OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: seme ‘hijo varón’: TAV, fJZ, Lç, RS, Ber Trat, EZ Noel, Ax, Cap, Gç, OA, ES, Bp, Urqz, Mb IArg, Cb Just, Lg, Mih, Egiat, Monho, Gco, Añ GGero, Astar, It Fab, Hb Esk, Lard, AB AmaE, Elsb Fram, Ip Hil, JE Bur, Ag G, KIkV, Alz Ram, Or Aitork, Alzola Atalak, Ardoy SFran, MEIG.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS:seme-alabak, seme ponteko.

Arauak jasoa du forma, bi azpisarrerarekin (seme-alabak eta seme ponteko); eta azpisarreraren bat edo beste gehitzea proposatua du lantaldeak.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: seme nagusi (eta, onartuz gero, seme-alabaorde, seme-alabatasun, seme premu ).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: seme besoetako ‘ahijado’ v. besoetako.

Eratorri-sare sistematikoki osatzekoak

Testuetan ez da jaso lexia hau, eta horregatik ez dute eskaini orain arteko aztergai eta proposamenek (euskal hiztegiek ere ez, dirudienez); honen pareko alaba besoetako, berriz, erabili egin da, eta jasoa du hiztegi batuak alaba sarrerako azpisarrera gisa. Kontuan izan beharko da hori sistema edo paradigma osatzean; orobat "x ponteko" osaerakoak, eta x-bitxi formakoak.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: SEME GALDU (V-gip ap. Etxba Eib). Hijo pródigo (sólo incluimos los ejs. referidos al hijo pródigo del Evangelio). Ni seme galdua, ta Aita ona besoak zabaldu, ta niri laztan ematera: soñeko berri ederraz janzi, ta semetzat artzera! Cb Eg II 139 (Dv LEd 246 seme galdua). A Jangoikoen seme galduba! Zuzaeta 49. Nola onratu etzuen, Ebanjelioak kontatzen duen Aitak, Seme galdu ta etxera biurtu zitzaiona? Mg CC 139. Seme galduarena egizu: zure paparra joaz, len utzi dezun itzal ederrera itzuli. Munita 154. v. tbn. Añ EL1 160. Ir YKBiz 298.

adib.: seme 1 iz. Gizakumea bere gurasoekiko. Bi seme dituzte: Alex eta Jokin. Bere seme Mauriziok jotzen du orain txistua. Moisesi esan zion Aaron eta honen seme Eleazarrekin Hor-ko mendira igo zedila. Familia-elkartasuna egiten zen, aita-semeek elkar harturik baserria batera lantzeko. Gurasoen seme gara gu, baina ez zeharo aitaren aldeko ez amaren aldeko. Ez zen seme zaharrena, bigarrena baizik. Semea lainezaz betetzen duen gurasoak, galbidean jartzen du maiz asko. Semetzat hartu. Seme galdua.

seme galdu 16: Elkar 6 (“Ondoren, bat-batean isildu eta, semearen begitartea eskuaz behin eta berriro ferekatzen zuela, zerumugara begira paratu zen Raissa, begiak lekutik atereak: harena, izan ere, ama baten begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun-gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako”), Berria (“Gartxotek nahiago izan zuen seme hila, seme galdua baino”), EiTB 3 (“Hara, hara. Seme galdua!”), Karmel 4 (“Bai, ni ziur nago egin daitezkeen bekatu guztiak neure kontzientziaren gain banitu ere, bihotza damuaren damuz urraturik joango nintzatekeela Jesusen besoetan neure burua uztera, berarengana itzultzen den seme galdua zein maite duen ongi dakit-eta”), UEU 2 (“Hori ere etxean, leihotik begira dago lurrean datzan polizia zaurituari eta min ematen dion semearen absentzia irudikatzeko esanguratsua iruditzen zaigun «seme galduaren gela baino hutsago» irudia erabiltzen du Sarrionandiak, etxeari lotua berriz ere andrea”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

