Zein da egokiagoa neurtu aditza erabiltzean: Zenbat luze zara? ala Zenbat neurtzen duzu?
Eta pisatu aditzaren kasuan, zuzena al da Zenbat pisatzen duzu? galdetzea?
Zalantza-mota:
morfologia > zenbakiak, lexikoa > kalko baztergarriak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak, hitzak > adjektiboak, hitzak > kalko baztergarriak, joskera > aditz-joskera, joskera > izen-joskera, lokuzioak/kolokazioak, zenbakiak > kardinalak
Erabil al daiteke -i ari izan esapidea da aditz gisa, hau da, aditzean datiboaren komunztadura egin gabe? Adibidez: Niri ari zara?
Zalantza-mota:
lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > komunztadura, lokuzioak/kolokazioak
Zuzena al da topatu aditzarekin Mikel topatu dut, Mikelekin topatu naiz eta gisakoak erabiltzea? Izan ere, Labayru Hiztegiak dioenez, "topau/topatu, dau, da encontrar(se), hallar" erabil daiteke.
Zalantza-mota:
morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > komunztadura, lokuzioak/kolokazioak
Korrika ez joateko adierazteko, poliki (joan) esaten diet nik ikasleei. Lankide batzuek oinez edo ibiltzen esaten diete, eta gaizki esana dagoela iruditzen zait niri. Pausoan edo esan beharko genuke?
Zalantza-mota:
morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > esapideak, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenak, joskera > esapideak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak
Esaldi hau ondo al dago?: Gaur egun ezinbestekoa bihurtu da marka-irudia aztertzea? Ala Gaur egun ezinbesteko bihurtu da behar du?
Zalantza-mota:
morfologia > kasu-markak, morfologia > mugatzaileak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > adjektiboak, hitzak > izenak, lokuzioak/kolokazioak
Zenbaitetan honela ikusi izan ditut hauek: erdi-prezioan / erdi prezioan, erdi-buelta / erdi buelta. Zuzenak al dira? Izan ere, halakoak nik beti beste era honetara erabiltzen ditut: prezio-erdian / prezio erdian, buelta-erdia / buelta erdia.
Zalantza-mota:
morfologia > zenbatzaileak, lexikoa > hitz elkartuak, ortografia > marratxoa, ortografia > zuriuneak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota:
hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, karaktereak > markak
Zuzena al da ahalik eta hoberen esapidea? Adibidez: Irakur ezazu ahalik eta hoberen. Ala Irakur ezazu ahalik eta ongiena/ondoena/hobekiena esan behar da?
Zalantza-mota:
morfologia > mugatzaileak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota:
hitzak > adberbioak, hitzak > adjektiboak, hitzak > determinatzaileak, lokuzioak/kolokazioak
Zuzena al da oraindik aurrera esamoldea?, ala hemendik aurrera da aukera bakarra?
Zalantza-mota:
lexikoa > esapideak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota:
hitzak > adberbioak
Kopetaraino nago esatea ondo al dago kokoteraino nago esateko?
Zalantza-mota:
lexikoa > aditzak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza
Unitate-mota:
hitzak-aditzak, lokuzioak/kolokazioak
Honako bi esaldi hauek egokiak dira, gure ustez:
Bihar euria egingo duela entzun dut.
Bihar euria egingo omen du.
Baina honako hau egokia al da?:
Liernik esan du bihar euria egingo omen duela.
Zalantza-mota:
lexikoa > orokorra, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak