Arzimisgaraia - Lekuak - EODA
Arzimisgaraia (-a) (Etxea)
-
arcemisgaray -
(1505 [2000])
ORP.MAISMED , V. kap., 228. or.
Zer: Etxe noblea
Non: Hazparne
Jatorria: ORP.MAISMED -
arcimisgaraya -
(1835)
IP.KAT.Z , --
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
arzimízgaraya -
(1981)
IGNF.25 , 1344 ouest
Zer: Etxea
Non: HAZPARNE
Jatorria: IGNF.25 -
arzimizgarai -
(1983)
ORP.MMPB , --
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
garaia -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Zer: Oikonimo-osagaia
Non: --
Jatorria: DRPLV -
arzimizgarai -
(2000)
ORP.MAISMED , V. kap., 228. or.
Zer: Etxe noblea
Non: Hazparne
Jatorria: ORP.MAISMED -
b. de saut -
(2000 [1247])
ORP.MAISMED , I. kap., 18. or. [L. d'Or Bay., II (adj. 278-279)]
(...)
1247, n°II aux Adjonctions au Livre d’Or (p. 278-279), texte en gascon: engagement de toute la dîme de la mayson de Saut (“Zaldu” la principale maison noble du lieu souvent citée) e de tote la parropie de Ahezbarrene (forme étymologique hypercorrective: “la paroisse de Hasparren”) auprès du chanoine de la cathédrale P. de Livarren (forme altérée de “Iribarren”: peut-être pour “Libarrenx” en Soule ou d’autres lieux et maisons) par Arnaut de Saut, seigner de Saut, à l’exception de trois maisons, qui “sont la mayson de Sen Johan, e Bassoign, e Burgussaign où il ne prend pas la dîme”: ces trois maisons sans doute nobles ou tout au moins intégralement franches sont “Saint-Jean” (noble puisqu’elle porte le vocable de la paroisse), “Ibasunia” écrit Bassu en 1249 et Burguzain. Les garants que Saut a donnés “selon le for de la terre” sont en Johan de Saut seigner d’Ahaitze (maison noble Haitz d’Ustaritz) et n’Ar. A. de Naubeys (à Arcangues), et parmi les témoins en B. de Saut, seigner de Hirinberri (“Iriberri” à Ustaritz, ou peut-être maison noble de Cize) et Auger de Saut son frère, en P. seigner de Laxague (sans doute la maison noble de ce nom à Asme). La parentèle du seigneur de Saut (frères ou proches) occupe une bonne place dans cette liste
(...)Zer: Lekukoa [jauregia]
Non: Hazparne
Jatorria: ORP.MAISMED -
arcemisgaray -
(2000 [1505])
ORP.MAISMED , III. kap., 125. or. [Mais.Sare]
(...)
ihi “jonc” a fait divers toponymes, le plus souvent par le dérivé ihitze “jonchaie” (homonyme de ihitz “rosée” avec lequel il peut être confondu: voir plus haut): en Labourd à Saint- Pée 1249 isça, Saint-Pierre-d’Irube 1249 hytsa, en Soule ihitzsse(a) à Sauguis et Aussurucq, 1412 ihizce à Aïnhice; pour d’autres formation la Soule offre encore ihigona à Arrast, très proche de 1300 ihune d’Uhart-Cize, ihigue à Etcharry, yhistoe à Montory; c’est sans doute la même base qui fait le nom d’Iholdy 1249 hyhout et celui de la maison ihult urruthie de Domezain; ce doit être encore le premier élément des noms 1306 yburueta de Hosta, 1366 ynhabarr d’Uhart-Cize, 1412 inhavarrtyri de Saint-Martin d’Arbéroue; une variante imi- à partir d’une base *inhi d’où procède aussi ihi explique le nom de Lasse 1350 ymizcoyz, et peut se trouver dans le nom de Hasparren 1505 arcemisgaray; à Ustaritz le nom de la maison noble 1233 juncars correspondant gascon exact de ihitze apparaît toujours, en raison de sa notoriété officielle ou autrement, en version romane; à Lantabat 1249 çepurua peu explicable a pu être fait par mécoupure d’un terme initial comme ihitze; le nom mixain de Gabat cité dans le Cartulaire de Sorde en 1147 en écriture latinisante (f pour h) forcius de fingue et rétabli en 1551 ihingoie procède semble-t-il de *inhi
(...)Zer: Etxea
Non: Hazparne
Jatorria: ORP.MAISMED -
arcemisgaray -
(2000 [1505])
ORP.MAISMED , III. kap., 173. or. [Mais.Sare]
(...)
noms de sens inconnu et sans doute archaïques [...] à Hasparren 1505 arcemisgaray maison noble a un premier élément peu clair (harri “pierre” et zimizt “éclair” ne sont guère viables), et de même 1249 hiluar (l’actuel “Elhuyarte” n’éclaire que le dernier élément), 1249 hiharat étant peut-être pour eiharat(he)
(...)Zer: Jauregia
Non: Hazparne
Jatorria: ORP.MAISMED -
arcemisgaray -
(2000 [1505])
ORP.MAISMED , III. kap., 126. or. [Mais.Sare]
(...)
arzi(-) dans 1336 arciat actuellement “Artzitia” à Saint-Michel, et 1505 arcemisgaray à Hasparren
(...)Zer: Etxea
Non: Hazparne
Jatorria: ORP.MAISMED -
artzemizgaraia -
(2004)
IGNF.TDAT , 1344
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
artzainbizkaia (-a) -
(2005)
IP.TOP.IKER , LLAP
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
arzimisgaraia (-a) -
(2006)
IP.TOP.IKER , BBAP
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
arzimisgaraia (-a) (sin.- artzainbizkaia (-a)) -
(2008)
IP.TOP.IKER , 8010
(...)
64256 udal-kodea IGNFren arabera. IGNF Generikoa: ECAR: Hameau, gpe d'habit°, habit° isolée, maison forest. IGNF UTM X: 30239; UTM Y: 12729
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER
- artzainbixkaai - (2005) [IP.TOP.IKER]
- artzainbixkaaia - (2005) [IP.TOP.IKER]
- artzainbixkaaitik - (2005) [IP.TOP.IKER]
- Artzainbizkaia (-a) (alonimoa)
- Artzemizgaraia (ofiziala)
- Artzemizgaraia (frantsesa)
Lege-testua
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
