Leku-izenak
Ugarte - Lekuak - EODA
Ugarte (Elizatea, udalerriko auzo nagusia)
-
sancti vincenti de varte -
(1082 [1989)
LED.CSM , 48, 44. or. [SAL.IKA, 6.16, 156. or.]
(...)
Ibargorozika, compuesto de ibar 'valle' y Gorozika se documenta en San Millán, en 1082: «...unum monasteriun, reliquis ferente Sancti Vincenti de Varte in territorio Vezcahie, cum tres suas decanias, una Ibargorozika eta alia decania quo vocitant Tuda» (Ledesma, 1989, 48, pág. 44)
(...)Zer: Eliza, auzo nagusia
Non: Muxika
Jatorria: SAL.IKA -
juan de ugarte -
(1457/04/21 [1983])
FDMPV.002 , 19. dok., 47, 49. or.
(...)
Don Enrique por la gracia de Dios rey de Castilla, de Leon, de Toledo, de Galicia, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia, de Jaen, del Algarbe, de Algecira, e Señor de Vizcaya e de Molina a vos Iñigo de Guebara e Pedro de Abendaño e Martin Ruiz de Arteaga e Juan Lopez de Lazcano e Martin Ruiz de Olaso e Juan Perez de Loyola e Ladrón de Balda e Fortún Saenz de Iraeta, cuyo es el solar de Iraeta, e Juan Ortiz de Zarauz e Rodrigo Martinez de Berroeta e Gonzalo de Arancibia, e Pedro de Balda hijo del dicho Ladron de Balda e Gaston de Olaso, hijo de Juan Perez de Gamboa e Lope de Arriaran e Pedro de Aguirre e su hijo mayor del dicho Pedro de Aguirre y Bachiller Zaldivia e Lope Garcia de Salazar e Juan de Salcedo, yerno del dicho Lope Garcia e Ochoa de Murguia e Lope Salcedo e Juan de Ugarte e a cada uno de vos, salud e gracia [...] Item que Juan de Ugarte e Lope de Murguia, sean desterrados para la villa de Estepona por un año
(...)Zer: Ahaide Nagusia
Non: Bizkaia
Jatorria: FDMPV.002 -
sancho lopez de vgarte -
(1476/07/30)
FDMPV.009 , 15. dok. 70. or. [Priv. reg. 1 nº 7, 1r]
(...)
espeçialmente estando en la dicha Junnta [...] e Sancho Lopez de Vgarte e Ochoa Lopez de Arana, alcaldes de la Hermandad del dicho condado e Encartaçiones e çibdad de Hordunna e sus aderentes
(...)Zer: Ermandadeko alkatea
Non: Gernika
Jatorria: FDMPV.009 -
hernando ruyz de vgarte -
(1476/07/30)
FDMPV.009 , 15. dok. 71. or. [Priv. reg. 1 nº 7, 1r]
(...)
espeçialmente estando en la dicha Junnta [...] e Martin Royz de Barrueta e Hernando Ruyz de Vgarte e Sancho Martines de Castillo e Lope de Vnçueta e Rodrigo Yvanez de Madariaga e Fortum Yvanez de Albis e Martin Ruyz de Mençueta e Ordonno de Çamudio e Juan Perez de Yvineta e Martin Sanches de Villela e Rodrigo de Gureca e Mendoça de Arteaga e Ochoa Ruyz de Albis e Fernando Yvanez de Yravrigui e Ynnigo Ximenez de Çangrones e Juan Sanches de Asua e Juan Lopez de Berris e Martin de Bizcarra e Juan Sanches de Torrontegui, basallos del dicho sennor rey
(...)Zer: Menpekoa
Non: Gernika
Jatorria: FDMPV.009 -
lope yvannes de vgarte -
(1503/10/16)
FDMPV.009 , 56. dok. 227. or. [Prov. reg. 1 nº 9]
(...)
Sepades que Lope Yvannes de Vgarte, en nonbre dese dicho condado, nos fizo relaçion, por su petiçion
(...)Zer: Ordezkaria
Non: Bizkaia
Jatorria: FDMPV.009 -
juan sanches de vgarte -
(1507/11/20)
FDMPV.009 , 72. dok. 304. or. [Cart. carp. 7]
(...)
