JAGONET bilaketa

205 emaitza bilaketarentzat

Orduak adieraztea: zenbait zalantza

Hona hemen zenbait zalantza:

a) Erdia adierazteko, bi modu aipatzen dira oro har, sei t´erdiak (Hegoaldean), seiak eta erdiak (Iparraldean). Laburpenean, ostera, Hegoaldeko forma baino ez da ageri.

b) Ordu bat eta erdiak ala ordu bat eta erdia?

c) Orduen adibideetan ez dira agertzen honelako kasuak: 13,45tan (?).

d) Nola idatzi: 12.10 ala 12:10?

Zalantza-mota: morfologia > orduak, morfologia > mugatzaileak, ortografia > marka tipografikoak, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak > determinatzaileak, hitzak > izenak, karaktereak > markak, zenbakiak > orduak

Orduak adieraztea: komunztadura (eta erdiak / *eta erdia)

Ordua nola esan delako arauak (35. araua) erakusten du arazo bat komunztadurarena dela; baina gero ez du aipatu ere egiten. Arazoa konkretuki gertatzen da ordu bataren kasuan, adibidez: ordu bata eta hamar da/dira, ordu bat eta erdiak dira/da? Zein hobetsi behar da kasu bakoitzean?

Zalantza-mota: morfologia > orduak, morfologia > mugatzaileak, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, hitzak > determinatzaileak, hitzak > izenak, zenbakiak > orduak

Emendioa adieraztea: baita ere

Komunikabideetan sarritan entzuten da Baita ere esan digute (...) egitura. Zuzena al da? Ez al du behar Baita (...) ere, zuzena izateko.

Zalantza-mota: sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak > adberbioak, joskera > diskurtso-markatzaileak, joskera > hitz-ordena

Emendioa adieraztea: ere

Esaldi honetan zuzen erabilia al dago ere lokailua?: Lurrak bi higidura-mota ditu: errotazioa eta translazioa, biak ERE biraketa-higidurak.

Zalantza-mota: lexikoa > orokorra, sintaxia
Unitate-mota: hitzak > adberbioak, joskera > diskurtso-markatzaileak

Emendioa adieraztea: ere, baita ere, ere bai

Zein da ere, baita ere, ere bai eta horrelakoen erabilera zuzena?

Zalantza-mota: sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak > adberbioak, joskera > diskurtso-markatzaileak, joskera > hitz-ordena

Emendioa adieraztea: eta (komunztadura juntaduran)

Esaldi koordinatuetan, eta erabiltzen denean, zeinekin komunztatu behar da subjektua, bi esaldietako aditzen erregimena ezberdina bada. Esate baterako:

Jon etorri eta afaldu du ala Jonek etorri eta afaldu du?

Jon afaldu eta joan egin zen ala Jonek afaldu eta joan egin zen?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, hitzak > determinatzaileak, hitzak > juntagailuak

Emendioa adieraztea: komunztadura juntaduran

Komunztadura emendiozko perpaus juntatuetan; hauxe dator [EGLU IV:49] liburukian: "Emendiozko juntadurak aditza plural-komunztadura hartzera behartzen duela esan daiteke oro har".

Hala ere, salbuespen batzuk egiten dira, horien artean izen-sintagma abstraktuak juntatzen dituzten perpausak [EGLU IV:53].

Abstraktuak soilik? Bazkaria geuk egingo dugu, zuek ogia eta ardoa ekarri behar duzue esaldia zuzena al da? Deskribapenetan, adibidez: Serafin hartza... ugaztuna, 16 cm inguru luzeko gorputza eta 20 cm-ko isats orakorra duena. Horrelakoetan, singularra nahiz plurala erabil al daiteke?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, hitzak > determinatzaileak, hitzak > juntagailuak

Baldintza adieraztea: -z gero (ikasiz gero / ikasten badugu)

Nola berridatzi behar dugu -(e)z gero: alegia, ez-alegiazko ala alegiazko bezala?

Adibidez, Talibanek ez digute ikasten uzten, ikasiz gero aurre egingo diegulakoan esaldia nola berridatzi: ikasiko bagenu aurre egingo geniekeelakoan ala ikasten badugu aurre egingo diegulakoan?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza

Denbora adieraztea: eta gero / -ren ondoren, horren ondoren

Zuzenak al dira aurkikuntza eta gero(,) edota hori eta gero(,) gisako esapideak?

Zalantza-mota: morfologia > postposizioak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > adberbioak, lokuzioak/kolokazioak

Emendioa adieraztea: ez ezik (ikusleek ez ezik, jokalariek ere ez)

Zuzena al da ez ezik ezezko esaldietan erabiltzea? Adibidez: Ikusleek ez ezik, jokalariek ere ez dute parapentea ikusi jokalekura erori den arte.

Zalantza-mota: sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak > adberbioak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper