1 emaitza giñol bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: giñol
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-03-25 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2008-07-08 |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
giñol G 2: Ldi IL (adib.: "Noranaiko 'giñol' bi irasteko 1.500 Lko"); txontxongil(l)o 3, G-EB (Ldi IL 2, adib.: "orrako txontxongillo oek ez dituk nere aur gaxoak"; MEIG IX: "Diotenez, haren eskutik ateratzen zen giza-txontxongiloa"); txotxongilo (eta -ll- 2) 8, G-EB (Muj PAm 2, adib.: "Bukatzeko, txotxongilloak agertu zituzten"; Zait Plat 5, adib.: "txotxongilo-erakusleek gizonen estalgarri aurrean zabaldutako oialen antzekoa"; MEIG I: "Ez omen dute horrako txotxongilo horiek, ohi baino larriagoak izan arren, Erromar itxurarik"); ez dugu marioneta formarik aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
EB dira (eta G 4) giñol (eta -n- 3) 5: Egin 1980 ("Gaia, Txontxongilo euskal ginolak herriz herri eratua"); M. Kaltzakorta ("Itziarri umeei buruz ginola egitea gogoratuko balitzaio"); F. Mendizabal ("izen honek ginoleko gizonkil bati egiten dio erreferentzia"); EuskararenProgr 1981 2 (adib.: "Irakasleak giñolaren kartoizko etxea gordetzen du"); marioneta 5: J. Arzubiaga ("ez bait da sistemaren marioneta eta produktu baino"); I. Sarasola ("gauzatasunik gabeko marionetak"); E. Zabala ("besteek haurren teatroa, marioneten teatroa, eta abar egiten dute"); Ipuinak 1986 ("Abenturak ez lituzkete idazleek asmatuko gu marioneta gisa erabiliz"); I. Urbieta ("Oso liluratuak daude kontatu diegun ipuinarekin, marionetekin, txotxongiloekin"); txontxongilo (eta -ll- 1) 8: Ldi IL (OEHko testuinguruetako batean); Garm Inauteria ("Txontxongillo onek etzuen eskurik"); I. Zubeldia ("zenbait baliapide herrikoi eta aberats erabiltzea ere oso gomendagarria da: olerkia, bertsoa, [...] txontxongiloa..."); Hizkuntza/OHO ("Antzerki, txontxongilo, elkarrizketa etab."); HezkSaila 1984 ("txontxongiloak eraiki eta modelatzeko paper pastak fabrikatu"); Egin 1980 ("Gaia, Txontxongilo euskal ginolak herriz herri eratua"); P. Aristi ("txontxongilo batez astinduko bagenitu bezala"); Jakingarriak 1991 ("Txontxongiloak [titulu gisa]"); txotxongilo (eta t. antzerki, t.-talde, -ll- 2) 25: Anab Don (adib.: "Erregesoro-n txerpolariak eta txotxongilloak-eta ba'ziran"); R. Manjon: ("Gaiztoen garaitzak deabru txotxongiloak txalotuko ditu"); Jakin 1981 ("Adierazpena lantzeko, adibidez, [...] txotxongiloa, diapositibak, [...] erabiltzen ditugu"); Osabide Hezkuntza 1989 ("Ondoren, txotxongiloak egiten ditugu"); X. Galarreta ("Txotxongilo desegin bat zirudien"); I.M. de Lezea 9 (aib.: "txotxongiloak denbora erlatiboki motz batean egin ditzakegu", "denei txotxongilo antzerki bat osatzeko aukera ematea"); I. Urbieta (ut supra); OporKoad ("txotxongiloekin gozatzen egon nintzen"); E. Genua ("Kontzeptuak: Antzerkia/Txotxongiloa, antzerki taldea..."); A. Perez 3 (adib.: "Txotxongiloak gustatzen bazaizkizu, zatoz gure taldera!"); Beleko ("Txotxongiloa [titulu gisa]"); Dona Dona 2 (adib.: "Antzerki eta txotxongiloei buruzko elkarrizketa"); MAtx ("bera ere aspertu zen EAJren eta PSOEren txotxongilotzat jotzen").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
ginol : AB38 7, AB50 3; giñol : AB50 5, Euskalterm 2; marioneta : DFrec 1, AB50 1, HiztEn, Euskalterm 2 (hauetan esku-marionetazko teatro); marionetari : Euskalterm 1; marionetazale : DFrec 1; txontxongilo : DFrec 3, AB38 2, AB50 2, HiztEn (Bizkaiko dantzari-dantza zikloko dantzetako bat); txotxongilo : AB50 1, HiztEn (1 antzerti-lanak antzezteko panpina; 2 antzerki-ikuskizuna), LurE, Euskalterm 13 (t.-zinema, t.-ikastaroa, t.-tailer, etab.).
Sektore jakin bateko informazioa
HezkAdmin: guiñol.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
giñol : EuskHizt ([~1930, 1977] G. er. Ik. marioneta), HiruMila (ik. txontxongilo), Casve EF ('guignol'); marioneta : EuskHizt (1977; [nart.]), HiruMila, ElhHizt; txontxongilo : Casve EF ('guignol, marionnette'), PMuj DVC (1 dominguillo; 2 monigote); txotxongilo : EuskHizt (1925; txontxongilo 1930), HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE ('marioneta, títere') eta EF/FE (1 marionnette, guignol; 2 pantin); txotxongilogintza : HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. HaizeG BF, Lh DBF, DRA.
Erdaretako formak
OfQuLF: personne ridicule || Guignol || personnage dun théâtre de marionnettes.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Zerrenda osagarriak
HezkAdmin: guiñol.
Informazio osagarria
Lexemen erregulartasuna
in/ñ salbuespenezkoak
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak
Izen propiotikoak.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Forma baten adiera(k)
txotxongilo-mota eta -antzerkia.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [E124]: "jatorrizkoan guignol bada, zergatik euskaraz ginol ez utzi? Ez ditut oso garbi ikusten salbuespenotarako arrazoiak" (1995-06-16)
- [I102]: "beharrezkoa da? Eta aspaldiko urteotan zabaldu den txontxongilo? Erratu hutsa ematen dit berba hau onhartzeak" (1995-06-29)
Euskaltzainen oharrak
- Erabakia: EBB (1997-04): kendu egin da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
