LBeh (2014-04-03): landa(-)eremu 274: Aizu (“Hiri eta landa eremuetako hainbat zozo arren portaera aztertu zuten, eta batzuen eta besteen ordulari biologikoak ezberdinak zirela frogatu”), Deia (“Asko dago hobetzeko, baina harro gaude urteotan, denon artean, egindako lanaz, haurreskoletatik hasi eta lanbide heziketaraino, landa eremuan kokatzen direnetatik giro hiritarrean dauden ikastetxeetaraino, nola Eskola Txikiak hala Handiak”), Elhuyar 16 (adib.: “Landa-eremuan gobernatzeko, ekipamendua ezartzen zaio belatzari”), Consumer 9 (adib.: “Hirietan ioi positibo larregi izaten da eta landa-eremuan eta mendietan negatiboak izaten dira ugariago”), Berria 126 (adib.: “Landa-eremuan bizi dira eta horrek askatasuna emango die nonnahi ibiltzeko”), EiTB 29 (adib.: “ta horrekin batera auzitan geratuko dira ehunka lanpostu, ehiztariak kotoetara joaten diren landa-eremuetan, besteak-beste”), Jakin 8 (adib.: “Baina, bestalde, euskaldunen kultura eta hizkuntza minorizatzea eragin zuten, bai hirietan, bai landa-eremuko, baserrietako milaka eta milaka emigranteengan, Euskal Herriko bertako hiri industrialetara emigratu zutenengan, alegia”), Argia 38 (adib.: “Landa-eremuko Larrialdi Zerbitzuak 2008an jarri zituzten martxan Nafarroan, mendialdeko herriei kalitatezko osasun zerbitzua eskaini asmoz”), DiarioVasco 46 (adib.: “Beste zegamar batek landa-eremuaren benetako garrantzia gizarteratzen laguntzeko sentsibilizazio-lana beharrezkoa zela proposatu zion diputatuari”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: landa(-)eremu 59: Berria 51 (adib.: “Eusko Jaurlaritzak legez sustatuko du emakumeak ere landa eremuko ustiategien jabe izatea”), Herria (“Bertzalde, kafearen prezioa peko errekarat erori da, ondorioz kafe landa eremuzabalak debalde utziz...”), Koro Navarro 2 (adib.: “Irtenbidea, merkataritza-klasearentzat, landa-eremuetatik etorriko zen”), Txema Ramirez de la Piscina (“Horren ondorioz, gero eta jende gehiago joango zen landa-eremuetara bizitzera”), Aingeru Epaltza (“Pairagaitzak izan zaizkit beti beren haurtzaro edo nerabezaro ustez bozkariotsua landa eremua jendeztatzen duten zoko-herrietarikoren bati lotzen diotenak”), Josu Zabaleta (“Itxuragatik, etsaia barreiatua baitzen, landa eremuaren zabaltasunean urturik bezala, etxe bakoitzeko soldadu bana-edo, edota, agian, zuhaitz bakoitzeko soldadu bana, haietatik batek, aldian behin, gerraz gogoraturik, tiro egiten zuela”), Alberto Barandiaran (“Nekazariek hondamendi eremua eskatuko dute; Suizidioen kopurua biderkatu egin da landa eremuan”), Iñaki Heras (“laguntza horiek jasoko dituzten landa-eremuetako botoak ezinbestekoak izango ditu Bush-ek berriz ere hautatua izateko”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa landa sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

LANDA-LUR a) Campo. * Hetarik bia bidean zihoazela landa-lur batzuetara. HeH Mc 16, 12. b) Tierra de los campos. * Lehenbizikorik, landa-lurrak onthu behar ditugula baratze-lurrak bezala. Dv Lab 38.