seme galdu 7: Xabier Olarra (“Aita ordurako oso gaizki zebilen osasunez, eta beldur zen, gehiago itxaronez gero, seme "galdua" berriro ikusi gabe geldituko ote zen.”), Karlos Zabala (“Siberiar zaharrak dena ulertu zuen, eta neska gazteak bere lagun maitagarria artean bizirik zegoela ez bazekien ere, bazekien, behinik behin, gizon zintzo hura bere amatzakoaren semea zela, eta eskerrak ematen zizkion Jainkoari andre gatibu haren ondoan seme galdua ordezkatzeko poza eman ziolako”), Joan Mari Irigoien (“Zer axola zait niri Rafael bat eta mila Rafael galtzea, baldin seme galdua berreskuratzen badut?”), Jon Muñoz (“Ez ote dakit grazia gehiago erdiesten duela aitagandik seme galduak, itzuli delarik, sekula alde egin ez duen semeak baino?”), Jose Morales (“Seme galdua da, ordea! - esan zuen Txitxikovek”), Lourdes Oñederra (“Hara, itzuli da seme galdua' marmar egin duzu, Andrések gabardina kentzen laguntzen dizun bitartean”), Felipe Juaristi (“denak seme galdu eta sakabanatuak”), Xabier Mendiguren Elizegi (“Letradunaren handiuste guztiak erantzi eta, apalik, seme galduaren biluztasun xumean, neure giza abenturaren berri eman diet, haiek izan zutenaren aldean hain bestelakoa!”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Kolokazioa da, eta azpisarrera gisa jasotzea komeni da.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa seme sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

premugai , primugei (S ap. Lrq). "Que l'on compte établir son héritier" Lrq. Dohatsu beharrean orai zireztenak / gaizki bekhaiztu gabe ausarki dutenak; / Aitak zuek zituzte seme gehienak / bere Erresumako premu gai lehenak. Ox 70 // Eta adibide hauek: Bainan premu-gaiak Marie Rospidekin bazaukan amodioa aintzinatuxegi zen. Lf ELit 171; Zeru zolatik khexu da jiten / orroaz, odei sabelian / hegoaren seme gehiena. "Du bout de l'horizon". Arch Fab; Xaberriko seme gehiena. Ardoy SFran; Ailandek khantian bere seme gehiena eta garkhotxian txipiena zankhargoska. GAlm; Bi seme gehienek oraino larderia guti, zer egin zezaken emazte xoil batek bere dretxoen zaintzeko? "Une femme seule" Ardoy SFran; Seme gehiena abantailatu du H; [Seme] gehiena, bide-pheza bat egin ondoan, ekhuatu zen. GAlm; Oihuka seme gehienak ez ninduen utzi lantegitik hurbiltzera. JE Bur.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

seme gehien 5: Herr (“Dublanc bi seme gehienek anaia bat ukan dute, Dominique, eta arras kontent dira”), D. Landart 2 (“Jadanik seme gehiena gerlan hila izanki-ta, ez zuen beste beharragorik... Zer egin? Zer egin?”), Amerikaren aurkikuntza (“Bere garaiko artisauen seme gehienek bezala, familiako lanbidea ikasi behar izan zuen bere aitari segida emateko”), JL. Davant (“Antoine, bigarren haurra da, baina seme gehiena. Dublinen sortuko dira lehen lauak, Frantziako Tolosan azken biak: - Elisa, 1808-1875; Antoine, 1810-1897; Celina, 1811-1894; Arnauld, 1815-1893; Julia, 1820-1900; Charles, 1821-1901”).

seme gehien 1, Itxaro Borda (“Lehendakariaren seme gehiena ez da nor nahirekin ezkondu, ezkontzekotan alaina, hobe baita andre-gizongai aberatsarekin uztartzea, Darty magasin- en sortzailearen alabatxiarenari eratxeki baitio bere uhala”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

seme gehien 5: Herria 2 (adib.: “Ulert daiteke Mitterrand familiak justiziaren kontra eta, bereziki, Courroye jujearen kontra daukan herra, ulert daiteke ere daukan pena ikusiz seme gehiena egon dela preso Eguberri-Urtatsetan”), Elena Touyarou 2 (adib.: “Bittor atzo joana da eta ez da oraino etorria - adierazi zion Martinek, Ithurbidetiarren seme gehienak, kalapitaren erdian izan zen isilune batean”), Itxaro Borda (“Mikel Yvonneren seme gehiena zen, etxeko pentsatua eta bistakoa zenaz, preso egon zen denbora etengabearengatik, Thierry bigarrena, hautatu zuten Larrondoko segidarako”).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

NolaErran: aîné/e le plus âgé gehien – zaharren; l'aîné (des garçons) seme zaharrena – seme gehiena – seme nagusia (MD); la plus âgée alaba/ahizpa/arreba zaharrena – alaba/ahizpa/arreba gehiena // Beste hiztegiek ez dute jaso.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

ik. oharrak s.u. seme.

