Hiriartea - Lekuak - EODA
Hiriartea (-a) (Etxea)
-
firiart forcius guill. de_ -
(1249 [1966, 2011])
NAN.C , 194 [IKER.27, 25. or. (Briscous)]
(...)
firiart Forcius Guill. de_, 1249 (Archiv-Nav.194), Hiriartia, quartier Aguerre Zelhay
(...)Zer: Gizonezkoa
Non: Beskoitze
Jatorria: IKER.27 -
iriart garcia arnalt d’_ -
(1249 [1966, 2011])
NAN.C , 193 [IKER.27, 75. or. (Indétermines Labourd)]
(...)
iriart Garcia Arnalt d’_, 1249 (Archiv-Nav.193), Hiriartia
(...)Zer: Gizonezkoa
Non: Lapurdi
Jatorria: IKER.27 -
isbarra lapus periz de_ -
(1249 [1966, 2011])
NAN.C , 193 [IKER.27, 75. or. (Indétermines Labourd)]
(...)
isbarra Lapus Periz de_, 1249 (Archiv-Nav.193), Hiriartia
(...)Zer: Gizonezkoa
Non: Lapurdi
Jatorria: IKER.27 -
firiart -
(1249 [2000])
ORP.MAISMED , V. kap., 219. or.
Zer: Etxea
Non: Beskoitze
Jatorria: ORP.MAISMED -
hiriartsahar -
(1835)
IP.KAT.Z , --
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
hiriartia -
(1966 [2011])
IKER.27 , 25. or. (Briscous)
(...)
firiart Forcius Guill. de_ [...] Hiriartia, quartier Aguerre Zelhay
(...)Zer: Etxea
Non: Beskoitze
Jatorria: IKER.27 -
hiriartia -
(1966 [2011])
IKER.27 , 75. or. (Indétermines Labourd)
(...)
iriart Garcia Arnalt d’_ [...] Hiriartia
(...)Zer: Etxea
Non: Lapurdi
Jatorria: IKER.27 -
hiriartia -
(1966 [2011])
IKER.27 , 75. or. (Indétermines Labourd)
(...)
isbarra Lapus Periz de_ [...] Hiriartia
(...)Zer: Etxea
Non: Lapurdi
Jatorria: IKER.27 -
hiriartea -
(1970)
IP.KAT.B , --
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
hiriartéa -
(1981)
IGNF.25 , 1344 ouest
Zer: Etxea
Non: BESKOITZE
Jatorria: IGNF.25 -
hiriarte -
(1983)
ORP.MMPB , --
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
arte -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Zer: Oikonimo-osagaia
Non: Euskal Herria
Jatorria: DRPLV -
hiriarte -
(2000)
ORP.MAISMED , V. kap., 219. or.
Zer: Etxea
Non: Beskoitze
Jatorria: ORP.MAISMED -
iriarte -
(2000)
ORP.MAISMED , III. kap., 90. or.
(...)
Le mot iri qui nomme des centaines de maisons avec son sens premier de “domaine rural” avant de prendre celui de “ville, agglomération” avec la même évolution sémantique qui fait passer de la villa romaine à la “ville” romane, reconnaissable dans des noms comme iriarte, irigarai, irigoien, iriberri etc. a subi deux changements: 1° très généralement en domaine navarro-labourdin le changement consonantique assez commun en basque en a fait des noms commençant par idi- qui est “bœuf” en basque, ce qui fait que, à première vue, ces noms sont incompréhensibles, alors qu’ils le sont devenus déjà par rapport au sens moderne “ville” de iri, lorsqu’ils nomment, assez souvent, des maisons et domaines isolés et éloignés des agglomérations; 2° en domaine souletin le même élément est devenu i(h)a- pour faire iabarne, iagonia, iagay pour les médiévaux iribarren, irigoien, irigarai etc. L’altération, généralement née au cours des deux ou trois derniers siècles, touche bien d’autres bases lexicales très ordinaires
(...)Zer: Oikonimoa, deitura
Non: Euskal Herria
Jatorria: ORP.MAISMED -
iriarte -
(2000)
ORP.MAISMED , III. kap., 162. or.