LB: 77, EPG: 10, ETC: 304.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0; Adorez: landa-lur: iz. terreno rústico, terreno rural, medio rústico; landa-lurren katastroa: catastro de terrenos rurales; landa-lur eta abel kontribuzioko kuota finkoa: cuota fija de la contribución rústica y pecuaria; landa-lurraren katastroa: catastro rústico; Labayru: landa-lur 1 iz. suelo rústico, terreno rústico.

landa 2 iz. (Batez ere hitz elkartuetan). Hiriguneari kontrajartzen zaion eremua. Landa-lurrak ondu behar direla baratze lurrak bezala. Landa-gizonak. Landa-turismoko etxeak.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Definitzeko moduko terminoa da, eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Orain arteko landa 2 adiera erabat ezabatu.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa landa eta lur sarreretan.

Txostenaren laburpena

"landa-inguruneko turismo-ostatu"etan nekazalturismoko establezimendu eta landetxe definitu dituen legea: "128/1996 dekretua, maiatzaren 28koa, landa-inguruneko turismo-ostatuak arautzeko dena. Irailaren 23ko 210/1997 dekretuak aldatu egin zuen aurreko xedapena, eta honela geratu zen testua. (...) Nekazalturismoko establezimenduak, administrazio-baimena jaso ondoren, ostatu zerbitzua logeletan eta/edo osoki lagatako eraikin batean eman ahal izango dute, beti ere, ostaturako unitate hori nekazaritzako ustiategi baten barruan baldin badago. (...) Landetxea hau izango da: turismo-apartamendu eta oporretarako turismo-etxebizitza eta etxe partikularretako ostatuen eta landetxeen antolamendurako araudian jasotzen den modalitateren batean prezio baten truke ostatua ematen den establezimendua, landa inguruneko eraikin batean dagoena".

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez ditugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

landa-turismo 3: BAO 1994 ("aurreko artikulukoetatik aparte araupetzen dira: abelurgintza, gaur egun landa-turismoa lagun duela"), NekHizt ("Batetik es turismo rural eu landa-turismo egin dugu, bi kontzeptuak —turismo rural eta agroturismo— bereizi beharra zegoelako. Bestetik, es agroturismo egiteko eu baserri-turismo ez da egokia ipar-ekialdeko zenbaiten ustez. Beraz, nekazalturismo utzi dugu"), LandaTurismoDekretua 1999 ("Hala ere, landa-turismoaren kontzeptua nekazalturismoarena baino zabalagoa da"); landaturismo 1, Ttipi-ttapa 1995 ("Aurkezpena Mikel Petrirenak eginen du eta goiz eta arratsaldez mahainguru ezberdinak burutuko dira, nekazal dibertsifikazioa eta landaturismoa gaitzat hartuz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

landa-turismo : Euskalterm 1; nekazalturismo Euskalterm 1 // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE.

Sektore jakin bateko informazioa

Ez ditugu aurkitu ap. AdmHizt, AdmProz, EurItun2, HezkAdmin, LHH, LurraldeAntol, TokiJaurb.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

landa-turismo : EuskHizt (landa turismo), ElhHizt, HiruMila // Ez ditugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

a) turismo rural/tourisme rural: baserri-turismo , landa-turismo (ElhHizt, HiruMila) b) agroturismo/agrotourisme: baserri-turismo , landa-turismo (HiztHand, ElhHizt, HiruMila — landaturismo); nekazaritza-turismo (HiruMila) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LFB, PMuj DCV.

Erdaretako formak

Internet-en jasoak dira fr: agrotourisme, tourisme rural eta en: agroturism, farm turism // Ez ditugu aurkitu ap. ca (DCC), it (S. Carbonell), de (Langenscheidts).

Zerrenda osagarriak

NekHizt.

Informazio osagarria behar da, erabakia oinarritzeko

batera ikustekoak dira agroturismo, baserri-turismo, landa-turismo bezalakoak.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adibidea zen lehendik, baina azpisarrera gisa jasotzea egokiagoa izan liteke. Forma horrekin batera, nekazaritza(-)turismo ere gehitzekoa izan liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa landa sarreran.