Lantaldeak proposatua du bigarren itzulikoen artean, seme sarrerako azpisarrera gisa eta "Bizk." marka duela; eta ez dago oraingoz zer gehiturik.

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-nagusi.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

seme sarrerari dagokion azpisarrera.

Erabileremu dialektala

Bizk.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: seme ponteko ‘ahijado’: Astar, Izt C, Zab Gabon.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, seme sarrerako azpisarrera gisa, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

seme nagusi (eta seme-n. 2, s. nagosi 1, s. nausi 1) 21: Mb IArg I ("Azkenean Faraon berari ta beste aren erreinutar guziei aingeru baten eskuz ill ziezten Jangoikoak beren etxeetako seme nagusi guziak"), Mg PAb ("Seme nagusijak baleki, ta balezau gura ta ez izango dala ondasunen jaube, egin lei otuten jakona"), AA 3 ("Lege naturalean etxe bakoitzeko seme nagusiai eman oi zitzaten Apaizen onra", "Judas Patriarkaren seme nagusi, Her zeritzana, ezkondu zan Jamarrekin", "Kain Adanen seme nagusia, zan nekazaria"), Lard 3 ("Ni Esau zure seme nagusia naiz", "Jakob emen bizi zala, Ruben seme nagusia, Bala bere aitaren emazteaz lilluratu zan", "Faraon'i ere etzitzaion barkatu: bere seme nagusia serbitzari guzienakin batean il zan"), Azc PB ("Bigarren ezkontzako / seme nagosiak / urdinak urten eben / besteak gorriak"), Ag AL 5 ("Ozinbeltzko iauregi bazter batean, Otxoaren seme nagusi Portun bere oe zabalean bira-biraka begiak ezin itxirik egoan", "Ozinbelzko seme nagusia larri-larri esnatu zan", "Amandoren esonde onak iarraiturik, bada, Mauronto seme nagusia ipiñi eban osaba lenapezpikoaren eskuetan"), Kk Ab I 4 ("Enborrian Don Iñigo'ren ixena [...] seme nagusijaren adarretik urteten dira beste lau adar; ta euretan [...] beti seme nagusijetatik, Don Kazintto gaurko etxaunaganaiño. Eta goralbenen azkena ixaten da Don Kazintto'k esatia bera dala arexen jatorrikua, artez-artez, seme nagusirik seme nagusira"), Enb ("Ama Euskerearen seme nagusiak / Egizko euzkeltzale naiñun ikustiak / Nagusiyei jarrai-guraz anaia txikiak / Bata-bestien leiyan zar eta gaztiak, / Euzkeldun litzatekez orduan guztiak"), SM Zirik ("basarriko seme nausia jetxi zan botikara atia bizkarrian zeroiala"), Alzola Atalak ("ume asko eta diru gitxi, seme nagusia oso argia etorren ikastietarako"); seme nagusien 4: Gco 2 ("Seme nagusienaren etxea, nun guziak alkarrekin bazkaiten zeuden, aize izugarri batekin bota erazo", "Kain, Adanen seme nagusienak"), Itz Azald ("deitu egiozu seme nagusienari, gogoratu eragiozu deutsazun maitetasuna"), Etxba Ibilt ("... Jauregixan aurkitzeko bere seme nausiña bere ondoren jaun izateko bide onian"); seme primu 1, Lç (Lk 20 tit.: "Seme primua laborariek hil"); seme premu 1, Hb Esk ("Seme premua ere lothua da zinki").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

