Leku-izenak

(...)
ayala/aiara
(...)

(...)
086-27 132
(...)

(...)
Caserío Mendico de Arduri. [Barrios] Menagaray (Ayala)
(...)

(...)
086-27 132
(...)

(...)
AYALA/AIARA
(...)

(...)
AYALA/AIARA
(...)

(...)
AYALA/AIARA
(...)

(...)
Etxea / Casa: ED50 30T X.493069, Y.4772068, alt. 270 m. // Peregaña mendiaren iparraldeko muino baten magalean bakarturik dagoen etxea da, Menagaraiko gune nagusiaren mendebaldean. Hartara heltzeko, A-624 errepide nagusiko adar bat hartu behar da Menagarai igaro ondoren eta Lantenorako norabidean goazela, hain zuzen ere Iturribarria auzoaren azpian doi eta 51. puntu kilometrikoa baino apur bat lehenago. // Baserria dagoen mazelari Mendikoárduri edo Mendiko(ú)rduli(z) esaten diote ahoz eta herriko kartografian Mendikourduli ageri da handik goragoko aurkintza batean. Izen honen osagaietan mendi substantiboa aurkitzen dugu batetik, eta -ko atzizkia bestetik. Azken hau gaur egun ez da ia erabiltzen txikigarri gisa, baina garai batean oso arrunta zen. Hala ikus daiteke toponimian ez ezik, zenbait hitz bakanetan ere. Horren adibide ditugu haurren ipuinetan halako animaliak izendatzeko agertu ohi diren otsoko eta axelko, besteak beste. Hala balitz, toponimoaren esanahia ‘menditxo’ izango litzateke. Daitekeena da, ordea, -ko hori deklinabide-atzizkia izanik, etxearen kokapena baino ez adieraztea. Hasieran Mendikoa izango zen etxearen izena eta ondoren -a artikulua galduko zuen. Baserriaren kokapena eta inguruko paisaia kontuan hartuz, azken hau hipotesi egokia dela dirudi. Madozek (1845-1850) ematen duen Menagaraiko baserrien zerrendan koma bidez bereizita ageri dira Méndico, Janduri etab., nahiz eta gero Mendico Jarduri izen konposatuari dagokion sarrera ere ematen duen, Menagaraiko etxe bi direla azaltzen duena. Mendiko baserriaren hegoaldean Mendikourduli eta Arduri ageri dira herriko kartografian eta, dirudienez, Mapa Topográfico Nacional delakoan [15 1997, 86-I] aipatzen den 377 metroko Mendiko gain tontorra izendatzen dute, jatorrian, gure toponimoan ageri den mendi bera izango dena. Nolanahi ere, toponimo biz osaturiko leku-izena da: Mendiko eta Arduri
(...)