OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: HURBIL-HURBILA (H). Muy cerca. "Hurbil hurbila da, c'est tout près, tout proche" H. Nere beldur izan gabe / yauts adi urbil-urbila. Elzb Po 182. Karkailaz ari zen beraz, Martinen sudurrari hurbil hurbila. Barb Sup 10. Gure sahetsean, gutarik hurbil-hurbila, errekako ura gurekin batean doha. JE Ber 40. Etsaia hurbil-hurbila dugu. Herr 8-11-1956, 1. Izan ginen urte batez Loiolan, Gipuzkoako Azpeitia herritik hurbil hurbila. Larre ArtzainE 302. Hain baiginen guhaur lurrari hurbil hurbila haziak izanak. Ib. 111

hurbil-hurbila [adb.] 2: Berria (“hatsa senti daiteke hurbil-hurbila”), Erlea (?) (“izan zahartzaroa era heriotza hurbil-hurbila”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

hurbil-hurbila [adb.] 28: Herria 25 (“Eta hurbil hurbila Hitlerrek ez du bertzerik egin jendeak errez Juduak zirelakotz edo Rom jendetarik zirelakotz, bere pentsatzeko moldean, garbiketa bat egiten zuen”), Monika Etxebarria 2 (“Adolpheren begitarteak hor dirau, txokolate koloreko paretan bermaturik; hurbil-hurbila dirudi”), Patziku Perurena (“Tobera-mustra hori apailatu zute erretoretxeari hurbil-hurbila”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Esapide egokia Iparraldean; beraz, azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa hurbil sarreran.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Euskaltzaindiaren Arauak

hurbilagotu, hurbilago(tu), hurbilagotzen. da/du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

hurbilagotu, hurbilago(tu), hurbilagotzen

Atzizkien araberako erabakiak

-ago-tu.

Euskaltzaindiaren Arauak

hurbilarazi, hurbilaraz, hurbilarazten. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

hurbilarazi, hurbilaraz, hurbilarazten

Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak

-l(du)+a-.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

forma berri-egokia.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-bide.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-etik/-danik/-dik.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Jatorrizko forma

eragiketa hurbildu, eragiketa aproximatu; zatiketa hurbildu.

Euskaltzaindiaren Arauak

hurbildu, hurbil(du), hurbiltzen. da/du ad.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: hurbiltzeko(rik) ere .

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

hurbildu, hurbil(du), hurbiltzen.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Atzizkien araberako erabakiak

-n: -an.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

hurbil sarrerari dagokion azpisarrera.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-eko/-go

Atzizkien araberako erabakiak

-ko.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS

Atzizkien araberako erabakiak

-ra.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

hurbil sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

hurbildik (+ -ll-, u-) 26 aldiz ageri dira: G 10 (Txill Let, Zait Plat, Vill Jaink, Gazt MusIx), IE 15 (He Gudu, Mih, Gy, Hb Esk, Elzb Po, Elzb PAd, Iratz, Mde Pr, Zerb Azk, Larz Senper), EB 1 (MEIG); hurbiletik (+ -ll-, u-) 16 aldiz: G 1 (Etxde JJ), IE 12 (EZ Man I, EZ Noel, Ax, SP Phil, Zby, HU Aurp, Barb Sup, FIr, JEtchep, Ardoy SFran), Zu 1 (Arch Fab), EB 2 (MEIG) eta urbilxeagotik behin (Vill Jaink); hurbildanik (+ hurbil danik) 17 ager.: IE (Dh, MarIl, Hb Esk, Dv Lab, Laph, Arb Igand, HU Aurp, JE Bur, Barb Sup, Ox), Zu 1 (AstLas).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

(h)urbildik 5 aldiz jaso da: G 1 (Vill in Egan 1960), IE 1 (M. Landerretche in RIEV 1911), EB 3 (Lf Gure Almanaka 1970, Vill Sarrera in Cristaubaren icasbidea..., Txill Freinet-teknikak lilitegian); hurbiletik (+ urbilletik) 14 aldiz: G 1 (Vill Kataliñen gogoetak), EB-EgAs 13 (P. Xarriton, B. Urkizu, Oihenart Taldea, B. Oihartzabal, J. Suarez Barrutia, X. Gereño, I. Mendiguren, X. Mendiguren Bereziartu, J. Erzibengoa, Zabal 1976, Egin 1977, Egin 1990, Eguna 1990); hurbildanik behin (JE Med).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

hurbildanik : DFrec 1; hurbildik : DFrec 2; hurbiletik : DFrec 2 eta urbilletik 1.

Hiztegietako informazioa

ez dugu aurkitu HiruMila, Casve EF, ElhHizt eta PMuj DCV hiztegietan.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-etik/-dik/-danik (eta -eko/-go) banaketa argitzeko txosten sistematikoa landuko da.

Jatorrizko forma

segida joerabakar hurbilkorrak, segida joerabakar konberjenteak.

Euskaltzaindiaren Arauak

lerro hurbilkorrak.

