Pertsona-izenak

- Laguntza

*: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Hizki bakarra ordezkatzeko
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Euskal Autonomia Erkidegoa - Lekuak - EODA

Euskal Autonomia Erkidegoa (-a) (Autonomia erkidegoa)

Entitatea:
Antolakuntza/Autonomia erkidegoa
Arautzea:
Euskaltzaindiaren araua 
  • vasco hiberus - (0300-0400 [1989, 1990]) DRPLV , III, 147. or. (Euskera, XXXIV (1989), 713-721)
    (...)
    Ez zen, noski, Prudentzio poeta kristau kalagurritarraren garaian horrela, zeren laugarren mendean latinez baitio: Nos Vasco Hiberus diuidit / binis remotos Alpibus / trans cottianorum iuga / trans et Pyrenas ninguidos, 'Ebro baskoiak bereizten gaitu [Erroma-tik], bi Alpeak daudela gailur kotioen atzean eta baita Pirineo elurrez beteen atzean ere', Peristephanon, 2, 537-540, eta: Bruta quondam uasconum gentilitas, 'baskoien noizbaiteko jentiltasun burugabekoa', Peristephanon, 1, 94.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRPLV

  • vasco hiberus - (0300-0400 [1989, 1990]) DRPLV , III, 186. or. (Lizarrako jardunaldiak, OV, 7. liburukian argitaratu gabe)
    (...)
    En la zona norte de Calahorra la lengua vasca no ha debido tener intensidad de uso social en época medieval. Naturalmente no parece que eso era así en la época del poeta calagurritano Prudencio, cristiano, y con toda probabilidad natural de la misma ciudad, pues el siglo IV dice en latín: Nos Vasco Hiberus diuidit / binis remotos Alpibus / trans cottianorum iuga / trans et Pyrenas ninguidos, 'El Vasco Ebro nos divide [de Roma], con los dos Alpes tras las cumbres cotias, y tras los Pirineos llenos de nieve', Peristephanon, 2, 537-540, y: Bruta quondam uasconum gentilitas, 'la en otro tiempo bruta gentilidad de los vascones', Peristephanon, 1, 94.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRPLV

  • biscaye - (1756-1815) CASS , 139

    Zer: Herrialdea (Gipuzkoa !!)
    Non: EAE
    Jatorria: CASS

  • provincias vascongadas - (1829 [1541, 1594, 1704, 1708, 1787]) CENS.CAST.XVI , Res. 387, 390, 393, 394, Ind. 399
    (...)
    NOTA. Deben añadirse las Provincias Vascongadas en la forma siguiente, segun resulta al folio 158 hasta el 170 [...] RESUMEN rectificado de la poblacion de las Provincias Vascongadas, Vizcaya, Guipuzcoa y Alava, y del Reino de Navarra, segun resulta de este Censo desde el folio 158 hasta el 170 ambos inclusive [...] Total / [ALMAS:] 340671 // RESUMEN de la poblacion de las mismas Provincias en el año de 1787 [...] Total / [ALMAS:] 535539 [...] Se añaden por las Provincias Vascongadas, que no están inclusas en dicho Censo / 208157 [ALMAS] [...] Se añaden por las Provincias Vascongadas / 208157 [ALMAS] [...] EN LAS ADICIONES [...] Resumen comparativo de la población de las provincias Vascongadas, Reino de Navarra y Corona de Aragon en fines del siglo décimosexto y en 1787 / FOL. 390
    (...)

    Zer: Eskualdea
    Non: Euskal Herria
    Jatorria: CENS.CAST.XVI

  • provincias vascongadas - (1908 [1926]) ETXK.MUG.VFR , Euskera III-IV (1926), 92. or. (2. oharra)
    (...)
    «Cuando aprovechándose de la gran cantidad de árboles que los bosques ofrecían, la mayor parte de las casas que se construían en las villas de Guipuzcoa eran de madera, y los medios para combatir el fuego se reducían a los más primitivos y rudimentarios, el peligro de que un incendio que estallase con alguna fuerza destruyese un pueblo entero, estaba muy lejos de ser exagerado. San Sebastián se quemó varias veces antes del siglo XVI, y cuando Enrique IV visitó la nobre villa vizcaína de Durango, al ver que no tenía apenas un edificio que no fuese de madera, dijo que la suerte de aquella villa estaba en manos de un loco.» Villafranca de Guipúzcoa –Monografía histórica por DON CARMELO DE ECHEGARAY, Cronista de las Provincias Vascongadas y DON SERAPIO DE MÚGICA, Inspector de Archivos Municipales de Guipúzcoa. Irún, 1908, 255 oŕ.
    (...)

    Zer: Eskualdea
    Non: Euskal Herria
    Jatorria: ETX.EEI

  • euzkadi - (1968) SATR.DI , Euskera XIII, 97. or.
    (...)
    Lengo batez emen esan bezala, -di atzizkiaz xehetasun zonbait bildu ditut, eta zuen baimenarekin irakurriko. -Di botanika atzizkia? Galdera nagusia auxe izango litzake. Au zen, izan ere, gure zuzendari jaunak eskatu zigun azterketa. // Alare, joera asko ditu atzizki onek eta banaka banaka aipatu beharra izango ditugu. [...] 7.- ABSTRACTO, NOR-GABEA // Zein edo nor-gabeko adibideak ere -di atzizkiarekin adierazi oi dira: ezagunak dira // Gizadi // gaztedi // izadi // sendi // erregedi // Euzkadi // ludi // lagundi // Eta lagunditan da gure Euskaltzaindia
    (...)

    Zer: Eskualdea
    Non: Euskal Herria
    Jatorria: SATR.DI

  • euskal herria, euskadi, país vasco - (1979 [1992]) DRPLV , IV, 102. or.
    (...)
    Eta liburu berean, De re ph., 174-181 orr., ikus "Euskal Herria fue traducido tardíamente al francés y al castellano, a éste último como (El) País Vasco", hain zuzen ere lehenago Punto y Hora aldizkarian oharrik gabe argitara emana "Euskal Herria-Euskadi-País Vasco" titulupean, "23 de agosto al 6 de septiembre de 1979"
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRPLV

  • euskadi - (1986) DRPLV , I, 174-175. or. (1-2. or.)
    (...)
    En el proyecto de Estatuto Vasco de Guernica, una vez pasado por la Moncloa, en el artículo 1º en este momento se dice: “El Pueblo Vasco o Euskal Herria como expresión de su realidad nacional y para acceder a su autogobierno, se constituye en comunidad :autónoma dentro del Estado Español, bajo la denominación de Euskadi o País Vasco, de acuerdo con la Constitución y con el presente Estatuto, que es su norma institucional básica. Como es sabido este texto ha sido aprobado por la Comisión Constitucional con las modificaciones de redacción propuestas, habiendo permanecido sin cambio alguno las supuestas correspondencias Pueblo Vasco = Euskal Herria, por una parte, y Euskadi = País Vasco, por otra, a pesar de que en su día la Academia de la Lengua Vasca, por unanimidad de sus miembros de número asistentes a una sesión académica celebrada en Bayona, se dirigió oficialmente a las instancias pertinentes en dicha materia, señalando que Euskal Herria corresponde al castellano País Vasco, y que por dicha razon debía incluirse en el texto estatutario con el mismo valor que Euskadi, de acuerdo con la tradición.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: DRPLV

  • euskal herriko autonomi elkartea: comunidad autónoma del país vasco - (1994) KINT.EF , Euskera, XXXIX (1994, 3), 1. zerr., 1367. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: KINT.EF

  • país vasco-euskadi - (1995) DRPLV , V, 408. or.
    (...)
    Eta azkenik soneto bat entzun gabe ez zaituztet agurtuko. // Euskal Herri gurea Trinitatea // mysterioz bezala: hiru pertsonak // aurpegia desberdin, euskal gizonak // bakarra den herrian borondatea. // Nafarroa hegoan gogoz betea. // Zuberoa Lapurdik izena alfer, // Frantziako legean ez dira ezer, // Atlantiko aldean sendo katea. // País Vasco-Euskadi azalez eder, // lehen hiru zirenak estatutu bat, // badakarkigu kemen borrokarier. // Etsaiak baitu mytho fetitxezko bat // orain hirutan gaude zazpitarikan. // Guk triangulu traketsa t'euskaldunok bat. // Gure trianguluaren hypotenusa zein den biz argitu. Hala biz, eta agur guztioi
    (...)

