Tr. Documentado en autores meridionales (tbn. en Mirande) desde mediados del s. XVII. La forma general es osoro. Hay osaro en J.J. Moguel (que tbn. emplea oxaro ), Uriarte (junto a osoro ), R.M. Azkue y E. Arrese.
sense-1
1.
(V; Lar, Añ, Izt 44v, H),
osaro (V; Izt 53v, H(V)),
oxaroRef.:
A(osoro, osaro);
EtxbaEib
. Completamente, totalmente, enteramente. "Enteramente", "(por) entero", "llenamente", "plenariamente", "(a) satisfacción" Lar y Añ. "(A) boca llena, osoro, oso ta oro" Lar. "Abrióse conmigo en un todo, idiki zan nerekin, oso ta oro, osoro" Ib. (s.v. abrirse). "Cabalmente" Ib. "Osoro naiz zeure zeuria" Etxba Eib. Egiten dogula aginetan dana osoro. Cap 68.
Ainbeste urtean neabile ezagutu naiez gure hizkuntza miragarriaren txitezkoak ta etzeatiek oraindikan osoro ezagutu. LarCor 300.
Zere burua, borondate guziaz ta osoro Jaungoikoari bere besoetan utziko diozu. CbEg III 283.
Bere birjinidadea osoro beti gordetzeko Jainkoari boto egin zion. CbJust 29.
Eurak izango dira / geure gurasuak / ta zainduko deskubez / osoro forubak . (1794). (In MEIG VI 68
).
Biurtzea osoro Jangoikoagana. MgCC 172.
Bekatuak osoro konfesoreari erratea. AñCatAN 48.
Eztiogu osoro gure zorra pagatuko. Gco II 88.
Alarguntasuneko denboran, animako eta gorputzeko garbitasuna osoro gordetzea. Ib. 44s.
Bere agindubak osaro gordetara. JJMgEgunoro 7.
Oxaro bete edo kunplidu biar dogu Jangoikuaren legia. JJMgMayatz 156.
Egun au igaroten da osoro Marijaren bijotz gozuaren izen ta onraan. UrMarIl 119 (84 osaro).
Gaztigu onek Jakoben biotza osoro il zuen. Lard 41.
Etxera dira etorri / gure seme ederrak, / bukaturik osoro / Afrikako gerrak.Afrika 153.
Injuriak izan biar dabé laster eta osoro erreparau edo zuzendubak. (1859). BBatzarN 183.
Izar-erria dana osoro illundurik. ABAmaE 431.
Bildurrak kenduaz, osoro gozatzen zion biotza. AgG 244.
Artzain ta gurtzainen biotzak osaro berarendu zituen iztun berriak. AArdi 88.
Nitzaz osoro aztuta zaude. JaukolBiozk 72.
Kontubak aurkeztuko dira, osoro Batzorde onek bein baño geiagotan agindu daun arauz. ForuAB 71.
Jaun-Goikoari osoro emonik. BelausAndoni 17.
Mutillak izutu ziran osoro. KkAb II 180.
Osoro sendatzen naizenean, joango naiz. SabiagY 1933, 424.
Gizartearen menpean osoro jarriaz. EguzkGizAuz 40.
Osoro argitu zan zerualdea arratsalde-erdirako. TAgUzt 133.
Gizarte aldeko eginkizun oiek osoro ikasten ari gerala."En conjunto"
.EAEg 17-4-1937, 1515.
Ire omenaz abeskide gu, / osaro alai guztiok. EAOlBe 90.
Argiak pizten nau osoro. OrPoem 521.
Osoro illundu zan, goi-aldea. ErkiagArran 162.
Txalupa zuria izana zan, baño oraindik osoro itsusitu gabea. AnabPoli 21.
Len neukan alegria / osoro itzaldu.Auspoa 39, 134.
Etzitzaion osoro joaten ikatzaren hauts beltza. OskKurl 65.
[Legeak] dialektu horietan ere zeharo eta osoro betetzen ez direla esan beharrik ez. MIH 253.
Tolosan erein zuen hazia ere ez dago euskararentzat osoro galdua. MEIG VIII 80.
v. tbn.
CrIc 37. It Fab 249. Bv AsL 30. JanEd I 71. Itz Azald 214. Urruz Zer 83. KIkV 42. ArgiDL 4. Inza Azalp 72. Enb 202. Laux BBa 130. Otx 143. Lek EunD 21. PMuj Y 1934, 166. ABar Goi 48. Mde HaurB 14. Etxde JJ 116. Onaind in Gazt MusIx 148. Gazt MusIx 109.
azpiadiera-1.1
Gaixo, argal ta indar bagiak edo batetik bestera dabillen borondateti urtenak, ez diriala penitente egijazkuarenak, biar da gura izan sendo ta osoro. Mg CO 98.
azpiadiera-1.2
osaro."
Osaro, negarrez osaro
"AApend.
"
Osaro negar egin (V-ger), xipaka (S), llorar a lágrima viva"A EY III 308.
sense-2
2.(Acompañando a un adv.).Muy, totalmente. Eztu gero utzi bear osoro gaizki egin duena aldueneraño erremediatu erazotzeko kuidadua. Gco II 48.
Zeruan ondo eta osoro egoki, / Kantatzen dute Txomiñ arira ederki. ABAmaE 397.
Aurkitu eban eskeko osoro bilosik egoan bat. ItzAzald 122.
Gure aizkolariok, aoa zabaldu gabe, osoro benaz, patxada onean [...] kendu zituzten oñetakoak. AgG 102.
azpiadiera-2.1
(Acompañando a un adj.). Errenta idukirik osoro kaxkarra / Ez dezu azi ere famili azkarra? ABAmaE 401.
Ondo ezagututen dot ez dala osoro ona eta utsune bagakoa. ItzAzald 6.
Biotza ibilliko zitzaion izketan, osoro esankor. AgG 160.
Puntzio au izan da / osoro luzia. UrruzZer 107.
On utsa ta osoro maitagarria dan Jaungoikoa iraindu dogulako. KIkV 96.
(v. tbn. el mismo ej. en KIkG 73)Gauza osoro barririk, aurrerago iñoz ezagutu ez danik, ba ete-dago gero? EguzkGizAuz 10.
Gaua, osoro baltz biurtu baiño leen. ErkiagBatB 109.
azpisarrera-1
OSO-OSORO(V ap. A, s.v. osoro). Totalmente, completamente. "Muy enteramente (es forma ampulosa y pleonástica)" A. Kapulearen barrenen dauden arrak oso osoro ezkur alea dirudite. ItDial 7 (Ur oso osoro; Dv osoki, Ip oso osoki).
Era ortaz bakarrik jabetu ahal izango zen oso-osoro bere emazteaz. EtxdeJJ 116.