Onom.: Enecus Garatea. (1225) GLarr SJ 189.
Don Garcia de Garate. (1246) Ib. 305.
Petrus Garatecoa. (1249) Ib. 326. II peonadas en arradigaratea. Arzam 247.
sense-1
1.
"Col (passage), garatia" Foix. Cf. A Morf 696: "Ate en [...] Belate, Eulate, Garate... etc. no significa 'fuera' sino puerta o puerto y no de mar". Hortakoz lehenak, Harizpe gehientako zianak, ükhen zian Berdaitzeko garatiaz (edo lephoaz) jabetzeko mania. ArmUs 1896, 102. Ibañeta garatian / egün ikhas dezagün / nola gure libertatiak / begiratü behar dügün. (Pastoral Üskaldünak Ibañetan). RIEV 1908, 668.
sense-2
2.Cf. Itza 61 (ed.1884; ap. RIEV 1930, 158): "Algunas [caserías] son de término redondo, como las fundadas en seles con su mojonera o apeo, llamado garate".