10 emaitza leun bilaketarentzat - [1 - 10] bistaratzen.
leun
1 adj. Azalez eta gainaldeez mintzatuz, koskorrik edo zimurrik ez duena. Anton. latz. Adarrak leunak eta argiak izan behar ditu behiak. Larru lodi leunezko gerrikoa. Pareta leunak. Harri leun-leunak. Esku leunak. Olioa baino leunagoa haren lepoa. Arrautza bezala osoki biribil eta leun. Abarka leun eta labainak. Eskularru leunez tratatu ditut. Zuhaitz azal-leuna.
2 adj. Laztasunik edo gogortasunik ez duelako, zentzumenei atsegin zaiena. Ile leuneko aberea. Haize mehe leun bat. Mendixka leunak. Jantzi leunak. Soinu ezti, leun eta atsegingarria. Txarak dirdira berde leun bat hedatzen du. Usain leuneko urrina. Eguraldi leuna. Hitz leunez. Ez da hori lan arin eta leuna. Haren iritziak, zorrotzak ala leunak, beti egokiak dira. Hiztun atsegina, leuna, ugari-ugaria. Handikien biziera leuna.
3 (Adizlagun gisa). Ik. leunki. Mintzatzea da aurrenik; leun mintzatzea atzerago dator. Beti leun erantzuten.
Aztergaia: leun
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-08-27 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:Hletra | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:04 |
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [E204]: "legun forma betea hobesten dut; lagun eta ez laun, ezagutu eta ez ezautu, nagusi eta ez nausi, naustu etabar. Dudak baditut halere eta neurri adibidez onartzen dut errexkiago" (1993-02-20)
- [I108]: "Erabileremuak zehaztu. Musika: 'soinu leuna'..." (1993-02)
leunarazi, leunaraz, leunarazten
du ad. Leuntzera behartu.
Aztergaia: leunarazi
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-09-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
leunarazi, leunaraz, leunarazten. du ad.
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
leunarazi, leunaraz, leunarazten.
Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak
-n(du)+a-.
leundu, leun/leundu, leuntzen
da/du ad. Leun edo leunago bihurtu. Bide makurrak zuzendu eta latzak leundu. Aurpegiko azala leuntzeko. Urteek leundu duten zizeilu galanta. Ahotsa leuntzen ez bazaio. Segaren ahoko akatsak mailuaz leundu. Labana uhalaz leundu. Ur-lasterrak harriak leuntzen ditu. Ez zituen hitzak leundu eta gorrotoak estali. Maitasunak dena arintzen eta leuntzen du. XVI. mendean, hein batean, gizartea leundu eta txukundu zenean.
Aztergaia: leundu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1995-09-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
leundu, leun(du), leuntzen. da/du ad.
Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma
leundu, leun(du), leuntzen.
leungarri
1 adj./iz. Leuntzen duena. Ik. leuntzaile. Katalinek ez zuen bere semearentzat leungarririk entzun nahi. Garbitzen ari den arropari leungarria ipini.
2 iz. Gogorregia gerta daitekeenaren ordez erabiltzen den hitza. Ik. eufemismo. Alajaina alajainkoa-ren leungarria da.
Aztergaia: leungarri
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-09-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
izond. eta iz.
Informazio osagarria
Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak
-n(du)+g-.
leunkeria
iz. Leuntasun gaitzesgarria; bereziki, inoren borondatea irabazteko lausengua. Ik. koipekeria. Hiriko leunkeriak eta diru hotsa. Honelako leunkeria eta losintxekin israeldarren gogoak beretu zituen. Leunkeria eta zurikeria, zerbaiten eskaria.
Aztergaia: leunkeria
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-09-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
leunketa
iz. Leuntzea. Euskara txukunago agertzen da oraingoan bestetan baino: lehen falta zuen azken leunketa apur bat badu orain. Harri leunketan harginak ez zuen lan handirik izan.
Aztergaia: leunketa
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-09-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
leunki
adb. Leuntasunez. Leunki ferekatu. Leunki esan. Lanparak leunki argitzen zuen. Ongi jaioa eta leunki hazia. Goizeko haize gozoak leunki ukitzen zuen. Orga leunkiago ibil dadin. Hura eta ni, leunki adieraz dezadan, ez gentozen beti bat.
Aztergaia: leunki
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-09-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-ki.
leunkiro
adb. Leunki. Leunkiro hitz egin zien.
Aztergaia: leunkiro
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-09-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-ki-ro.
leuntasun
iz. Leuna denaren nolakotasuna, laztasun edo gogortasunik eza. Ilearen leuntasuna. Gogorki mintzatu beharko dugu, leuntasunera eta txairotasunera iritsi baino lehen.
Aztergaia: leuntasun
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1995-09-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
leuntzaile
Aztergaia: leuntzaile
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau86 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:Merkat | 1995-09-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma
zoru-leuntzaileak.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
