110 emaitza aho bilaketarentzat - [101 - 110] bistaratzen.

ahoz behera
adb. Ik. ahuspez. Ahoz behera datza.

Aztergaia: ahoz behera

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau44

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

ahoz gora
adb. Etzanda dagoen zerbaitez edo norbaitez mintzatuz, gorantz begira. Ik. buruz gora. Ahoz gora lo egin. Zamalduna ahoz gora erori da. Azkenik, kartak ahoz gora jarri dira.

Aztergaia: ahoz gora

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau44

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

ahozabal, aho-zabal
1 adj. Aho zabala duena. Onil ahozabala. Infernuko leize-zulo ahozabala.
2 adj. Behar baino gehiago eta zuhurtziarik gabe hitz egiten duena. Ikusten duzunean ezen pertsona bat dela erasle handi, aho-zabal eta salati, ez diozu halakoari sekreturik fidatzen.
Azpisarrerak

Aztergaia: ahozabal

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-05-06 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-zabal.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Forma baten adiera(k)

behar edo komeni den baino gehiago hitz egiten duena.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E123]: 'hau ere ahozabal, aho-zabal litzateke arau orokorra aplikatuz gero'.

 - Erabakia: Erabakia (2002-03-22): 'ahozabal, aho-zabal forma biak sartzea erabaki da'.

ahozapi
iz. Zerbait jaten edo edaten denean, ezpainak eta eskuak garbitzeko erabiltzen den zapia. Paperezko ahozapia eskutik kendu, eta harizkoa eskuan jarri.

Aztergaia: ahozapi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-05-06 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Orain arte erabili gabea da, baina gaia ere bai

er. gabea da, baina egokia.

Informazio osagarria
Zerrendakoaren pareko forma(k)

ezpainzapi.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-zapi.

ahozikin, aho-zikin
adj. Biraolaria. Ahozikin lotsagabe hori! Txapelgorri aho-zikin batek.
Azpisarrerak
ahozko
adj. Ahoz adierazten dena. Ahozko otoitza. Ahozko azterketa. Ahozko literatura eta literatura idatzia. Lumazko koplariak eta ahozkoak.
Loturak

Aztergaia: ahozko

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau44
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:03 1993-10-20 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Informazio osagarria
Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)
ahozkotasun
1 iz. Ahozko hizkuntzan adierazten denaren nolakotasuna; bereziki, ahozko literaturaren nolakotasuna edo teknika. Ahozkotasuna ikertzen ari direnek maiz egiten duten galdera: unibertsitariorik ba al da bertsolarien artean? Zenbat aldiz esan ote didate nire idazkeran ahozkotasunaren hatsa sentitzen dela.
2 iz. Ongi hitz egiteko artea. Ik. erretorika; oratoria. Ahozkotasuna lantzeko tresna gisa erabili dute bertsoa. Gazteek ahozkotasunean galera handia dutela begi bistakoa da.

Aztergaia: ahozkotasun

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:EEBS:30 1997-05-06 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E306]: "Zertarako? Ezein hiztegitan ez da jaso, behar handirik ez dagoen seinale (ez dugu ezer hitz horren kontra, noski; kontua da '-tasun' bidezko eratorri posible guztiak hiztegian sartuko diren ala ez)" (2001-01-23)

ahozpez
adb. [Oharra: Euskaltzaindiak, ahozpez-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. ahuspez].

Aztergaia: ahozpez

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:IrEm
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:EEBS:11 1997-05-06 Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH argitaratuan sarrerok: ahuspe (ahozpe, ahospe, ahuzpe) ahuspeka , ahuspekagarri, ahuspekaldi , ahuspekarazi , ahuspekatu (ahozpekatu, ahuzpekatu), ahuspetu (ahozpetu), ahuspez (ahozpez, ahuzpez, ahospez, ahuspaz) ahuspezka (auzpezka), ahuspezkatu (auzpezkatu), ahuspeztu (auzpeztu, auzpaztu, aozpeztu); eta oharra s.u. ahuspez: "La forma más extendida es ahuspez, empleada frecuentemente en un mismo autor junto a ahuzpez. Auspaz se documenta, ya desde RS, en textos vizcaínos y en GavS; hay auzpaz en Uriarte y Otxolua. La forma ahozpez se encuentra en Leiçarraga, Axular, Pouvreau, Archu, Inchauspe, Beovide y E. Arrese; ahospez en CatLan y J. Etchepare".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

a(h)oz- 13 (B-G 2, EB 11), a(h)us- 30 (B 5, G 15, IE 4, EB 6) auz- 21 (B 12, G 8, EB 1): ahozpez EB 9 (SEIE, J.I. Hartsuaga, J. Goikoetxea, F. Juaristi, P. Lizarralde, I. Mendiguren, X. Mendiguren Bereziartu, M. Landa, Egin); ahozpeztu EB 2 (I. Garmendia, Itun Berria); aozpeztu B-G 2 (X. Kaltzakorta; A. Zarranz Bermejo); ahuspez 6: IE 4 (P. Lafitte, E. Laxague, Otoizlari); EB 2 (Otoizlari, J. Azurmendi); auspez 10: B 1 (Meza Deuna); G 7 (Yosukristo gure Yaunaren..., P.B. Biguria Ozta, N. Etxaniz, V. Aramburu, D. Garmendia, I. Olabeaga, 50 Salmoak); EB 2 (P. Ezkiaga, F. Ibargutxi); ahuspeztu EB 2 (X. Mendiguren Bereziartu, Itun Berria); auspeztu 10: B 3 (S. Onaindia, J. Altuna, F. Zubiaga); G 7 (P.B. Biguria Ozta, M. Jimeno Egurvide, M. Lekuona, V. Aramburu); auspaz G 1 (Yosukristo gure Yaunaren...); auspaztu B 1 (J. Kerexeta); auzpez B-G 3 (J.M. Zabala Arana, F. Zubiaga; Yosukristo gure Yaunaren...); auzpetu EB 1 (J.J. Uranga); auzpeztu 11: B 6 (S. Albizuri, Barrondo, L. Eleizalde, J.A. Goiria); G 5 (Euzkadi, I. Aranburu, E. Olabide, I. Zaitegi); auzpaz B 1 (J. Kerexeta); auzpaztu B 5 (J.B. Eguzkitza, Mariya Jaungoikoaren..., T. Etxebarria).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

aospez : DFrec 1; ahozpez : AB38 3, AB50 1, HiztEn, Euskalterm 3; ahozpezaldi: Euskalterm 1; ahozpezte: HiztEn, Euskalterm 1; ahozpeztu: HiztEn, Euskalterm 1; ahuspez : LurE (eta ahuspezte, ahuspeztu); auspezko : AB38 1; auzpez : DFrec 2, HiztEn ("ik. ahozpez").

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: †  / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma

Ik. ahuspez.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)

ahoztegi
iz. Batez ere naf. Lastategia. Sartzen du alondegiko ganbaran garia eta ahoztegian ahotza.

Aztergaia: ahoztegi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-05-06 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: agoztegi.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Informazio lexikografikoa
Forma baten adiera(k)

lastategia.

ahozuri, aho-zuri
adj. Mokofina. Santa Graziko ostatu bakarrak munduko aho-zuri guztiak biltzen badaki.
Azpisarrerak

Aztergaia: ahozuri

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-05-06 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez corpusean eta ez argitaratuan aurkitu dugu ahazuri formarik; aho xuri : Zerb GH 1927, Zerb Azk; aho-xuri : JE Ber, Lf Murtuts, Herr 25-10-1956; ao-zuri : Erkiag Arran; agoxuri : Amez Hamlet, TAg Y 1933; ahoxuri : Prop 1893; aozuri : Erkiag BatB, Zait Plat; agoxurigarri : Etxde 16 Seme 31; aoxurigarri : Egan 1955.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu ahazuri formarik aurkitu; aho txuri IE 1 (J. Elissalde: "Phika bezen aho churia"); ao-zuri 2, B-G (S. Onaindia: "Ortik, ba, onek ontzat daukana ba'leiteke besteak ez eukitea: ao-zuria -gustoa- sartzen da berton, sarri samar"; E. Olabide: "Azken egunetan ao-zuri batzu, beren irritsen oldez bizi dirala, iruzurketan etorriko dira").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

ahazuri : HiztEn ("ik. ahozuri"), LurE; ahozuri : HiztEn.

Hiztegietako informazioa

Beste hiztegietakoak: DRA: ahazuri ("regalón"), aho-xuri ("regalón"), ahozuri ("regalón"). // PMuj DVC: ao-xuri ("1. paladar fino"; "redicho"; "lisonjero"; "4. regalado"; "5. adulador"), ao-zuri ("1. lisonjero"; "2. regalón"; "3. seductor"), ao-zurikeria ("1. halago"; "2. melindre"), ao-zurikeriz ("con halago"), aozuriketa ("adulación"), aozuritu ("halagar"). // Casve EF: ahoxuri ("1. gourmet"; "2. insipide"). // Lh DBF: aha-zuri ("gourmet"), aho-xuri ("gourmet"; "bégueule"). // ahozuri : HiruMila-ElhHizt ("regalón").

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-zuri.

Informazio lexikografikoa
Forma baten adiera(k)

mokofina.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [K201]: "'sibarita' baino lehenago datorkit niri 'adulador' esanahia hitz hori irakurtzean edo entzutean. (Ik. Pl. Mujikaren hiztegia)" (2000-10-04)

Euskaltzainen oharrak

 - [E123]: 'ahozuri, aho-zuri?'

 - [E109]: 'Nik horrela emango nuke, ortografia errazteko, hain zuzen ere' (2001-05).

 - [E123]: 'kontua da, ordea, hitz elkartuen idazkerari buruzko araua eman genuenean, bietara idaztea libre utzi genuela. Eta mendeko hitz elkartuetan, aukeran dauden bi idazkerak eman ditugu beti'.

 - Erabakia: Erabakia (2001-09-28): 'libre denez forma horretan nahiz marrarekin ematea, ohar gisa, "(aho-zuri ere idatz daiteke)" ezarriko da'. Erabakia (2002-03-22): 'ahozuri, aho-zuri forma biak onartu dira'.

Orrialde guztiak:
 

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper