, baina euskaldunok maiz erabiltzen dugun izena da. Nola behar luke? Zer dela-eta ez da ageri hiztegietan?

Lanbideak letra larriz ala xehez eman behar dira? Esaterako: Kultura Teknikaria / kultura teknikaria; Euskara Teknikaria / euskara teknikaria…

Zuzenak al dira hauek guztiak: Internet bidez, Interneten bidez, Internet bitartez, Interneten bitartez? Letra larriz idatzi behar da Internet? Eta izen berezi gisa deklinatu?

Gure inguruan, Gipuzkoako Beterrin behintzat, ilargia handitzen ari den garaiari ilgora edota ilberri deitzen zaio; eta txikitzen ari denari, ilbehera. Eta nik ikusitako hiztegietan ere horrela azaltzen da. Baina aurtengo 2019ko egutegi batek honako hau dio:

ilgora: ez du esan nahi ilargia handitzen ari denik, egunetik egunera zeruan goragoko orbita egiten duela baizik (gaztelaniaz, luna ascendente).

ilbehera: ez da ilargia txikitzen ari dela, baizik eta egunetik egunera zeruan egiten duen orbita gero eta beheragokoa dela (gaztelaniaz, luna descendente).

Egutegi horren arabera, apirilaren 19an, apirileko euren ilbehera omen delakoaren erdi-erdian... ilargi betea izango da!

Nahaste-borraste horrek eragin dizkidan zalantzak argitze aldera, hona nire galderak:

1. Zuzena al da egutegi horrek dioena ilgora eta ilbehera hitzen esanahiari dagokionez?
2. Ilargiaren zein aldi egokituko da 2019ko apirilaren 15ean?
3. Euskaraz nola adierazi behar dira gaztelaniazko luna creciente, luna menguante, luna ascendente eta luna descendente?

Nola eman behar genuke British Museum erakundearen izena euskarazko testu batean?