    Zer: Autonomia erkidegoa
    Non: Euskal Herria, Espainia
    Jatorria: DRPLV

  • euskal autonomia erkidegoa (komunitate autonomoa, autonomi(a) elkartea) - (1995) DRPLV , V, 133-134. or.
    (...)
    En la reunión de la Academia de la Lengua Vasca celebrada en Usurbil el 29 de septiembre último me encontré con la desagradable sorpresa de que, no habiéndose enviado previamente a los académicos ninguna propuesta concreta sobre el tema a tratar: "1.2. Comunidad (Autónoma, Foral, eta abar) izenen euskal ordainak finkatzea", se saliera, con urgencias fuera de lugar por parte de alguien basadas en posibles filtraciones de asuntos al parecer ultrasecretos cuasiestatales, con una resolución sobre la cuestión en los siguientes términos: Foru Erkidegoa por una parte, y Euskal Autonomia Erkidegoa por otra. // La propuesta de Erkidegoa la oí por primera vez en la reunión, e ignoraba absolutamente que se fuera a plantear tal como se hizo. Se nos repartió, por otra parte, un trabajo de tres páginas de Patxi Zabaleta titulado "Foru Kumunitate" ala "Komunitate Forala" deiturei buruz, el cual no se tomó en consideración. En él se defiende, con base en precisiones jurídicas y de otro orden, que Komunitate Forala sería una forma más correcta que Foru Komunitatea. // Yo me apresuré a decir que estaba de acuerdo con Patxi Zabaleta y a pedir que constase en acta mi opción en favor de Komunitatea, y mi absoluto desacuerdo con la propuesta de Erkidegoa [1. oin oharra: Ya para la reunión de la Academia del 31 de marzo de 1995 escribí lo siguiente dirigiéndome a la misma: "Komunitate autonomoa erabili behar dela deritzat Autonomi Elkartea baino egokiago. Hala adierazi nuen in voce Bilbon otsailaren 24-an eginiko Euskal Akademiaren batzarrean. Gainera Autonomi Elkartea erabiltzekotan zergatik ez Autonomia Elkartea, norbaitek erran zuenez?", y continuaba mi discurso en esa línea. // Por otra parte Komunitate Autonomoa se emplea en la traducción del Estatuto de Autonomia publicada por Eusko Kontseilu Nagusia en la época inicial]. Dije además que el sistema de Comunidades autónomas no era una creación nuestra exclusivamente, sino del conjunto del Estado español, y que por ello mismo la forma en lengua vasca no debía en principio alejarse de la oficial, que es la castellana
    (...)

    Zer: Autonomia erkidegoa
    Non: Espainia
    Jatorria: DRPLV

  • Euskal Autonomia Erkidegoa - (1995) ARAUA.045 , Euskera, XL (1995, 2-3), 940. or.
    (...)
    Bada hor oso ongi egokitzen den tradizio handiko hirugarren hitz bat, erdarazko komunitate eta zabalegia den elkarte hitzez bestelakoa: erkidego da hitz hori, Espainiako Konstituzioaren itzulpenean ere esanahi honekin erabili izan dena (komunitate politikoa adierazteko) eta arazoa konpon lezakeena. Hitz honek bereiziko lituzke eguneroko elkarte arruntak eta politika mailakoak. Hortaz, hitz hau erabili beharko litzateke elkarte hitzaren ordez komunitate politikoa oro har adierazteko
    (...)

    Zer: Autonomia erkidegoa
    Non: Euskal Herria (errege-erreginak; herrialdeak)
    Jatorria: ARAUA.045

  • Euskal Autonomia Erkidegoa (Euskadi) - (2006) ARAUZ.032bis , 2. or.
    (...)
    Euskadi / País Vasco (erdal izen ofiziala). Oharra: Euskarazko izen ofiziala, 1979ko abenduaren 18ko 3/1979 Lege Organikoaren arabera, Euskadi zein Euskal Herria da. Euskaltzaindiaren 139. arauaren arabera, Euskal Herria Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa (Beherea eta Garaia) eta Zuberoa batera izendatzeko izena da.
    (...)

    Zer: Autonomia erkidegoa
    Non: Espainia
    Jatorria: ARAUZ.032bis

  • euskal autonomia erkidegoa: comunidad autónoma del país vasco / euskadi - (2006) E.EUS.ESP2 , Euskera, LI (2006, 2), 1082. or. (32. arau berritua, 2)
    (...)
    Autonomia-erkidegoak euskal izenaren hurrenkeran.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.ESP2