Sepades que el bachiller Juan Sanches de Vgarte e el bachiller Juan Alonso de Vitoria e el bachiller Sancho Martinez de Trupita e Juan Sanches de Ariz, en nonbre del dicho condado e sennorio e como sus procuradores e por virtud del poder que del dicho condado e sennorio tienen me fisieron relaçion por su petiçion
(...)Zer: Batxiller prokuradorea
Non: Bizkaia
Jatorria: FDMPV.009 -
juan sanches de vgarte -
(1507/11/20)
FDMPV.009 , 73. dok. 307. or. [Céd. reg. 1 nº 30]
(...)
Sepades que los bachilleres Juan Sanches de Vgarte e Sancho Martinez de Trupita e Juan Sanches de Ariz, procuradores del dicho sennorio e condado e en su nonbre, me fisieron relaçion, por su petiçion
(...)Zer: Prokuradorea
Non: Bizkaia
Jatorria: FDMPV.009 -
juan sanchez de vgarte -
(1507/11/20 [1512/01/03])
FDMPV.009 , 81. dok. 325. or. [Priv. reg. 1 nº 10(1), 1v]
(...)
Sepades que vi vuestra peticion que con los bachilleres Juan Sanchez de Vgarte e el bachiller Vitoria e Sancho Martinez de Trupita e Juan Sanchez de Ariz, vuestros mensajeros, me enbiastes, en que me enviastes a hazer relacion
(...)Zer: Batxiller ordezkaria
Non: Bizkaia
Jatorria: FDMPV.009 -
lope ybannes [yv-] de vgarte -
(1511/06/23)
FDMPV.009 , 77. dok. 317, 319. or. [Priv. reg. 1 nº 10(2A), 1r, 1v, 2v]
(...)
la Junta e procuradores del noble e leal condado de Vizcaya con las Encartaçiones e Juan Sanches de Arayz e Lope Ybannes de Vgarte e Juan de Arteaga, en su nonbre [...] que para ello retifiquen los dichos Juan Sanches de Arayz e Lope Ybannes de Vgarte e Juan de Artiaga, por virtud del poder que del dicho condado tienen, la obligaçion que Martin Ybanes de Bilvao e Ochoa Sanches de Larrinaga e Pero Lopez de Varraodo e Juan Perez de Marquina e Juan Martines de Artaça e Juan Saes de Landader e Juan Mixaote e Juan Ochoa de Vertendona e Ochoa Martines de Gronda, vecinos de la villa de Bilvao, tienen fecho para pagar al dicho secretario Juan Lopez todos los maravedis [...] La qual dicha sentencia por los dichos sennores liçençiados fue dada e pronusçiada (sic) segund dicho es en presençia de los dichos Juan de Artiaga e Lope Yvannes de Vgarte e Juan Saes de Aris e Martin de Regoytia, los quales consyntieron e aprouaron en nonbre de las dichas sus partes
(...)Zer: Prokuradorea
Non: Sevilla [Bizkaia]
Jatorria: FDMPV.009 -
lope yvannes de vgarte -
(1513/06/22)
FDMPV.009 , 87. dok. 340. or. [Prov. reg. 1 nº 15]
(...)
Sepades que Lope Yvannes de Vgarte e Juan de Arana, en nonbre de la Junta, caualleros, hijosdalgo del mi noble e leal condado e sennorio de Vizcaya me fizieron relaçion, por su petiçion
(...)Zer: Ordezkaria
Non: Bizkaia
Jatorria: FDMPV.009 -
ugarte -
(1704)
BFAH.FOG04 , 0281
Zer:
Non: Muxika
Jatorria: DEIKER.HPS -
ugarte -
(1796)
BFAH.FOG96 , 0533
Zer:
Non: Muxika
Jatorria: DEIKER.HPS -
ugarte -
(1796)
BFAH.FOG96 , 0529
Zer:
Non: Muxika
Jatorria: DEIKER.HPS -
ugarte -
(1798)
BFAH.FOG98 , 0306
Zer:
Non: Muxika
Jatorria: DEIKER.HPS -
muxica -
(1802)
DRAH , II, 52
(...)
