Euskaltzaindiaren Hiztegia

Azkue Hiztegia

Azkue Hiztegia

nai (AN, B, BN-s, G, L-end, ..., R); nahi (BN, L, S)
  1. voluntad / volonté
    • Nai bako ezkontzea, nekea ta kaltea casamiento sin voluntad, trabajo y daño mariage sans volonté, travail et dommage (Refranes, 282.)
    • Ezkon ezak semea nai doanean, ta alabea al dagianean casa al hijo cuando quieras, y á la hija cuando puedas marie ton fils quand tu voudras, et ta fille quand tu pourras (Refranes, 390.)
    • Zeren hartzen dugun gogo eta borondate hura ezpaita zinezkoa; nahikundea baita eta ez nahia porque aquel deseo y voluntad que adquirimos no es formal; pues es ansia y no voluntad parce que le désir et la volonté que nous avons ne sont pas formels; car c'est de l'envie et non de la volonté (Ax. 3ª-26-9.)
    • Ene janharia da egin dezadan egorri nauenaren nahia mi comida es que haga la voluntad del que me envió ma nourriture est de faire la volonté de celui qui m'a envoyé (Har. Joan. IV-34.)
  2. (Bc) conjunción disyuntiva que significa "sea... sea" ó "ya... ya, ora... ora"
    conjonction disjonctive qui signifie "soit... soit" ou "tantôt... tantôt"
    • Nai dala doan nai alogerez edo sariz, nai eztarian nai agirian ora gratuitamente, ora mediante salario ó recompensa; sea en secreto, sea en público soit gratuitement, soit moyennant salaire; tantôt en secret, tantôt en public (Añ. Esku-lib. 117-10.)
    • Edo egiaz nai guzurraz elikatuko naiz ó con verdad ó con mentira yo me mantendré avec vérité ou avec mensonge je me maintiendrai (Refranes, 57.)
    • Nai ta galdu, jokatu daigun onezkero aunque perdamos, juguemos ya bien que nous perdions, jouons encore
    • Nai-beda enazala abrats, bear diak erosi (R) aunque no soy rico, tengo que comprarlo bien que je ne sois pas riche, je dois l'acheter
    • Nai ta ez (B), nai ta nai ez (AN, B,G), nahi edo nahi ez (Har.) quiera que no, forzosamente qu'il le veuille ou non, forcément
  3. (Bc) flexión verbal del auxiliar en subjuntivo / flexion verbale de l'auxiliaire au subjonctif
    • Etorri nail̃a que venga yo que je vienne
    • Eldu naiñeko para cuando llegue yo pour quand j'arrive
  4. (B-b-mu) soy, tengo / je suis, j'ai
    • ¿Nor nai? ¿quién soy? qui suis-je?
    • Neu nai yo soy je suis
  5. (L) aspirante, pretendiente / aspirant, prétendant
    • Ganis̃ek errege-nahi bat lagundu du, imperadore nahi bat orobat lagunduko zuen Ganis̃ ha servido á un aspirante á rey, lo mismo hubiera servido á un aspirante á emperador Ganich a servi un aspirant roi, de même il aurait servi un aspirant empereur (Dasc. Atheka. 173-16.)
    • ¡Nahi badu ba! (BN, ...) frase que equivale á "de todas maneras, como quiera que sea, en ultimo caso" locution équivalant à "de toutes manières, n'importe commet, après tout"
© Euskaltzaindia
© Aplikazio informatikoaren gainean Aurten Bai Fundazioa.
Eskubide guztiak erreserbatuta.

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Es bueno saber que cada vez que gastas una moneda para tu placer culpable, ayudas a alguien que lo necesita. Ice Casino es conocido por sus generosas campañas benéficas en toda Europa. ¡Pero no olvides jugar responsablemente!

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.