  • Euskal Autonomia Erkidegoa (-a) - (2008) ARAUZ.154 , Euskera, LIII (2008, 1), 186. or.
    (...)
    País Vasco / Euskadi (gaztelania); Pays basque (frantsesa); Basque Country (ingelesa); Jatorrizkoak: País Vasco / Euskadi (Comunidad Autónoma del País Vasco). Oharrak: Gogoan izan a letraz amaitutako leku-izen baten eskuinean (-a) agertzeak adierazten duela leku-izenaren amaierako a letra artikulua dela, ez dela berezkoa. Beraz, nongo, nondik, nora, noraino, norantz kasuetan deklinatzen denean, galdu egiten du artikulua. Adibidez, Milanerria, Milanerriak, Milanerriari, Milanerriarekin… eta Aostako Harana, Aostako Haranak, Aostako Haranari, Aostako Haranarekin…, baina Milanerriko (eta ez *Milanerriako); Milanerritik, Milanerrira, Milanerriraino, Milanerrirantz eta Aostako Haraneko (eta ez *Aostako Haranako); Aostako Haranetik, Aostako Haranera, Aostako Haraneraino, Aostako Haranerantz; baita partitiboan eta prolatiboan ere: Milanerririk, Milanerritzat eta Aostako Haranik, Aostako Harantzat. (non kasuan, berriz, jokabidea bikoitza da: leku-izena bokalez bukatzen bada, ez du galtzen: Milanerrian. Kontsonantez bukatzen bada, galdu egiten du: Aostako Haranean). Halaber galtzen du artikulua ondoan beste determinatzaile bat edo adjektiboa daramanean: Milanerri osoan, Milanerri maitea, Erdi Aroko Aostako Haran hura (eta ez *Milanerria osoan, *Milanerria maitea, Erdi Aroko Aostako *Harana hura). Antzera gertatzen da pluralean ere: ak letra-multzoaz amaitutako leku-izen baten eskuinean (-ak) agertzeak adierazten du leku-izena pluralezkoa dela. Beraz, kontuan hartu behar da hori deklinatzeko orduan edo beste determinatzaile edo adjektibo bat daramanean. Markak leku-izena, adibidez, honela deklinatzen da: Markak, Markek, Markei, Marketan, Marketatik, Marketara, Markekin…nire haurtzaroko Marka haiek, Marka maiteak, e.a.
    (...)

    Zer: Eskualde historikoa
    Non: Espainia
    Jatorria: ARAUZ.154

  • c[omunidad] a[utónoma] del pais vasco - (2009) MTNA100 , 540/4740-4760

    Zer: Autonomia erkidegoa
    Non: Espainia
    Jatorria: MTNA100

  • Euskal Autonomia Erkidegoa (-a) - (2021) ARAUA.154 , 13. or.
    (...)
    País Vasco / Euskadi (gaztelania); Pays basque (frantsesa); Basque Country (ingelesa); Jatorrizkoak: País Vasco / Euskadi. Oharrak: izen ofiziala: Euskal Autonomia Erkidegoa / Comunidad Autónoma del País Vasco. Gogoan izan a letraz amaitutako leku-izen baten eskuinean (-a) agertzeak adierazten duela leku-izenaren amaierako a letra artikulua dela, ez dela berezkoa
    (...)

    Zer: Eskualdea
    Non: Espainia
    Jatorria: ARAUA.154

  • Euskal Autonomia Erkidegoa (Euskadi) - (2024) ARAUA.032 , 4.or.
    (...)
    Erkidegoaren erdal izena: Euskadi / País Vasco. Hiriburuaren euskal izena: Gasteiz. Hiriburuaren izen ofiziala: Vitoria-Gasteiz. Herritar izena: Euskal Autonomia Erkidegoko. Oharra: Euskarazko izen ofiziala, 1979ko abenduaren 18ko 3/1979 Lege Organikoaren arabera, Euskadi zein Euskal Herria da. Euskaltzaindiaren 139. arauaren arabera, Euskal Herria Araba, Bizkaia, Gipuzkoa, Lapurdi, Nafarroa (Beherea eta Garaia) eta Zuberoa batera izendatzeko izena da. De factoko hiriburua. Autonomia-estatutuak ez du hiriburu ofizialik izendatzen.
    (...)

    Zer: Autonomia-erkidegoa
    Non: Espainia
    Jatorria: ARAUA.032

 

  • Euskadi (alonimoa)
  • Euskal Herriko Autonomia Erkidegoa (osatua)
  • Euskadi, Comunidad Autónoma Vasca, …del País Vasco (ofiziala)
  • País Vasco, Euskadi, Comunidad Autónoma del País Vasco (gaztelania) (bertakoa)
  • País Vasco, Euskadi (gaztelania)
  • Pays basque (frantsesa)
  • Basque Country (ingelesa)
UTM:
ETRS89 30T X.530913 Y.4758151
Koordenatuak:
Lon.2º37'10"W - Lat.42º58'35"N

Kartografia:

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper