1 emaitza piztu bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

piztu, pitz, pizten
1 da/du ad. Gauzaren batetik sua edo argia sortu edo sorrarazi. Ik. isiotu; izeki; irazeki; sutu 1. Piztu zituen kandelak. Pipa bete eta piztu ondoan. Orduan izar bat piztu du nire gau beltzak.
2 da/du ad. Desirez, sentimenduez eta kidekoez mintzatuz, indarrez sortu edo sorrarazi. Honela piztu zitzaidan euskaldunenganako maitasuna. Mireio, ez jan ez edan nago, hainbesteko maitasuna piztu didazu.
3 da/du ad. Gerrez, matxinadez eta kidekoez mintzatuz, sortu edo sorrarazi. Ik. gerra piztu. Gudua pizteko aski. Ez dugu tiro bakar bat ere bota matxinada piztu zenetik.
4 da/du ad. Tresna elektrikoez mintzatuz, martxan jarri. Irratia piztu zuen.
5 da/du ad. Hilik dagoen bati bizia bihurtu. Ik. berpiztu. Hiletarik piztu zen hirugarren egunean. Hilak pizten dituena. Jesu Kristok Lazaro piztu zuen.
6 da/du ad. Bizitasuna edo bizkortasuna eman edo hartu. Euskal teatroa ere piztu nahi genuke. Haragia beste haragiagana hurbiltzeaz pizten da, ernatzen da, indarrean sartzen da.

Aztergaia: piztu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau98
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1996-05-29
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z2:IkHizt
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z2:Merkat
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:02

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ikus OEH argitaratuan biztu ("ik. piztu"), eta forma landuak: arrapiztarazi; arrapizte; arrapiztu; berpizkaldi; berpizkun; berpizkunde; berpizle; berpiztasun; berpizte; berpizterazi, berpiztu eta berpiztuera.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

1987 arteko datuak llabur (ez da arra- hasitakorik aurkitu): a) forma-kopuruak: piztu (phiztu, pistu, pitztu, pixtu) eta eratorriak 373 dira; biztu (bistu) eta eratorriak 119; berpiz - formakoak 62, birpiz- formakoak 4; berbiz - formakoak 27; b) euskalkien araberako banaketa: Bko forma gehienak b- hasiak dira (49 b- eta 6 p-; 13 berbiz- eta 2 berpiz-); Gko gehienak p- hasiak (156 p- eta8 b-; 26 berpiz- eta 2 berbiz-); IEkoak p- (ph-) hasiak bakarrik (ph- 17 eta p- 56; ez da ber- hasirik jaso); EBkoetan p- hasiak dira nagusi (139 p- eta 53 b-;29 berpiz- eta 7 berbiz-); c) adieren araberako banaketa: c1) 'izeki' adierakoak: piz- 169 eta biz- 31; c2) 'indarberritu, sortu' adierakoak: piz- 110 eta biz- 34; c3) 'hilik dagoen bati bizia bihurtu' adierako berbiz- 27, berpiz- 66, biz- 52 eta piz- 124.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

biztu : DFrec 1; 'izeki': DFrec 15; AB38 10; AB50 3; LurE; 'indarberritu': DFrec 9; AB50 1; LurE; Euskalterm 1; 'hila biziratu': AB38 1; AB50 1; LurE; berbiztu: DFrec 3; AB38 2; HiztEn ("ik. berpiztu"); berbizte: AB38 1; berbizkunde: DFrec 8; AB38 6; birbizgarri: Euskalterm 1; birbizte: DFrec 1; Euskalterm 1; birbiztu: DFrec 6; AB38 3; birbizkunde: AB38 1; Euskalterm 1; piztu : DFrec 1; 'izeki': DFrec 52; AB38 28; AB50 24; HiztEn-LurE; Euskalterm 5; 'hila biziratu': DFrec 40; AB38 4; AB50 5; LurE; Euskalterm 1; 'indarberritu': DFrec 39; AB38 1; AB50 1; HiztEn-LurE; pizgailu 'izekitzekoa': AB38 1; HiztEn-LurE; Euskalterm 5; pizgarri 'eragingarria': AB38 2; HiztEn-LurE; Euskalterm 14; pizkailu 'izekitzekoa': AB38 1; Euskalterm 2; pizketa 'izekitzea': HiztEn; Euskalterm 8; pizkunde 'hila biziratzea': HiztEn; Euskalterm 1; 'renacimiento': AB38 1; HiztEn; Euskalterm 5; pizkundetar: HiztEn; pizle: HiztEn; piztaile 'izekitzekoa': HiztEn; Euskalterm 1; pizte 'izeki': DFrec 1; HiztEn-LurE; Euskalterm 1; 'hila biziratzea': DFrec 4; LurE; piztualdi 'izekialdia': AB38 1; 'hila biziratzea': DFrec 1; piztuera 'hila biziratzea': DFrec 21; AB38 1; AB50 1; Euskalterm 2; 'izekitzea': HiztEn; Euskalterm 2; piztutzaile: DFrec 1; 'eragilea': AB50 1; 'itzekitzekoa': AB38 1; berpizkunde 'renacimiento': DFrec 4; AB38 2; HiztEn-LurE; Euskalterm 1; 'hila biziratzea': HiztEn; Euskalterm 2; berpizkuntza: DFrec 1; berpiztasun: DFrec 1; berpizte: DFrec 17; AB38 3; LurE; Euskalterm 1; berpiztu: DFrec 26; 'indarberritu': AB38 2; HiztEn; LurE; Euskalterm 1; 'hila biziratu': HiztEn-LurE; Euskalterm 1; birpiztu: DFrec 2; birpizkunde: AB38 1; birpizte: AB38 2.

Bestelakoak
Jatorrizko forma

piztu, biztu.

Jatorrizko forma

irazeki, piztu.

Jatorrizko forma

pospolu, supizteko.

Euskaltzaindiaren Arauak

piztu, pitz, pizten. da/du ad.

Lantaldearen irizpideak
Iparraldean eta Hegoaldean hedatuena da

p- hasiari dagokio lehentasuna, hori baita hedatuena (IE-G vs. B b-).

Informazio osagarria
Sistematika batean bil daitezkeen aditzoinak

piztu, pitz, pizten (ik. EArauak 28: hau ez da aditz eratorria eta, beraz, pitz da beti aditzoinaren forma).

Lexemen erregulartasuna

b-/p-.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [A106]: "Piztu / biztu formen artean argi dago indartsuena p-duna dela. Hala ere, Berbizkundea onargarria dela uste dut. Are gehiago, Bizkunde nahikoa izan liteke; ez dut uste ber-aurrizkia behar duenik, kiroldegi hitzaren kasuan ere poli- hasiera soberan dagoenmoduan, edo birfindegi hitzean,findegi aski baita. Hots: olio birfindua ala findua? B letren zerrendan ere oharra egin nuen: 1876-1936 bitarteko literatur loraldirako Bizkunde izena erabili dugu Batxilergoko liburuetan" (1996-07-30)

 

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper