Gendule - Pertsona-izenak - EODA
Gendule
Erdi Aroko euskal izena. Iruñerrian Guendule Sanz ageri da 1002. urtean. Nafarroako herri baten baino gehiagoren izena den Gendulain toponimoaren oinarrian dago. Erdarazko baliokidea Centol dela dirudi. Azken hau ageri da Lizarran (Nafarroa) 1366an, Pascoal Çentol, eta Seguran (Gipuzkoa) 1453an Çentol Peres de Oria. Aldaera: Gindul.
-
gendulli -
(0952 [1930, 1956])
SERR.CSMC , 48 [M.IFOV, Emerita, 24, 181-282. or.]
(...)
Se Sonorizan tras nasal o l: [...] Antr. Gendulli (año 952, CSM 48, Ál.; FHC III, 14, de illa defesa, año 964); Guendulain (Nav.), en 1092 Gentulain, en 1099 Guetulain < Centullus. El antr. Centolle está abundantemente representado en el CSM
(...)Zer: Antroponimoa
Non: Araba
Jatorria: M.IFOV -
gendulli -
(0964 [1910, 1956])
SERR.CARD , 14. or. [M.IFOV, Emerita, 24, 182. or.]
(...)
Antr. Gendulli (... FHC III, 14, de illa defesa, año 964)
(...)Zer: Antroponimoa
Non: Cardeña
Jatorria: M.IFOV -
guendule sanz -
(1004 [1881])
CIERB.IABAL2 , F.230 [LU.NOBDP, II, 156. or.]
(...)
cartulaire de Leyre [...] fº 230, Santio Guendul-iz, Sancio Gentul-iz, Guendule Sanz (ch. de 1004)
(...)Zer: Gizona
Non: Leire
Jatorria: LU.NOBDP -
GUENTUL -
(1046 [1994])
IRI.PIENE , 273 or.
(...)
4.55. GUENTUL > GUENDUL / GUENDULE: Sancius Guentuliz, (1064, Leyre, f. 222); Sancio Guenduliz, (1046-1051, Leyre, f. 222); Eneco Genduleiz [sic], (1052, Leyre, f. 192, eta 1095, f. 112). Latinezko Quintulus, -i, anthroponymoan du jatorria, euskaldunen arteko Phonetikazko aztarrenak ere erakusten dituela. Femeninoa Quintula, -ae, zen, baina ez dut horren ondokorik dokumentatu. [...] Beste zenbait izen XIV mendea baino lehen Nafarroan agertzen direnak (laugarren zerrenda)
(...)Zer: pertsona izena
Non:
Jatorria: IRI.PIENE -
GUENDULE -
(1052 [1994])
IRI.PIENE , 273 or.
(...)
4.55. GUENTUL > GUENDUL / GUENDULE: Sancius Guentuliz, (1064, Leyre, f. 222); Sancio Guenduliz, (1046-1051, Leyre, f. 222); Eneco Genduleiz [sic], (1052, Leyre, f. 192, eta 1095, f. 112). Latinezko Quintulus, -i, anthroponymoan du jatorria, euskaldunen arteko Phonetikazko aztarrenak ere erakusten dituela. Femeninoa Quintula, -ae, zen, baina ez dut horren ondokorik dokumentatu. [...] Beste zenbait izen XIV mendea baino lehen Nafarroan agertzen direnak (laugarren zerrenda)
(...)Zer: pertsona izena
Non:
Jatorria: IRI.PIENE -
ane [sic] cendul -
(1110- [1873])
RAY.SORDE , LXV. dok., 53. or.
(...)
Et dedit fidiatores dompnus abba Ane Cendul [4. oharra, 54. or.: Aner Centulle (...)] et Bras Lub
(...)Zer: Fidatzailea
Non: Sorde
Jatorria: RAY.SORDE -
guendulus -
(1945)
IRI.LVATM , 30. par., 35. or.
(...)
cfr. en la toponimia navarra Guendulain, cuatro lugares según Caro Baroja, Materiales, p. 72, lo que supone una variante vasquizante Genduli, -Caro Baroja señala Guendulus en Alava-
(...)Zer: Antroponimoa
Non: Araba
Jatorria: IRI.LVATM -
centullus, centolle -
(1956)
M.IFOV , 181-182. or.
(...)
Se Sonorizan tras nasal o l: [...] Antr. Gendulli (año 952, CSM 48, Ál.; FHC III, 14, de illa defesa, año 964); Guendulain (Nav.), en 1092 Gentulain, en 1099 Guetulain < Centullus. El antr. Centolle está abundantemente representado en el CSM
(...)Zer: Antroponimoa
Non:
Jatorria: M.IFOV -
genduleiz, genduliz, gentuliz (< gendul(e) ‘centol’) -
(2000)
SAL.STAIN , 127. or.
(...)
En otras ocasiones la forma con sibilante final únicamente la documentamos como patronímico, mientras que la forma en -ain da o daba nombre a alguna localidad: Akutiz (patronímico) / Akotain, Akutain (despoblado del valle de Longida; Akotain era, además, el nombre de una casa de Viscarret / Gerendiain en 1796 [12. oharra: Protocolo de Auritz (Burguete), carpeta nº 42 (J. J. Aquerreta)]) sobre *Akut (Acutus era, al parecer, nombre conocido en la Edad Media), Eriziz (patronímico) / Eriztain (despoblado de Orba), tal vez sobre Eritz ‘Félix’, Genduleiz, Genduliz, Gentuliz (patronímicos) / Gendulain (existen cuatro localidades navarras con este nombre. Cf., además, el topónimo Gendulaga de Esnotz, 1789 [13. oharra: Ibíd. [Protocolo de Auritz (Burguete), carpeta nº 42 (J. J. Aquerreta)]]) sobre Gendul(e) ‘Centol’, Sansoiz (patronímico) / Santsoain, Antsoain (localidades de Navarra) sobre Santso, Antso ‘Sancho’, Zuritz (patronímico) / Zuriain (localidad de Esteribar) sobre Zuri ‘Blanco’...
(...)Zer: Deitura patronimikoak
Non:
Jatorria: SAL.STAIN -
gendule (giz.) -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 122
(...)
Erdi Aroko euskal izena. Iruñerrian Guendule Sanz ageri da 1002. urtean. Nafarroako herri baten baino gehiagoren izena den Gendulain toponimoaren oinarrian dago. Erdarazko baliokidea Centol dela dirudi (Pascoal Çentol, Lizarra, 1366, Çentol Peres de Oria, Segura, 1453). Aldaera: Gindul. // Nombre vasco medieval. En la Cuenca de Iruñea / Pamplona se documenta Guendule Sanz en el año 1002. Tenemos esta denominación en la base de Gendulain, nombre de varias localidades de Navarra. Su equivalente romance parece ser Centol (Pascoal Çentol, Lizarra / Estella, 1366, Çentol Peres de Oria, Segura, 1453). Variante: Gindul.
(...)Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