Forma berri tradizioko oinarri handirik gabea, baina beharrezkoa

nahiz tradiziorik ez bide duen, beharrezkoa da, eta ongi eratua.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu hurbilpen formarik aurkitu; ager. banakoak dira hurbiltze (SP Phil: "Zarena, Philothea, hurbiltze suerte guzien beldur, zenbat ere aphurrak baitira; eztezazula lausenguzkeriarik nihoiz ere paira zure aldean") eta urbilze (Mb IArg I: "Bidez igaro zen Jeriko zeritzan erri batetik; erri onetara urbilze berean arkitu zuen bidetik baztertua zegon itsu eskelle bat").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

hurbilpen eta konposatuak 15: B. Urkizu ("Hizkuntzalaritzaren beste hurbilpen bat da"); Baga-bigaMat ("Egin dugun lanak hurbilpen baten esanahia du"); K. Fernandez ("Gure ikerketan errealitateranzko hurbilpena bilatzean, aldagai bi baino gehiago kontsideratuko ditugu"); X. Mendiguren B. 2 ("Aski da berak jarrai dezakeen eredu bat ematea, nahiz eta haren lehen hurbilpenek batere jatorrizkoaren antzik ez izan", "Poesia lirikoaren kasuan formarekiko hurbilpen moduren bati eutsi beharra dago"); OinEntz/3 2 ("1 cm sobra denez oraindik hurbilpen bat besterik ez da", "Balio bat edo bestea aukeratzea lortu nahi dugun hurbilpen-graduak esango digu"); I. Zuazo ("Hurbilpen zientifiko bat proposatzen du prozesu analitikoaren bidetik"); J. Berruezori omenaldia ("Bere ezagupen zabalak Historiatik Bizitzara ezartzen zuen hurbilpen kezkatia eginez"); Agenda 1990 ("Hurbilpen bat egin zen ahozko literaturaren forma nagusi eta errotuetara"); Demografia 1986 2 (adib.: "Informazio horiek lortzeko, atzera-begirako hurbilpen bat erabiltzen du inkestak"); V. Huici ("1876arte, jauntxo eta merkatarien arteko elkarketa edo hurbilpenetik urrun, hauek karlista / liberal dikotomiaren muturretan egoten ziren"); Zutabe 1993 ("Glotodidaktikaren alorreko kontzeptuekiko hurbilpena egin nahi da"); ELA/STV 1992 ("ELAk jarrera irekia mantendu behar du sindikalismo abertzalearen barruan hurbilpen handiago bat bultza dezaketen ekintzen aurrean"); (h)urbiltze eta konposatuak 14: J.J. Bergaretxe ("Betidaniko urbiltzea aintzat arturik, gaurko jakintzaren aurrerapenekin uztartu nai dute"); UZEI ("Estatu kideen arteko hurbiltze bat lortu"); J. Kortabarria ("Problema askotan, hemen goiko hurbiltzerako metodoa baino zehatzagoren bat erabiltzea gogokoagoa egiten da"); N. Balluerka ("Gizarte horrentzat postulaturiko izaera nazionalezko 'ideiala'rekiko hurbiltze bat lortu nahi zuten"); B. Urkizu ("Hurbiltze honen gainean eraikitako sistemetan gauzatu beharrekoak dira"); M. Orbe ("Kanpaina honen inguruan sor zitezkeen iniziatiba, ekintza jaialdi, mobilizazio, talde ta pertsonen arteko hurbiltze, kontzientziatze... eta abarri buruzko ametsak"); M. Arrieta 3 (adib.: "Poesia azken finean, danetarako hurbiltze bat da"); J. Haritschelhar ("Egiazko hurbiltze zientifiko bat"); Eutsi/1 ("Hurbiltze adlatiboa: Iruñerantz; Donostiarantz"); GIE ("Ikastolei publiko eta doakoa izateko hurbiltze aukera [...] ematea"); G. Ansola 2 ("... aurrerapen estimagarriak eta iraunkorrak lortu behar direla elkar hurbiltze-bidean", "Elkar hurbiltze-higidura zenbaterainokoa izan den aztertuko da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

hurbilpen : AB50 1; Euskalterm 1; hurbiltze : DFrec 4; AB38 3 (hauetan h. tresna, h.-abiadura); LurE; Euskalterm 13 (hauetan h. esperimental, h.-angelu, -erreakzio, -ibilaldi, jokabide, -mugimendu, -leiar, -lente, -politika) // Ez ditugu aurkitu ap. HiztEn.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

hurbiltze : EuskHizt; HiruMila; PMuj DVC (u-); urbilpen : PMuj DVC // Ez ditugu aurkitu ap. ElhHizt; EskolaHE; Lur EG/CE eta EF/FE; Casve EF; HaizeG BF; Lh DBF; DRA.

hurbilpen 1 iz. Hurbiltzea, hurbilketa. 2 iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, hurbilpen-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, 1. adieraz bestelakoetan hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. planteamendu; ikuspegi; ikuspuntu...].

hurbilpen 143.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

hurbilpen 42.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Debekua bere horretan uztea proposatu da ingelesezko ‘approach’en eraginez ageri delako espezialitate-testuetan.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-pen/-tze.

Atzizkien araberako erabakiak

-txo leku-denborazkoetan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze/-pen.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: hurbilsko / LurE: - / ElhHizt: hurbilsko / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-xko.