1.(Interj. que expresa cansancio).Sg. Lar (s.v. ufanía): "Ufa, por onomatopeya dicen los que están y caminan muy alegres y arrogantes", pero parece tratarse de un significado facticio, para justificar la etimología. Ta bere beso beltz ikastatuaz, bekokitik jeixten zeien izerdia,
ufa! egiñaz, ugindu edo txukatu zuten. LhYol 13.
Zer lasterrak egin ditugun! Ufa!BarbSup 57.
Atx! nik segurik baduket aski hola! --Guk ere, gure ustez! Ufa!Ib. 61.
azpiadiera-1.2
2.
(S)
Ref.:
A;
AMorf 729
. (Interj. de desagrado, repulsa)."
Ufa! eztik bederatzi balio (Sc), ¡uf!, no vale nueve"A.
azpiadiera-1.3
3.(Interj. de admiración). Ufa! Zenbat gauza eder!AgG 45.
sense-2
II .(Sust.).
azpiadiera-2.1
1."(BN-baig), soplo"A.
v. ufada, ufako. Sainduak egiten dio ufa bat begietara. JnnSBi II 225.
Oraino kulunka gabiltza ugiñetan, ukaldi lazgarriengatik. Baina baretzen dire atzenik ontzi argal aurrean, aixe-ufa batez. OrMi 131.
Edozein aize-ufak eragiten dien milazkak. Ib. 143.
Ufarik bortitzenak ezin itzalia [argia]. XaOdol 307.
Edan zazu aperitifaño bat jan aintzin [...] eta, bide nabar, arrastatua balinbazira, bi ufa egin gabe kenduko dautzute beribilen gidatzeko baimena. Herr 7-5-1970, 7.
azpiadiera-2.1.1
(Fig.). Usoa gora eta guti pasatu izana gatik, egin da ihizi pollita. Bixtan da, ez lehengo urtetako "ufa" haundi aipatuetarik, ez!Herr 27-11-1958, 3.
azpiadiera-2.2
2.(En oraciones negativas).Nada. Bertze eskual-lan guziek etzutela ufa balio. IratzGH 1963, 132.
Zer behar dugu ikusi? / Ikusi? Jeusirik: ufa.HéguitoaGH 1973, 24.
azpisarrera-1
UFA EGIN.
Soplar. Aizeak noranai ufa egiten du. OrIo 3, 8 (Lç, Ol erauntsi, LE espiratu, TB buhatu, Leon haize egin, Ker, IBk, IBe jo).
Egin ufa aizeak eta gure ontzi-oialak puztu. OrAitork 114.
azpisarrera-2
UFA ETA UFA.
Soplando continuamente. Gero, suia bethi hila: ni ufa eta ufa, bainan haizea bethi kontra, eta gure saldak kalkarika guti. ArdoyKat 47.