1.
(Lar, Dv(G), H, A(que cita a Mb)),
limuritu (Sal, S ap. A
; Lar, H),
linburtu (Volt 110, SP, Lar, Añ, Dv, H, A(que cita a Ax)),
linbutu (Volt 83). Resbalar."Deslizarse"Lar.
La forma linburditu que da Harriet parece facticia (cf. linburdika). Iauna iduki nazazu othoi zeure eskutik [bide gaitzetan] / eta begira nazazu linburtzeko dañutik. EZMan II 122.
Zeren eztu linburtzen eta itzurtzen zaikan ur enganagarririk baizen edireiten. Ax 598 (V 385).
Uraren pare gara: ura bezala linburtzen gara. "Rapiuntur"
.Ib. 61 (V 40; tbn., con alguna var., en Zait Plat 33).
Baga oek guziok limuritu ta jauzi ziran ziran semearen gorputzetik amaren biotzera. "Defluxerunt"
.LarSermAzc 51.
Atsegin loien aldapan limurtzen ta irristan asi ezkero. MbOtGai I 35.
azpiadiera-1.1
(H),
limuritu (H),
linburtu (Dv, H). Tener un desliz, caer en un error, en falta, etc. Erran ahal diteke segurki bere ohorean dagoela, eztela erori eta ez linburtu. Ax 350 (V 232).
Haragiaren bekhatuan [...] linburtu gabe. Ib. 365 (V 241).
Ez naizela neure buruaren iaun eta ez iabe, berehala linburtzen eta kilikatzen naizela. Ib. 287 (V 192).
azpiadiera-1.2
Resbalar (la lengua), escaparse algo al hablar. Zenbait iuramenturen egitera mihia linburtzen bazaitzu. Ax 269 (V 179).
Gaitz da mihiaren ongi gobernatzea, linburtzetik begiratzea. Ib. 480 (V 311).
azpiadiera-1.3
Deslizarse furtivamente. Baña Gipuzkoako mugapetik kanporatzean nolala limuriturik, bakarrik eta oiñ-giro onean aurrera jarraiturik. 'Evadirse'
.AranSIgn 86.
Iru indarralditan egiñalak egin zituen saskigillearen oinpetik limurtzeko. OrMi 60.
azpiadiera-1.3.1
Sabelkeria bai, iñoiz limurtzen zaio Zure morroi oni."Subrepsit."OrAitork 281.
azpiadiera-1.4
Olaxe ere [misionista] jaun oietara / iñor ezin zan limurtu.Tx B I 93.
sense-2
2.+ linburtu (Ht VocGr 431).Tentar; provocar, estimular. Batez ere linburtzen zuen, arikiak / burruntzitik botatu oi zuen usaiak. ItFab 257.
Aopetik limurtuz balesaizu: "goazan ezagun ez dituzun yainko arrotzak yaurestera". OlDeut 13, 7 (Dv amainatu, Ker lilluratu, BiblE bultzatu).
azpiadiera-2.1
(Gc ap. A).Seducir, convencer."
Eztakit nork limurtu zuan ortara (dirua aiei uztera)"A.
Cf. gaztelimuritu. Non limurtu zeban prest bereganontz Fermin gaztea. IztC 210.
Aitak eta anaiak ondo esanaren bidez limurtu omen zuten ekartea berentarontz. Ib. 248.
Limurtuko bagindu / beste baterako. JanEd I 92.
Ele xuriz zertako limurtuko zaitut?ZaitSof 194.
Neskak lilluratu ta limurtu gaietan. EtxdeJJ 119.
Emakume garratxa ta limurtzeko gaiztoa. Ib. 101.
Ezkontzarako itz artuta ez dagon neskatxa limurturik, arekin datzan gizonak. OlEx 22, 16 (Dv enganatu, Ur engañatu, Bibl bildu, Ker y BiblE liluratu).
Alabea beingoan limurtu edo zuritu ez dozunean, amaganaiño jo dozu. ErkiagArran 123 (v. tbn. BatB 18).
Ea goiko birigarro oriek limurtzen ote ditugun. LabSuEm 199.
sense-3
3.limuritu. Hacer fallar. Baña bada [ardoa] asitzen / belaunak limuritzen / eta irakiten buruan, / ez da gauza onik orduan. Meagher( inOnaindMEOE 245
).
sense-4
4.linburtu. Cometer pecado carnal. Utziarekin ezkontzen dena, hura ere linburtzen dela. DvMt 19, 9 (Lç adulterio iaukiten, Ip theiützen, Ol izortzalle da, Ker ezkontza loitu, IBk ezkontz nahastea egiten).
sense-5
5."
Limuritu (Sal, S), pasarse, perder la frescura. Arrain honek limuriturik daude
"A.
Urrietan arno berri dupetan limurtzen ari. EZBB II 127.
azpiadiera-5.1
(Por ext.). Zindotasuna, maitagarritasuna [...] bere etsaien erantzunez zerbait limurituak gelditzen dira. "Ajadas"
.ZinkCrit 57.
Arpegi illun, gazte tximurtu, mingain nabarmen, billoizkeri limurituak. ErkiagBatB 135 (cf. 18 limurtu 'seducir').
sense-6
6."
Limurtu, ceder (AN-ulz)"AApend.
azpiadiera-6.1
"Convertir"Izt.
"(G?), convertirse"A.
sense-7
7.Ablandar(se), dulcificar(se), poner(se) tierno. Euskeraren biguntasunak limurtu zion nonbait biotza. MocEzale 1899, 3b.
Larrosak begi urdiñ zabalak limurtu zituan. ElizdoEEs 1913, 106.
Urkoagan limurtu diran biotz on asko izan dira, ta beretako batzuk agert arazi nai ditugu. ElizdoEEs 1929, 176.
sense-8
8.Conmover, emocionar. Tranze ontan uste det nere ama lotu bear banuke ere, nere biotza ez litzakela orrela limurtuko. IllTestim 24.
I ikusteko pozak pixken bat limurtu niok. Bañan orain, ongi niok. AlzRam 72.
sense-9
9.Hacer arrumacos. Bi usoren antzera egun guzian alkar limurtzen egoteko. ABarGoi 52.