1. (V-gip, G), atarramendu (V-gip, G-azp). Ref.: A; Elexp Berg; ZestErret
Buen o mal estado o resultado de un asunto; desenlace, paradero, resultado, provecho. "(Gc), fin, resultado. Eztu atarramentu onik aterako" A. "Atarramendu (V-gip), provecho que se saca de una cosa" Ib. "Destino, paradero [...]. Atarramentu txarra edo dudazkua" Elexp Berg. "Azkenian gixajuak atarramentu txarra euki juan" Ib. "Azkenian eztakitt ze atarramentu izango daben" Ib. "Auzoko guztiyak belarriyak tente-tente ta begiyak zabal-zabalik, eundoko kuriositateakin aber zer atarramendu ateatzen zuen haiek" ZestErret. Tr. Documentado desde finales del s. XIX en textos meridionales, en su mayoría guipuzcoanos y con mucha frecuencia en bersolaris. En DFrec hay 2 ejs. de atarramentu y 2 de atarramendu. Iru alaba ditut / oraindik gaztiak: / zarrenak zortzi urte, / sei ta lau bestiak; / seme bat bear dala, / diyo emaztiak, / atarramentu txarra / jarri dit tristiak. Ud 31s. Atarramendu onikan ez du / sekulan gizon mozkorrak. JanEd II 87. Zurrutak tiratzen nau, / pixka bat jokuak, / atarramentu onik / ez dauka kojuak. Auspoa 114, 115. Zer atarramentu atera bear dezu zuk, gizona, iñork ezagutzen ere etzaitun sasi-zulo artan? Mok 9. Erropa zarrak dauzka / zikindutakoak, / atarramentu onik ez / persona pardoak. Gaztelu in Tx B 116. Atarramentu onik / eztiu aterako; / bi alper txarrak dituk / etxe baterako. PE in Tx B 111. Atarramentu onik / mutill zarrak eztik! Tx B II 28. Atarramentu onik sekulan / ez dute ostentaziyuak. MendaroTx 34. Neska gaztia oien / atarramentuak. Yanzi 164. Aiek aztertzen badituzu, lerra zantarraren atarramendua zein zantarra danentz dazagukezu. Zait Sof 140. Yunak yun: illak il: / galduak galdu. / Atarramentu onik / geroz ez dugu. SMitx EG 1955 (5-12), 70. Aita oartu zen semearekin atarramentu onik etzula. Etxde JJ 97. Gaiñera, astekotan ere, ez ezkonduarekin asi, olakuak ezpaiditek sekula atarramentu onik ekartzen. Ib. 125. Igarririk baitzegon, artu-emanok sobera luze zirala atarramentu onik izateko. Ib. 200. Egia esan, ez diot, agian, dagokion atarramendua atera "Marty" delakoari, ta esan zidaten baiño gauza motxagoa izan zait [filma]. Txill Let 52. Asi da asto biekin lanean, baiña bat ara ta bestea onera, bat gora ta bestea bera, ura zan atarramentua. EgutAr 6-4-1959 (ap. DRA). Ikasgu onek atarramentu aundiak ekarri zituen, urteak ioan eta urteak etorri. Zait Plat 23. Maitasun edo adiskidetasun-deiek atarramentu onik izan dezaten. Ib. 152. Lan eiteko gorputzen / palta talentua; / ori da gaztiantzat / atarramentua. Lizaso in JanEd II 119. Ainbesteko setarik / geuk ere bagendu / eskura geinke [Gastela] arek / aña atarramendu. "Igual provecho sacaríamos". Atutxa Mugarra 64. Zer atarramentu izan dezu, bada, aldapa beera ala etortzeko? Ataño MLanak 211. Ona azeriaren / atarramenduak, / Luziferrek emon da / lurrez ordainduak. Ayesta 114. Sorterrian nahiz atzerrian, batasun bila abiatzen denak ez du sekula atarramentu onik aterako. MEIG VII 165. Dena genekiela uste genuen [...], zaharrak [...] ez zuten sekula atarramentu onik atera. Ib. 37. Bide horiek, gainera, linguista guztien edo gehienen ustez, ez dutela denbora alferrik galtzea beste atarramenturik. MEIG I 238.
sense-2
2.Pompa, solemnidad. Ikusirik Santuak ainbeste atarramentuko jendia, galdetu zion anai bati: "Zer da jende ori guzia? Eta zer dire zaldun oriek?". BvAsL 110.
sense-3
3."(AN-gip), bulla, ruido, barullo"A.
azpisarrera-1
ATARRAMENTUZ(Tras gen.). Como consecuencia de. Demokrazian atarramentuz / bikote asko bereiztu, / andrak bardintza eskatutzean / gizonak alan nai eztu. Ayesta 123.