V. UGARTE DE MUXICA. G. A.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: DRAH -
ugarte de muxica -
(1802)
DRAH , II, 403-404
(...)
anteig. de la mer. de Busturia, señ. de Vizcaya, ob. de Calahorra, á quatro leguas de Bilbao. Está situada en el concurso de dos arroyos que de la sierra de Bizcargui baxan hácia el rio de Mundaca, y confina por n. y o. con Meacaur de Morga y Errigoitia, por s. e. con el concejo de Ajanguiz y anteiglesias de Ibarruri y Gorocica. La parroquia con advocacion de S. Vicente mártir fué fundada en el siglo X, y está servida por 4 beneficiados. Los señores de Vizcaya, D. Lope Iñiguez y D.ª Toda su muger la donáron con sus décimas, decanías ó granjas al monasterio de S. Millan de la Cogolla por escritura de 16 de febrero de 1082; pero esta merced debió ser por solo sus dias: ello es que en la pesquisa del año de 1416 resultó pertenecer su patronato á la corona; mas hoy se titula patrono el marques de Mortara, como dueño de la casa de Muxica, que se unió con la de Butron por el matrimonio contraído, en 1380 entre Gonzalo Gomez de Villela y Butron, y D.ª María Alfonsa de Muxica. El mismo presenta los beneficios y lleva los diezmos, excepto una parte asignada por cóngrua á los beneficiados, y los de diez casas que percibe la colegiata de Cenarruza, por haber sido algun tiempo feligresas suyas. El vecindario es de 930 personas: contribuye por 92 fogueras y tiene el 7.º voto y asiento en las juntas generales de Guernica. Entre sus casas solares está la de Muxica, que se dice fundada en 962 con las reliquias de la antiquísima de Andramendi y Anchoca por los señores de la de Arteaga. Hay una ferrería, 10 molinos y 6 ermitas, de las quales la dedicada á S. Roman mártir fué parroquia de las casas de Andramendi, Oca y otras. La advocacion de las cinco restantes es santa Lucía, Magdalena, S. Miguel, santo Cristo de Areaza y el Salvador. G. A.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: DRAH -
ugarte -
(1826)
BFAH.ESTAT.POL , 22 Muxika, 3-17, 37 [1-15, 35 [1r-8r, 18r]]
(...)
BARRIO [...] Ugarte [...] Id. [...] Ugarte [...] Id. Ugarte [...] Corresponde con sus originales existentes en el archibo de papeles pertenecientes à la Ante Iglesia de Muxica, y con remision à su encargo firmo como secretario substituto, en ella à dos de Enero de mil ochocientos veinte y seis // Pedro Ignacio de Anitua
(...)Zer: Auzoa
Non: Muxika
Jatorria: BFAH.ESTAT.POL -
ugarte de múgica -
(1934 [1924])
EDV.25 , 5. or.
Zer:
Non:
Jatorria: DEIKER.HPS -
uarte, uart(e), huarte, ugarte, v(h)art -
(1959)
M.FHV , 17.8 par., 337. or.
(...)
Esta -r, en los compuestos arcaicos de (h)ur 'agua' y zur 'madera' (ronc. zûr), se pierde ante segundo miembro con inicial consonántica y es sutituido por h, g o cero cuando éste empieza por vocal: (...) top. Uarte, Alava, año 1025, CSMill. 91, en Navarra Uart(e), Huarte, Ugarte, V(h)art (...) cf. Zuhazu, Alava, año 1025 (+ -zu)
(...)Zer: Leku-izena
Non: --
Jatorria: M.FHV -
ugarte de múgica -
(1981)
IGNE.25 , 062-I (Larrabezúa)
Zer:
Non:
Jatorria: DEIKER.HPS -
UGARTE DE MUXIKA: MUXIKA-UGARTE -
(1986)
HPS.EAE , 36
Zer: Entitatea
Non:
Jatorria: HPS.EAE -
u(g)arte, 'entrambasaguas' -
(1986)
IRI.TVC , 230. or.
(...)