seme nagusi 10: S.T. Rekalde ("Seme nagusia, zer izatea gurako zenduke?"), P. Sastre ("etxeko seme nagusia izan arren, hamazazpi urtekin joan zen baserritik ihesi"), K. Mujika ("Peñafloridako Kontearen seme nagusia zen Ramon Maria Munibe ez bazuten ezagutu ere..."), Erkiag ("Jakin ekian, seme nagusiak esanda, baina gazteok alkarren ondotxuan barriketa gogotsuan aurkitu ebazan"), T. Elorrieta 2 ("Euren seme nagusia Jose Maria Intxausti Ibaibarriaga [...] Jose Mari ta Juana Mariren seme nagusia, Juan Jose Intxausti Martitegi"), J.L. Egireun ("Orduantxe armiarmaren seme nagusia irten zen etxetik eta esan zuen: - Aita, etorri ahal zara lehoiaren haragia begiratzera?"), Gurutzadetara ("Henri II.aren bi seme nagusiak arin hil ziren"), Zer irakurri ("Idatzita utzi zuen testamenduak horrela zioen: seme nagusiarentzat erdia izanen da, laurden bat bigarrenarentzat eta seme txikiarentzat seiren bat uzten dut"), M. Lopez ("Hori ez zen oso harritzekoa, Segurolatarren seme nagusia izanda"); seme nagusien 1, J.L. Egireun ("Agertu zen seme nagusiena Gorteko mandatari gisan jantzirik").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

seme nagusi : DFrec 1 (Anait: "seme nagusiak eta biok...") // Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

seme nagusi : Lur EG/CE (primogénito), Lur EF/FE (AS: aîné), PMuj DVC (semenagusi: mayorazgo, primogénito, hijo mayor); seme-nagusitasun : PMuj DVC (primogenitura) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

ik. oharrak s.u. seme.

Aipatuak ditu lantaldeak sintagma honen inguruko zalantzak, eta Euskaltzaindiaren esku utzia du azken erabakia.

Forma onartzeko eragozpenak aipatu ditu lantaldeak

Baztertutzat eman liteke (erabili dutenak: Lç, Hb); eta premu soila aski dela uste du lantaldeak.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: seme-alaba ‘hijos e hijas’: Ax, TAV, Lar SAgust, Mg CO, AA, fB, Izt C, Lard, Arr May, HU Zez, A BGuzur, JE Bur, Ag G, KIkG, Tx B, Enb, FIr, Eguzk GizAuz, Bilbao IpuiB, Alzola Atalak, Basarri, NEtx LBB, MIH; eta aip. Zby RIEV 1909, Zerb IxtS, JEtchep, Xa Odol // Ox, Mok, Erkiag BatB.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, seme sarrerako azpisarrera gisa eta seme-alabak forman, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

seme-alabaorde (eta seme-alabaordetza) 4, GAO 1997 (adib.: "Seme-alabaordetzaren kasuan, seme-alabaordea 9 hilabete baino gutxiagokoa bada, atsedenaldiaren gehienezko iraupena 8 astekoa izango da, seme-alabaordea etxera iristen denetik hasita").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm, ez ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aipatuak ditu lantaldeak dvandva garatu honen inguruko zalantzak, eta Euskaltzaindiaren esku utzia du azken erabakia.

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

a) ik. oharra s.u. seme-alabatasun; b) adoptatu mailegua aski dela uste du zenbaitek.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

dvandvak eta garapena.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

filiazio (eta filiazio-sistema) 5: J. Sudupe ("ahaidetasun harremanik edo filiazio zuzenik ezarri aurretik"), X. Gereño ("Jaunak oraingoan alemanez hitz egin zien jeep-etan etorritako gizonei: — Hartu ezazue bi hauen filiazioa"), Jorge de Oteiza 2 ("Ez da lan erraza filiazio jakin bat eskaintzen duen etiketa jakin bat ezartzea", "filiazio akademiko ezak ez du derrigorrez izaera filosofikoa ez duenik esan nahi"); seme-alabatasun 2: J. Iturria 1922 ("bere seme-alabak bai gera, orra zergatik arkitzen geran gure seme-alabatasuna aitortu bearrean"), Arrazakeria ("Hamazortzi urte bete ondoren zehazten den seme-alabatasuna edo Espainian jaiotzea ez dira berez espainiar herritartasuna eskuratzeko arrazoia").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

filiazio : DFrec 1 (J. Lariz: "etor zaitezte bada ez bada datorren ostegunean filiazio osoa artzeko jujeak segur aski behar ukanen baitu..."), AB50 1 (filiación), Euskalterm 13 (hauetan 6 seme-alabatasun sinonimoarekin, 1 kidetza sinonimoarekin); seme-alabatasun : Euskalterm 8 (hauetan 6 filiazio sinonimoarekin; 1 umetza sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. AB38, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

