Subjuntiboa nola egiten da eskatu aditzarekin: eskatu diote etor dadila ala eskatu diote etor dadin? Eta proposatu, gomendatu eta aholkatu aditzekin?
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, joskera > aditz-joskera, perpausa > osagarriak
Onargarria al da Mutikoa uretara bota zen esaldia? Izan ere, Labayru Hiztegiak dioenez, "bota, da, dau: echar(se), tirar(se), arrojar(se), lanzar(se)" erabil daiteke.
Zalantza-mota:
lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenordainak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak
Zein da zuzena: eskerrak etorri dela ala eskerrak etorri den?
Zalantza-mota:
sintaxia > esapideak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak > menderagailuak, joskera > esapideak, perpausa > harridura
Nahitaezkoa al da bait- edo -(e)n eranstea aditzari zeren edo zeren eta lokailuarekin?
Zalantza-mota:
sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
afixuak > atzizkiak, hitzak > menderagailuak, joskera > diskurtso-markatzaileak, perpausa > kausa
Zuzena al da zeren soilik erabiltzea, zeren eta erabili ordez?
Zalantza-mota:
lexikoa > orokorra, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak > galdetzaileak, joskera > diskurtso-markatzaileak, perpausa > kausa
Badakit okerrak direla *Ez duzu zertan etorri beharrik eta *Ez daukat zu zertan engainatzen ibili beharrik esaldiak, baina zuzenak al dira Ez duzu zertan etorri behar eta Ez daukat zu zertan engainatu behar esaldiak?
Zalantza-mota:
morfologia > mugatzaileak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak, hitzak > determinatzaileak, joskera > aditz-joskera, lokuzioak/kolokazioak
Zuzena al da Eskerrak etorri zarena! egitura? Euskaltzaindiaren Hiztegian eskerrak hitza begiratuz gero, Eskerrak (...) -en! eta Eskerrak (...) -ela! ageri dira, baina Eskerrak (...) -ena! ez.
Zalantza-mota:
sintaxia > esapideak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak > menderagailuak, joskera > esapideak, perpausa > harridura
Zuzena al da Hori gezurra esatea bezala da esaldia, ala Hori gezurra esatea bezalakoa da behar luke?
Zalantza-mota:
sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak > adjektiboak, hitzak > kalko baztergarriak, joskera > kalko baztergarriak, perpausa > konparazioa
Beharrezkoa al da ezen lokailuari bait- eranstea?
Zalantza-mota:
sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak, hitzak > menderagailuak, joskera > diskurtso-markatzaileak, perpausa > kausa, perpausa > osagarriak
Zalantzarik ez dut forma hauen zuzentasunaz: ezkondu delako berria, hori gaizki dagoelako ustea oso zabaldua dago; baina ez dakit beste hauek zuzenak ote diren: zerbait larria gertatu den susmoa dut, ordainduko ez didaten beldur naiz, hemengoa den seinale…
Zalantza-mota:
morfologia > kalko baztergarriak, lexikoa > orokorra, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak > izenak, hitzak > menderagailuak, joskera > kalko baztergarriak, perpausa > osagarriak