Incluímos aquí Guart, Barranco, en Luzás, y Guart, Río, en Caladrones, ambos del p. j. de Benabarre, pues puede tratarse de un *U(g)arte, formado de ur más arte, 'entrambasaguas', abundante en la toponimia vasca. A. Ubieto recoge un Uart para el año 1065 en relación con el Monasterio de Santa Cruz de la Serós sin identificarlo. Hay también Guartola en Loarre, p. j. de Huesca, que tendría -ola como segundo miembro sin diptongación, acaso 'sel', véase §57
(...)Zer: Toponimo ugaria
Non: Euskal Herria
Jatorria: IRI.TVC -
ugarte, urbitarte -
(1988)
JIM.ESTN , 61. or.
(...)
IV. Encuesta toponomástica [en Euskera, núm. 33, Bilbao: Euskaltzaindia, 1988, pp. 289-301] (...) 5.1.11. Espacio interfiuvial (Ugarte, Urbitarte).
(...)Zer: Toponimo ugaria
Non: Euskal Herria
Jatorria: JIM.ESTN -
ugarte -
(1989/08/01)
DEIKER.HPS , 18696
(...)
062-12 069
(...)Zer:
Non:
Jatorria: DEIKER.HPS -
ugarte (herriburua) -
(1990/07/05)
BAO , 154. zkia., 067.0303
(...)
Bizkaiko Lurralde Historikoko Foru Administrazioa - Foru Aldundiaren Foru Dekretua // Diputatu Nagusiaren Idazkaritza Nagusia // Estatistika eta informatika beharrizanak direla eta, Gobernu Zentralak (INE), Eusko Jaurlaritzak (EUSTAT) eta Foru Aldundiak, garaiz, Bizkaiko udalerrietarako kodeak hartu zituzten, haiseran bateratsiak izan eta, denboraren poderioz, nahasten joan direnak. Nahasketa hau Foru Sailei ere zabaltzen izan zaie. Estatistika Foru Batzordeak, bere eskumenetan diharduela eta eremu honetan erizpide normalizatuei geroago eta tinkoago eutsi behar zaiela uste duenez, iragan martxoaren 29ko bileran, Gobernu Kontseiluari proposatu zion, ofizialki, erabat eta behin betikoz, INE eta EUSTATek egun udalerrien kodeketarako erabiltzen duen sistema har dezan. Proposamen bera zabaltzen zaie biztanguneei, EUSTATekin baterako sistema hartzen delarik. Honenbestez, Diputatu Nagusiaren Idazkari Nagusiak proposaturik, Bizkaiko Herrialde Historikoko Foru Erakundeen Hautapen, Antolaketa, Erregimen eta Funtzionamenduari buruzko 3/87 Foru Araueko 17. artikuluan ezarritakoa dela bide, Gobernu Kontseiluak 1990eko ekainaren 26ko bileran eztabaidatu ondoren, hauxe. // XEDATU DUT: // 1. Ofizialki eta erabat, udalerri eta biztanguneen kodeaketa eguneratua hartzen da, eranskinean dagoen zerrendaren arabera. 2. Hartutako kodeketak iraun egingo du, udalerrien edo biztanguneen izen aldaketak edo bereizketak ematen badira ere. 3. Udalerri berriak sortzen direnetan, zegoen azkenari zegozkion kodeak esleituko dira, Batzar Nagusiek sorkuntza onetsitako dataren arabera ordenatuta eta alfabetoaren arabera, onespen data batera datorrenean. 4. Biztanguneei dagokienez, erizpide berbera erabiliko da, ezarritako lau digituetarik lehen biak talde biztanguneei eta beste biak banakako biztanguneei dagozkiela kontutan hartuz. Talde biztanguneen kodeak hurrenez hurrenekoak izango dira, beren udalerriaren barruan. Banakako biztanguneen kodeak hurrenez hurrenekoak izango dira, beren talde biztangunearen barruan. 5. Diputatu Nagusiaren Idazkaritza Nagusiak kodekera hau zuzen aplikatzen denentz gainikusiko du, aldian-aldian udalerri eta biztanguneen zerrenda eguneratua argitaratuko duelarik, beraien kode eta izenekin. 6. Dekretu hau "Bizkaiko Egunkari Ofiziala"n argitaratuko den egunean jarriko da indarrean. Diputatu Nagusia,. JOSE ALBERTO PRADERA JAUREGI. Diputatu Nagusiaren Idazkari Nagusia,. JOSE LUIS BILBAO EGUREN. // ERANSKINA. // Bizkaiko Udalerrien eta beren banakako biztanguneen zerrenda [...]