LBeh (2016-10-26): landagune 40: Consumer 2, Berria 21, EiTB 6, Argia 8, DiarioVasco 3; landa gune 71: Consumer 3, Berria 40, EiTB 14, Argia 10, DiarioVasco 4.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: landagune 6, Berria; landa gune 6, Berria; landa-gune 1, Iñaki Heras.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: landagune (4) (núcleo rural).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: ez dugu landagune formarik aurkitu.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es núcleo rural; medio rural / fr : Elhuyar: - / NolaErran: / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: landa-gune.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da eta jasotzekoa.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

NekHizt: Sin. aldaketa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: adib. / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: adib.

Atzizkien araberako erabakiak

-n.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

landa 2 sarrerari dagokion azpisarrera.

Maiztasuna

g.g.er.

Erabilera-oharrak

Batez ere x-z lanlan 'x-ren ondoren' eta x-tik landan 'x-z kanpo' gisa erabili izan da: Jainkoaz landan lehena; mundu honetatik landan.

Euskaltzaindiaren Arauak

landarazi, landaraz, landarazten. dio ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

landarazi, landaraz, landarazten.

Jatorrizko forma

ehun landare; kotoi(n) landare.

LBeh (2014-04-03): landare(-)espezie 88: Elhuyar 27 (adib.: “Argazki txikien mosaikoan, Europaren mendebaldeko mendietako basoetan hazten diren hainbat landare-espezie ageri dira”), Consumer 19 (adib.: “Gantz gisa baliaturiko landare-espezieak ez ditu aipatzen”), Berria 14 (adib.: “Gas isurketak gutxitu ezean animalia eta landare espezieen herenak desagertuko direla ohartarazi dute”), EiTB 10 (adib.: “Azokara etorri zirenek bost mila landare-espezie ikusteko aukera izan zuten”), Jakin (“Mendi-mazela eta ibaiertzetan, kasu, landare-espezieen egiturak eta dibertsitateak babestu egiten du lurzorua isurketa-uren higaduratik”), Argia 17 (adib.: “Gatz asko duten lurrak oso idorrak izaten dira eta landare-espezie batzuk baino ez dute bizitzerik horietan”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: landare(-)espezie 16: Berria 12 (adib.: “Adituen arabera, atzerritik egunero 3.000 animalia eta landare espezie iristen dira portuetara, itsasontzien tankeetan”), Juan Garzia (“Aniztasun eta desberdintasun genetikoari zor zaio, animalia – nahiz landare-espezieen joritasuna bezala, giza espeziearena ere berdin”), Amaia Lizarralde (“Habitatak suntsitzea animali eta landare espezie askoren desagerpena eragiten ari da”), Xabier Kintana (“Horretan dihardutela, elementuek elkarri ekiten diote, batzuek besteei eraginez, eta nahasteak aldaketa izaten du, eta hortik lehenengo, lurrun mota ezberdinak sortzen dira, ondoren mineral mota ezberdinak, era guztietako landareespezieak eta animalia espezie ugari ere bai”), Filosofiako Gida (“Linneo-k milaka animalia – eta landare-espezieren izenak eman eta sailkatu bazituen ere, egun bizirik bost milioi inguru daudela uste dugu”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Eraikuntza librea, lexikalizatu gabea

Konposatu librea da.

LBeh (2014-04-03): landare(-)olio 153: Elhuyar 16 (adib.: “Bioerregai-ekoizleak gai dira litro bat landare-oliotik gutxi gorabehera litro bat bioerregai ateratzeko”), Consumer 130 (adib.: “Aziko folikoa -hosto berdeko barazkietan, fruitu lehorretan edo landare-olioetan aurkitu daitekeena- oso garrantzitsua da prebentziorako”), Berria (“Gaur egun bioerregaiak egiteko erabiltzen da AEBtan ekoizten den artoaren herena eta Europako Batasuneko landare olioen erdia inguru bioerregaiak ekoizteko erabiltzen dira”), EiTB 2 (adib.: “Munduko landare-oliorik garrantzitsuena da, eta irabazi gehien ematen dituena”), Argia 3 (adib.: “Litro bat landare-oliori errauts orea pixkanaka-pixkanaka erantsi eta nahasi”), DiarioVasco (“Horrez gain, Ekograsek, landare olio erabilia kudeatzen duen enpresak, Katxiporreta eta Irrien Lagunak-ekin elkarlanean, olioaren birziklatzeari buruzko dvd-a aurkeztuko du gaur Potxonea Kultur Etxean”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: landare(-)olio 8: Herria 2 (adib.: “Landare olioa egiten du, ekilore edo kolzatik abiatuz, hori bera botatzen dio bere autoko motorrari eta autoa badabila beste edozein bezala”), Berria 5 (adib.: “Haatik, landare olioa oso gutxik erabiltzen du oraino”), Gotzon Garate (“Horien jana arroza, azukrea, gatza, dilistak eta landare-olioa da”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es aceite vegetal / fr huile végétale: Elhuyar: landare-olio / Nolaerran: landare olio / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: landare-olio.

