Euskaltzaindiaren Arauak

AS: egur egin, egur-ikatz, egurra eman.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: egur-belar .

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

egur egin

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Euskaltzaindiaren Arauak

eguraldi mapa.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa eskainiz: eguraldi-giro .

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: EGURALDI GORRI (egualdi g. G-goi ap. Gte Erd). Problemas, dificultades, penalidades. "Izangozu orrekin egualdi gorria (G-goi)" Gte Erd 18. Gaiztoarentzat dago / egualdi gorria. Izt Po 52. Sokrate etzegoenean, bat-edo-batek zeukan egualdi gorria! Zait Plat 104. Pobriak badaukagu egoaldi gorri. Auspoa 135, 108 (ap. ELok 121). Egualdi gorriyen jabe zera zu / orrekiñ ezkontzen baza. Auspoa 116, 67 (ap. ELok 281). Egueldi gorri-gorriak ikusi zitun (AN-larr). Inza NaEsZarr 380

eguraldi gorri 1, Argia (“Teknikoki, ez da aparteko ezer liburua eta CDa argitaratzea, baina eguraldi gorria dugu…”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

eguraldi gorri 4: Iñaki Segurola 2 (“Eguraldi gorri zakarraren zeruaz beharbada (cf. ortzantz, ostots, ortzadar...)?”), Patxi Zubizarreta (“Atzo ene lau adiskide atxilotu zituen eta, Jainkoaren graziarekin, zuek eguraldi gorriagoa izango duzue...”), Pello Zabala (“Jakingo luke beste etxekoandre ilargi dontsu horrek, nondik norako martingalak dituen eta puntuan puntuko eguraldi gorri garbia ala berdotz umel trixtea egokitzen zaigun...”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta adibide gisa jasotzekoa gorri eta eguraldi formetan.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Adibide gisa jasotzekoa gorri 3 adieran eta eguraldi sarreran.

LB: 66 (Argia 4, Berria 38, DiarioVasco 1, EiTB 1, Elkar 1, Jakin 2, UEU 19); ETC: 110

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: eguraldi-mapa mapa del tiempo / Adorez: eguraldi mapa: mapa del tiempo / Labayru: 0 / NolaErran: 0. / Euskalterm: eguraldi-mapa (Geol.).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

isobara iz. Eguraldi mapa eta kidekoetan, atmosfera-presio bereko puntuak lotzen dituen lerroa. // eguraldi iz. Eguratsaren egoera. Ik. aro 2; denbora 6. Eguraldi ona, txarra, nahasia. Eguraldi beroa, hotza. Eguraldi ederra. Eguraldia aldatu egin du. Eguraldiaren berri eman. Eguraldi argibideak. Eguraldi gertakariak. Eguraldi mapa. || Bat-batean aldatu zen giroa eta bestelako eguraldia sortu.

Beste sarrera batean argitzekoa

adibide gisa arautua s.u. eguraldi.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzea proposatu da.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-mapa.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-giro.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

eguraldi sarrerari dagokion azpisarrera.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-toki.

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Euskaltzaindiaren Arauak

egurastu, egurats/egurastu, egurasten. da ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

egurastu, egurats, egurasten

Euskaltzaindiaren Arauak

egurastu, egurats/egurastu, egurasten. da ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

egurastu, egurats, egurasten

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-gile/-gin

Euskaltzaindiaren Arauak

h. egurgile.

Euskara batuan hobestekoa

Ik. egurgile

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-gile/-gin

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-gintza.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

egurgilea.

Euskaltzaindiaren Arauak

1 Ipar. eta Naf. adlag. 'egur bila'. 2 iz. 'egurra bilatzea'. 3 iz. 'egur-pila'.

Forma batek ez d(it)uen adiera(k)