(...)Zer: Auzoa
Non: MUXIKA
Jatorria: BAO -
ugarte / uharte -
(1995)
DRPLV , V, 279. or.
(...)
"Irla hitzaren ordez uste dut hobe dela isla erabiltzea. Euskaldun askok eta askok eskertuko lukeela uste dut. Hain-zuzen-ere Lekeition islía deitzen zaio han dagoenari. Beste alde batetik, uharte erabili nahi lukeenik balego, are okerrago litzateke, zeren hori beste zentzu baten erabili izan baita historian zehar". // Beste zentzu bateko erabiltze hori hurrengo honetan oinarritzen dut: Ugarte / Uharte forma lehorreko euskal toponymian ugari agertzen da, eta ez dagokio nahi-ta-nahi-ez isla bati, hau da, alde guztietarik urez inguraturik dagoen bati, erdarazko 'entrambasaguas' typokoari baizik, Justo Garate-ren hitzetan "confluencia" erdarazko hitzaren pareko denari baizik [1. oin oharra: Luis Michelena, Apellidos vascos, 3ª edición, Bilbao 1973, n° 572], eta inoiz "isla fluvial" ere izan daitekeenari
(...)Zer: Deitura, toponimoa
Non: Euskal Herria
Jatorria: DRPLV -
Ugarte -
(1995/03/10)
EJ.ENT95 , 2634. or.
(...)
OGASUN ETA HERRI ADMINISTRAZIO SAILA KULTURA SAILA 1145 ERABAKIA, 1995eko otsailaren 20koa, Erakunde Harremanetako eta Toki Administrazioko zuzendariarena eta Hizkuntza Aholkularitza eta Informaziorako zuzendariarena, Euskal Autonomi Elkarteko udalerrien biztanleria guneen izenei zabalkundea ematen diena. Euskal Autonomi Elkarteko udalei kontsulta egin ondoren eta urtarrilaren 3ko 1/1995 Dekretuaren 7.1.j). eta 13.d) ataletan, apirilaren 30eko 286/1991 Dekretuaren 17.e) atalean eta apirilaren 23ko 258/1991 Dekretuaren 13.c) atalean ezarritakoarekin eta azaroaren 24ko Euskeraren Erabilpena Arauzkotzezko 10/1982 Oinarrizko Legearen 10. atalean ezartzen denarekin bat, biztanleria guneen izenen erabileran batasuna bermatzeko, hauxe ERABAKI DUGU: Erabaki honen Eraskinean agertzen den Euskal Autonomi Elkarteko udalerrien biztanleria guneen izenen zerrendari zabalkundea ematea. Vitoria-Gasteiz, 1995eko otsailak 20. Erakunde Harremanetako eta Toki Administrazioko zuzendaria, IÑIGO BARANDIARAN BENITO. Hizkuntza Aholkularitza eta Informaziorako zuzendaria, XABIER AIZPURUA TELLERIA. Udala: Muxika.
(...)Zer: Biztanleria-entitatea
Non: Muxika
Jatorria: EJ.ENT95 -
ugarte: ugarte -
(2000)
E.EUS.GOR.EAE , Euskera, XLV (2000, 3), 1210. or.
Zer:
Non:
Jatorria: E.EUS.GOR.EAE -
ugarte -
(2000 [1200])
ORP.MAISMED , III. kap., 105. or.
(...)
en seule zone ibérique donnait 1030 ukart > 1200 ugarte etc.
(...)Zer: Leku-izena [?]
Non: Hego Euskal Herria
Jatorria: ORP.MAISMED -
Ugarte: Ugarte -
(2001)
EUDEL , 135
Zer: Biztanle-entitatea
Non: Arteaga Arragia
Jatorria: EUDEL -
ugarte auzoa -
(2003/04/14)
DEIKER.HPS , 18696
(...)
062-12 069
(...)Zer:
Non: Muxika
Jatorria: DEIKER.HPS
- ugarte - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- uarte - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- Barrio Ugarte (gaztelania)
ETRS89 30T X.523528 Y.4793446
Lon.2º42'30"W - Lat.43º17'39"N
Kartografia:
062-12 [FK]Lege-testua
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
