OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: IA ITOAN. A punto de ahogar(se). "Ixa ittuan etara zeben mutikua" Elexp Berg. Biotz-ikarak abotsa iya itoan. Alz Ram 52. Ujola gogor onetan, / dabil txit estu iya itoan. AB AmaE 53. Ia itoan ibilli naute iru atsoren artian. Tx B I 32. Uraz iya itoan ta suaz erretzen / ziranak. Enb 80.

def./ohar. itoan 1 adb. (Batez ere erdi itoan, ia itoan eta kideko esapideetan). Ito beharrean, itotzeko zorian. Baserritar bi etorri zaizkit, arnaska, erdi itoan. Ia itoan zebilen gizon bat salbatu nuen. || Besoak altxatuz oihu egiten zigun ito-itoan.

ia itoan 1, Jakin (“Gure izkuntza ia itoan dagola, nola geituko diogu, ba, nekea ta oztopoak? Orduntxe izango gera kinka gorrian”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ia itoan 7: Joseba Sarrionandia 2 (“Bera ere luzaroan egon zen ur azpian eta ia itoan heldu zen batelaren ertzera, ezer esan gabe atseden hartzeko”), Iñaki Segurola (“Ez jauna, ez: delako esaldi hori ezin esan dakioke erdararen hemengotasun itogarria ia momenturo nozitzen ari denari; eskarmentu txarra sobran duenari esplikazio lehorretan ekitea itsusia da oso; ezin zaio bildotsari, ia itoan daukan otsoagatik, "otsoa ere hemengoa da" esan”), Juan Kruz Igerabide 2 (“garrasirik ez egiteko, burkoari hozka egiten nion, buruz behera jarrita, aurpegia haren kontra estutuz, ia itoan askatzen nuen arte”), Karlos Zabala (“Orduan, Florentek, ia itoan, aski ikusi zuela adierazi zuen, ulertu zuela.”), Koro Navarro (“Aska nazak! - oihu egin zuen Karlosek ia itoan”).

LB: “Ez jauna, ez: delako esaldi hori ezin esan dakioke erdararen hemengotasun itogarria ia momentuoro nozitzen ari denari; eskarmentu txarra sobran duenari esplikazio lehorretan ekitea itsusia da oso; ezin zaio bildotsari, ia itoan daukan otsoagatik, 'otsoa ere hemengoa da' esan” (Elkar), “Gure izkuntza ia itoan dagola, nola geituko diogu, ba, nekea ta oztopoak” (Jakin); EPG: “Bera ere luzaroan egon zen ur azpian eta ia itoan heldu zen batelaren ertzera, ezer esan gabe atseden hartzeko” (Joseba Sarrionandia), “Aska nazak! - oihu egin zuen Karlosek ia itoan” (Koro Navarro); ETC: “Pereiro ere ia itoan iritsi zen, eta badirudi Kloden eta Sastre baino koska bat beherago dagoela” (Berria)

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: 0; Adorez: itolarrian / erdi itoan / ia itoan / ito-itoan / ito beharrean / ito aginean: semiahogado/da, a punto de ahogarse / en trance de ahogarse, ahogándose; Labayru: 0.

[ito] itoan 1 adb. (Batez ere erdi itoan, ia itoan eta kideko esapideetan). Ito beharrean, itotzeko zorian. Baserritar bi etorri zaizkit, arnaska, erdi itoan. Ia itoan zebilen gizon bat salbatu nuen. || Besoak altxatuz oihu egiten zigun ito-itoan.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adibide gisa jasoa dago jada eta adibidearekin eta azalpenarekin aski da.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da ia erorian formarekin egin bezala. Baina itoan soila duen adibide bat gehitu itoan 1 adiera horretan.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Adibide gisa mantentzekoa, itoan sarreran.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa da ia eta ito sarreretan.