Jagonet

Zein da zuzena: Gaixotasunaren diagnostikoa garaiz egitea komenigarria dela irizten diote ala Gaixotasunaren diagnostikoaRI garaiz egitea komenigarria dela irizten diote?

Zein da zuzena: bere buruan pentsatu ala bere burua(ren)gan pentsatu?

Zuzenak al dira harritzen naiz horrela izatea, harritzen naiz horrela izateaz, harritzen nau horrela izateak esaldiak? Eta harritzen zait horrela izatea zuzena da?

Zuzena al da Txominen galde egin du esatea?

Badakigu Emakume ederra bihurtu eta Emakume eder bihurtu bezalako esaldiak egokiak direla; baina badirudi Euskaltzaindiak ontzat ematen dituela Emakume eder bat bihurtu bezalakoak ere. Horrela al da?

Gerra urreko liburu batean, bizkaierazko adizki bitxi batzuk aurkitu ditut, <aditz jokatua + -danik> atzizkia dutenak (zandanik, yakundanik, ebendanik...). Dirudienez, denborazko perpaus mendekoen balioa dute. Arruntak al dira? Euskara batuan lekurik izango al lukete?

Zein da zuzena: Etortzen direneino ez dugu alde egingo ALA Etortzen ez direneino ez dugu alde egingo?

Eta zein da zuzena ‘zu joan arte ez naiz isilduko’ adierazteko: Joaten EZ zareneino ez naiz isilduko ALA Joaten zareneino ez naiz isilduko?

Egoeraren arabera, etxearen edo etxeko erabiltzen dugu: etxearen neurriak, etxeko leihoak... Horrela jokatzen al da NORAKO eta NORENTZAT kasuetan ere? Adibidez: Diru hau etxea erosteko da, eta beste hori, autoa erosteko. Testuinguru horretan, zuzena al da Diru hau etxearentzat da, eta beste hori, autoarentzat esaldia?

NORA kasu-markan -rat erabil daiteke arauz euskara estandarrean: mendirat, etxerat, basorat... Baina galdegaia ZERTARA denean ere -rat erabil al daiteke (egiterat, jaterat, jolasterat), ala jolastera, jatera, egitera paratu behar da nahitaez?

Korrika ez joateko adierazteko, poliki (joan) esaten diet nik ikasleei. Lankide batzuek oinez edo ibiltzen esaten diete, eta gaizki esana dagoela iruditzen zait niri. Pausoan edo esan beharko genuke?