Leku-izenak

(...)
Brunhes'ek berak erakusten digu gizonak bizitegia ipintzeko uŕ'bizien edo bidên auzotasuna biĪatu dubela (2.- BRUNHES, op. cit. [La Géographie humaine. Troisiéme édition. Paris, 1925] 1'go id. 136 eta 161 oŕaldeak [sic]). Euskaldunak guztiz zintzo zaindu dute arau ori etxe askoren izenak esaten dutenez; ona ikasbide batzuek: [...] Ibaizabal (Menagarai'n, Kostera'n...)
(...)

(...)
caserío, molino y arroyo de Llanteno
(...)

(...)
barrio de Costera
(...)

(...)
ayala/aiara
(...)

(...)
Ibáizabal. Menagaray (Ayala)
(...)

(...)
Ibáizabal. Costera (Ayala)
(...)

(...)
AYALA/AIARA
(...)

(...)
AYALA/AIARA
(...)

(...)
Aiarerriko euskararen ezaugarri batzuen berri ere ematen da lan honetan. Aipagarriak dira, horien artean, toponimoen ahozko hizkeran erabiltzen diren azentuazio motak, hala nola, Beótegi, Ibáizabal, Mugáburu, Olábezar, Lárrabe, Léndika, Ózeka, Sálvada, Úreta, Sologúren, Undío, San Babilás..., eta toponimoetan islatzen den bertako hiztegi berezia: aretx, betxi, gotxi, kurtze... [...] Auzoa / Barrio: ED50 30T X.492441, Y.4772771, alt. 190 m. // Satiako hegoaldean dauden etxeek osatzen dute auzoa, Menagaraitik Artziniegara doan A-624 errepidearen inguruan kokatuak, errepide nagusi horretatik Erretes, Erbi eta inguruetara doan adarra (A-3630) abiatzen den bidegurutzetik gertu. Etxerik gehienak bidegurutze horren iparraldera daude, ibaiaren ondoan eta A-624 errepideko 52. puntu kilometrikoaren inguruan. Auzoko etxe batzuk Opellorakoak dira eta haietako bat Menagaraikoa. Horregatik, kontzeju horietan ere aipatzen da auzo hau. // Auzoaren izena euskal konposatu gardena da, osagai bi dituena: ibai eta zabal. Ibai hitza oso antzinakoa da eta toponimian ezaguna den arren, ez da oso ohikoa, ur-ibilguak izendatzeko ur edo erreka maizago erabiltzen baitira. Aiarako azentuazio berezkoa eta zuzena Ibáizabal da eta, Ibaizábal eraren indarraren aurrean desagertzeko zorian badago ere, oraindik erabiltzen da [...] Auzoa / Barrio: ED50 30T X.492458, Y.4772759, alt. 190 m. // Ibaizabal ibaiaren ezkerrean dago auzo hau, eta seguru asko ibai horri egingo dio erreferentzia izenak. Ibaiaren meandro batek inguratzen duen ibar txiki batean dago, Arespalditzatik Artziniegara doan A-624 errepidearen ondoan, gutxi gorabehera 52. puntu kilometrikoaren aldirietan. Hemendik gertu, iparraldean, Satia izena duen Lanteno kontzejuko auzoburua dago. Ibaizabalgo etxe batzuk Lanteno kontzejukoak dira eta bat Menagaraikoa, eta horregatik aipatzen dugu kontzeju haietan ere. Bada Ibaizabalen errota bat eta agirien arabera Kexaako monasterioko lekaimeena zen, Fernán Pérez de Ayalak emanda eta gaur egun zaharberritzekotan dagoena. // Euskal izena da erabat eta osagai bi ditu: ibai eta zabal. Nahiz eta ibai oso antzinako hitza izan, ez da ohikoa toponimian aurkitzea, horren ordez ur edo erreka erabiltzen baitira maizago. Aiarako jatorrizko ahoskera zuzena Ibáizabal da eta gaur egun oraindik erabiltzen den arren, gero eta gehiagotan entzuten da zuzena ez den Ibaizábal azentuazioa
(...)