1. egur bila(keta); 2. egur-pila

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-ketari.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: EGURREZKO. De leña; de ramas; de troncos. Sufrezko sua, eta are egurrezkoa ere. Ax 580 (V 372). Egurrezko sendor ta meta andi bat. Ur MarIl 30. Eman zioten itxeari edo egurrezko itxolari saiets guzietatik su ta su. Mb IArg I 313. Leizeko arkaitz bustiai, Jenobebak zeukan egurrezko gurutzeari, oroldiozko bere etzauntzari [...] begira zegoan. Arr GB 108. Zuaitzak, egurrezko anima dauka. Ag G 213. Egurrezko sutan. Arti Ipuin 38. Loi ta egurrezko etxolak. Anab Aprika 28. v. tbn. Añ GGero 367. Mde HaurB 6. De madera. "Egurrezko, qui est de bois" Dv (a no ser que se refiera a egurrezko sua vel sim.). Egurrezko ankeaz. AB AmaE 255. Jantzi zituen bere egurrezko oñetakoak. Goñi 24. Egurrezko makuloak. Ag G 178. Egurrezko armak ugari zeuden / soldaduentzat jarriyak. Tx B II 32. Langai eta izkilluak, naiz arrizkoak eta naiz ezur, adar eta egurrezkoak ziran. JMB ELG 47. Erretor-etxea mia-arazi zuen eta huna zer zuten atxeman: egurrezko gurutzeko hautsi bat, gaineko adarraz gabetua. Zerb Azk 94. Egurrezko guraize haundi pare bat. Arti Tobera 270. Ankak, egurrezkoak balira bezela nabaitu nituan. Ugalde Iltz 17. Lau epaidun arbastak edota egurrezko ziri punta-zorrotzak. "Acuto robore". Ibiñ Virgil 83. Errementariaren etxean egurrezko labana. (AN-gip). EZBB I 99. Kurpillen ardatza egurrezkoa izaten zuten. JAzpiroz 119. Sartu zituan aizkorak egurrezko maleta batean. BBarand 182

adib: egur iz. Zuhaitzaren enbor edo adar zati handia; bereziki, multzokari gisa, su egiteko erabiltzen dena. Ezaguna da "egurra" ez dela "zura". Egur birekin eginiko gurutzea. Egur batzuk surtan, eta egurren artean baba eltzea. Haritzak azala, zura, ezkurra, egurra, guztiak oso onak ditu. Pagoaren egurra, nahiz ikatza nahiz sua egiteko, onenetakoa. Egur mehe guztia maizterrarentzat. Elur-melur, ez nauk hire beldur: etxean baditiat arto eta egur. Egur zama bat. Hiru gurdi egur. Basoan egur biltzen. Egurrezko sua beroago eta indartsuago da lastozkoa baino. Egur hezearen kea. Haritz eroriari orok egur (esr. zah.).

egurrezko 763: Aizu 16, Deia 28, Elhuyar 15, Elkar 2, Consumer 74, HABE 5, Berria 311, EiTB 126, Jakin 11, Karmel 2, Argia 73, Laneki 16, Erlea 6, DiarioVasco 78.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

egurrezko 427: Berria, Herria, Xanti Iruretagoiena, Urtzi Urrutikoetxea, Sonia Gonzalez, Joseba Sarrionandia, Lopez de Arana, Joxemari Urteaga, Kolod Biguri…

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-zko bukaera duten orain arte araututako guztiei tratamendu bera emateko berraztertzeko eskatuko zaio erredakzio-taldeari. Orain beirazko, berinazko, kristalezko, urrezko, zilarrezko… sarrera dira EHn, altzairuzko, metalezko… azpisarrera; eta brontzezko, burdinazko, aluminiozko, zurezko, egurrezko… adibide. EHLk urrezko eta zilarrezko sarrera gisa jasotzekoak direla uste du (adiera automatikoa baino gehiago jasotzen dituelako), baina besteek maila berean joan beharko luketela.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH argitaratuan egurtegi : Ant Ezale 1898 ("An igaro bear izan zuen egurtegi edo estalpe batean gaiñerako gau guztia"), Prop 1906 ("Baditugu sukhalde, egurtegi, soilaru, aroztegi, zurgindegi eta bertze beharrezko atherbe berexak"), GH 1926 ("Egürtegian ama xaharra egür hausten").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

egurtegi 5: A. Lertxundi ("Begirada zabala eskaini zien bi albotako egurtegiei"), J.L. Lekunberri ("Vania, patxadaz, aizkorak zeuden egurtegira joan zen"), M. Ugarte ("Saardotegi, oillategi, artegi, egurtegi"), J.A. Ormazabal ("Azkenean egurtegian aurkitu zuen kapela"), J. Cillero ("Egurtegia hutsik zegoen").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

egurtegi : HiztEn-LurE (egurra gordetzeko lekua), Euskalterm 1 (leñera) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

egurtegi : EuskHizt (egurra gordetzeko lekua), ElhHizt (leñera, depósito de leña; maderería), HiruMila (leñera), EskolaHE (egurra gordetzeko lekua), Lur EG/CE (leñera) eta EF/FE (bûcher, endroit où est entreposé le bois de chauffage), Casve EF - HaizeG BF - Lh DBF (bûcher), DRA (1 cobertizo; 2 leñera), PMuj DVC (1 leñera, depósito de leña; 2 montón de leña; 3 maderería).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Euskaltzaindiaren Arauak

egurtu, egur(tu), egurtzen. du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

egurtu, egur(tu), egurtzen