seme-alabatasun : HiruMila (filiación: en general) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal filiación / filiation formen ordainak: HiztHand: 1 ezaupideak; 2 seme-alabatasun, semetasun/alabatasun; 3 filiazio, lotura; 4 filiazio, mendekotasun // HiruMila: 1 Der. filiazio; 2 origen: famili jatorri, familiako; 3 cualidad de filiación: semetasun, alabatasun // ElhHizt: 1 [afiliación] kide izate/egite, kidetze; 2 [datos personales] datuak; 3 seme-alabatasun, semetasun, alabatasun; 4 [relación] lotura, zerikusi // Lur EF/FE: 1 etorki; 2 ahaidetasun // Casve FE: semetarzün; parenté: askazitarzün, askazgoa // HaizeG FB: semetasun, etorki; parenté: ahaidetasun, ahaidego // T-L LBF: descendance: ethorki; parenté: ahaidetasun // PMuj DCV: 1 procedencia: jatorri, etorki, nungoa; 2 conexión, enlace: itxeko, itxidura, atxikia, elkarpide; 3 señas personales: antz, itxura, zeiñezko; 4 procedencia de los hijos respecto de sus padres: semezkoa, semetza, seme-jatorri, cal. de hijo: semetasun, filiación divina: jainko-semetza // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE, XarHizt.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

ik. oharrak s.u. seme (E210: "Hitz horren azpisarreren artean ondo legoke jarraikoak gehitzea: seme premu, seme nagusi, seme-alabatasun eta, batez ere, seme-alabak". // BAgiria (1999-07-23): "seme-alabak azpisarrerari leku egitea onartu da. Baina gainerakoak bigarren itzulirako utzi dira").

Aipatuak ditu lantaldeak dvandva garatu honen inguruko zalantzak, eta Euskaltzaindiaren esku utzia du azken erabakia (Bestalde, arrotzak izan litezke sail honetan x-tasun osaerakoak).

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

a) gutxitan bada ere, dvandvek onar dezakete eratorpena (Ik. Hitz-elkarketa/1, 163-164); b) bada lantaldean filiazio mailegua hobetsiko lukeenik.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

dvandvak eta garapena.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: semebitxi ‘ahijado’: EZ Man, Prop 1876, EskLAlm 1897, Lf ELit, Barb Sup, Xa Odol, Or.

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, inolako azalpenik gabe, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-bitxi.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

Euskaltzaindiaren esku utzi da forma erabakitzea

Ez legoke forma hau hiztegi batuan jaso beharrik (testuetan ez da jaso), baina Euskaltzaindiak aipa lezake, parekoen multzoa osatzeko: aitaizun / amaizun // alabaizun / semeizun.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

NekHizt: Ik. hazi 2.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

esperma, ernal-hazia.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: semeorde ‘hijo adoptivo’: Dv Ir 2,10, Tx B, A Ezale, Hb Egia, Canala Jesucristo, TB Erm 8,15.

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma, inolako azalpenik gabe, eta oraingoz ez dago zer gehiturik.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-e+o-.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-orde.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: semetxo ‘dim. de seme’: EZ Noel, Acto, Mb IArg, Mg CC, AA, Arr GB, AB AmaE, A BeinB, Moc Damu, Ag G, Kk Ab, Otx, Ugalde Iltz, Erkiag Arran, Zait Plat; eta aip. Cb Eg, VMg, Echag, It Fab, Lard, Zab Gabon, PE, Bv AsL, Echta Jos, Jaukol Biozk, Enb, Ldi IL, TAg Uzt, NEtx Nola, Bilbao IpuiB, Alzola Atalak; semetxu: Itz Azald, Altuna, Gand Elorri.

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du inolako azalpenik gabe, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Atzizkien araberako erabakiak

-txo osaerako guztiak batera ikustekoak izan litezke: semetxo honen pareko alabatxo, adib., onatzea proposatu du lantalde honek.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: semetzako ’hijo adoptivo’: Etxde AlosT, Ker Erm 8,15, Erkiag Arran, Zait Plat, Berron Kijote.

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du forma inolako azalpenik gabe, eta oraingoz ez dago zer erantsirik.

Atzizkien araberako erabakiak

-ko: -tzat-ko.

x-tzako osaerakoez ik. oharra nebatzako sarreran.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Familia-loturak.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Atzizkien araberako erabakiak

-zko: cf. supra aitazko.

Kategoria

izlag.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

semezko maitasuna.