Zerrenda osagarriak

IparKazet (Ekologia): huile végétale.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa landare sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 71; ETC: 57.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: landare-zorri (Zool.) pulgón, Adorez: 0, Labayru: 0; NolaErran: puceron landare zorri. / Euskalterm: landare-zorri (Biol. es pulgón).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa landare eta zorri sarreretan.

Euskaltzaindiaren Arauak

Sin. flora.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-di/-tza.

Jatorrizko forma

landaretza, zuhaitz landare.

Euskara batuan hobestekoa

Ik. landaredi: landaretza onartzekoa da, landaredi forma nagusiarekin batera.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: filotecnia / producción de plantas.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-zaintza.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

landatar 9 (6 izond.): P. Berasategi (“bere herrietako «señorito»en medioz gizon landatarra”); NekazArkit (“Etxebizitz arkitektura landatar kultuko eraikin bikaina”), EkonHazk (“landatar gorenei eta nekazariei”), UZEI (“batez ere landatarra zen Europa”), H. Cano (“lanegun arrunt landatarra”), Islam-a (“herri xeheak eta landatarrak”), S. Ott (“Euskal Herriko gizarte landatarrean”), EUEstat (“Azienda hau egon daiteke zonalde landatarretan edo hiritarretan”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

landatar : Azurm Teknika ("burgeskume landatar bat", "komunitate landatarra"); J. Arregi ("Galileako eta inguruko landatarrei zuzendu zien bere mezua batik bat; eta, antza denez, bere jarraitzailerik gehienak landatarrak ziren") // ZTC 8: Eusko Ikaskuntza (“landatar gizarte batean”); EJ (“paisaje landatar”, “izaera landatar”); Urdaibai (“itxura landatarra”, “populazio landatarra”); A. Santana (“neoklasizismo landatarra”, “gizartea gero eta landatarragoa”); A. Iñarra (“beste landatar kategorien artean").

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Ongi eratua da

forma berri ongi eratua.

Lantaldeak proposatua du bigarren itzulikoetan, egokitzat emanez.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak

Euskaltzaindiaren Arauak

landatu, landa(tu), landatzen. du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

landatu, landa(tu), landatzen.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

landazabal 1, Ibilien Dima ("belatz handia Falco peregrinus baso gain eta landazabaletan dabiltzan uso, birigarro eta txori txikiak ehizatuz bizi den harrapari espezialista eta hegalari bikaina da, baina harkaitz eta amildegiak aukeratzen ditu txito berriak munduratzeko").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

landazabal : HiztEn (lurralde nahikoa zabal, lau eta beherea, mendi eta baso gutxikoa, lur landuak eta giza biztanleria sakabanatuta dituena), Euskalterm 2 // Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

landazabal : ElhHizt - HiruMila (campiña); landa-zabal : PMuj DVC (1 latifundio; 2 campiña, llanura, labrantía; 3 pampa, llanura sin arbolado; 4 estepa) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Casve EF, Lh DBF, DRA.

Zerrenda osagarriak

NekHizt.

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

ia erabili gabea da; baina adierazle baten premia dago 'lurralde landu aski zabal eta laua' adierazteko; eta hau onartzekoa iruditzen zaio J-L. Davanti.

Kategoria

iz.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-zain.