(...)
ces qualifiants diffèrent beaucoup par leur fréquence, au profit du premier: arte “intermédiaire” en qualifiant, “position intermédiaire, intervalle” comme substantif qui forme le plus grand nombre de noms par endroits avec iriarte, bidarte ou etxarte (voir ci-dessus), alternant avec les notions de hauteur aussi bien que d’écart etc, ce qui fait que le même lieu peut comporter des séries fournies comme 1350-1412 echegoyen, etchabehere, irigoyen behere, yribarren, yriart à Ahaïce ou echegoyen, echenyque, echevarren, iriart à Iriberry en Ossès, indart, vidart, elgart, goyheneche, yriart, aynciartea à Oticoren d’Occos etc.; arte est très rarement antéposé et l’on peut supposer alors le paronyme arta “chêne-vert, buisson” (voir ci-dessus les noms botaniques): arteche à Aroue, artaxete à Barcus, artapiete à Chéraute, artaberro à Ibarolle
(...)Zer: Etxe-izenak
Non: Euskal Herria
Jatorria: ORP.MAISMED -
iriarte -
(2000)
ORP.MAISMED , IV. kap., 187. or.
(...)
Composés à complément postposé [...] avec arte “intervalle, lieu intermédiaire” le mot iri “domaine, ville” est toujours antéposé, formant le très répandu iriarte qui est en principe “domaine intermédiaire”, bien que la composition avec arte substantif support de composition au sens de “lieu intermédiaire de la ville, du hameau” ait pu intervenir dès l’époque médiévale pour les fondations les plus tardives (voir le chapitre III); mais etxe a hérité des deux structures: même si le plus courant est etxarte “maison intermédiaire, située au milieu (d’un groupe de maisons, d’un espace entre deux ou plusieurs points fixes etc.)”, le même qualifiant est antéposé, en Soule seulement où le modèle habituel est de loin le plus répandu (plus d’une vingtaine de maisons au Censier), dans arteche à Aroue, artaxete (avec suffixe locatif et assimilation vocalique) à Barcus
(...)Zer: Etxe-izena
Non: Euskal Herria
Jatorria: ORP.MAISMED -
firiart -
(2000 [1249])
ORP.MAISMED , I. kap., 24. or. [Enquête]
(...)
A Briscous: Garat, Firiart, Hiriague, Hirumberri, Guerre, Olhatse pour Garate, Hiriarte, Harriaga, Hiriberri, Agerre, Olhatz
(...)Zer: Etxea
Non: Beskoitze
Jatorria: ORP.MAISMED -
iriart -
(2000 [1306])
ORP.MAISMED , I. kap., 37. or. [Comptos]
(...)
Les frais de justice nomment en Cize, parmi d’autres perdants [...] iriart (nombreuses maisons)
(...)Zer: Etxe ugariak
Non: Nafarroa Beherea
Jatorria: ORP.MAISMED -
hiriartia -
(2004)
IGNF.TDAT , 1344
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
hiriartea (-a) -
(2005)
IP.TOP.IKER , LLAP
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
hiriartea (-a) -
(2006)
IP.TOP.IKER , BBAP
Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER -
hiriartea (-a) -
(2008)
IP.TOP.IKER , 6962
(...)
64147 udal-kodea IGNFren arabera. IGNF Generikoa: ECAR: Hameau, gpe d'habit°, habit° isolée, maison forest. IGNF UTM X: 30306; UTM Y: 13597
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IP.TOP.IKER
- hiriartia - (2005) [IP.TOP.IKER]
- Hiriartia (ofiziala)
- Hiriartia (frantsesa)
Lege-testua
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
